Żółtnica pomarańczowa

Żółtnica pomarańczowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	różowce
Rodzina	morwowate
Rodzaj	żółtnica
Gatunek	żółtnica pomarańczowa
	Nazwa systematyczna
	Maclura pomifera Raf. Schneid.; Ill. Handb. Laubholzk. 1:806. 1906
Synonimy
	Ioxylon pomiferum Raf.;
	Ioxylon pomiferum Raf.;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Żółtnica pomarańczowa (Maclura pomifera) – gatunek małego drzewa lub krzewu naturalnie występującego w środkowych i południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych. Gatunek szeroko rozpowszechniony w południowej Europie oraz zachodniej i środkowej Azji^[5].

Morfologia

Kwiatostan

Dojrzałe owocostany

Pokrój: Drzewo o sezonowym ulistnieniu, wysokości do 15 m i szerokości do 12 m, o ciemnobrązowej, spękanej korze^[6]. Pędy z cierniami do 2 cm długości^[5].
Liście: Skrętoległe, o blaszce o długości do 12 cm, jajowatej, ciemnozielonej, błyszczącej i całobrzegiej^[5].
Kwiaty: Drobne i rozdzielnopłciowe, zebrane są w kuliste kwiatostany. Męski zwisają i osiągają do 3,5 cm średnicy, a żeńskie są wzniesione i mniejsze^[5].
Owoce: Suche niełupki obrośnięte są zmięśniałą osią kwiatostanu tworząc kulisty owocostan o średnicy do 15 cm i barwie jasnopomarańczowej^[5].

Biologia

Wszystkie części rośliny zawierają biały sok mleczny. Liście rozwijają się późno. Kwitnienie następuje w końcu maja i w czerwcu. Owocostany wiszą długo, nawet po opadnięciu liści^[5].

Zastosowanie

Uprawiana jest jako roślina ozdobna. Nadaje się do stref 7-10, stąd też w naszym klimacie młode rośliny mogą przemarzać^[6]. Sadzona jest w Europie (w tym w Polsce). W Europie Środkowej owocostany nie dojrzewają w pełni^[5].
Roślina żywopłotowa, z powodu ciernistych pędów sadzona wzdłuż ogrodzeń^[5].
Drewno ciężkie, twarde, trwałe i sprężyste, idealne do łuków (zastosowanie historyczne)^[6]. Zabarwione na kolor żółty. Dobrze przyjmuje politurę^[5].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
↑ Maclura pomifera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 1054. ISBN 83-214-1305-6.
↑ ^a ^b ^c GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Bibliografia

Żółtnica pomarańczowa, maklura. [dostęp 2010-02-15].
Żółtnica pomarańczowa | Maclura pomifera C.K.Schneid. – Internetowa Baza Roślin. [dostęp 2010-02-15].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).

[grin-3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].

[iucn-4] Maclura pomifera, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[slownik-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 1054. ISBN 83-214-1305-6.

[E-6] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]