Żabka (architektura)
Żabka (także czołganka) – kamienna narożna ozdoba jednej z odmian bazy kolumny romańskiej, występująca w formie geometrycznej, roślinnej lub figuralnej. Od połowy XI w. pojawia się pojedynczo na plintach romańskich kolumn w kształcie zwiniętego listka[1]. Początkowo naturalistyczna, z czasem w postaci zgeometryzowanej.
_%C3%89glise_Notre-Dame_Fa%C3%A7ade_ouest_19.JPG)
W architekturze i rzeźbie gotyckiej detal ozdobny w kształcie pączków lub zwiniętych listków odchylających się na zewnątrz. Umieszczano je w równych odstępach na krawędziach skośnych (np. krawędziach dachów, wieżyczek, wimperg itp.) w celu ich wizualnego urozmaicenia. Stosowany też do przyozdobienia: obramowań otworów, gzymsów, baz i głowic kolumn, sterczyn, w archiwoltach portali itp.[1][2].
Żabki występują również w snycerstwie, malarstwie, grafice czy w wyrobach rzemiosła artystycznego[3].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b Witold Szolginia: Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1975, s. 449.
- ↑ Sztuka świata. Słownik terminów L-Ż. tom 18. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 357. ISBN 978-83-213-4727-1.
- ↑ Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, s. 458. ISBN 83-01-12365-6.
Bibliografia
edytuj- Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik sztuk plastycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1993, s. 336. ISBN 83-214-0590-8.
- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 183. ISBN 83-85001-89-1.
- Tadeusz Broniewski: Czym jest architektura? Przeszłość i współczesność. Wrocław: Ossolineum, 1969, s. 243.