Škoda 10T
Škoda 10T (nazwa handlowa Elektra) – typ trójczłonowego, częściowo niskopodłogowego tramwaju, wytwarzanego w latach 2001–2009 w zakładach Škoda Transportation. 10T stanowi rozwinięcie konstrukcyjne tramwaju typu 03T.
 Tramwaj Škoda 10T w Portland | |
| Dane ogólne | |
| Kraj produkcji | |
|---|---|
| Producent |
Škoda Transportation |
| Miejsce produkcji | |
| Lata produkcji |
2001–2009 |
| Dane techniczne | |
| Liczba członów |
3 |
| Długość |
20 130 mm |
| Szerokość |
2460 mm |
| Wysokość |
3440 mm |
| Masa |
28 800 kg |
| Rozstaw wózków |
1435 mm |
| Układ osi |
Bo’Bo’ |
| Moc silników |
4 × 90 kW |
| Napięcie zasilania |
750 V |
| Prędkość maksymalna |
70 km/h |
| Wnętrze | |
| Liczba miejsc siedzących |
30 |
| Liczba miejsc ogółem |
157 |
| Niskopodłogowość |
50% |
Konstrukcja
edytuj10T to dwukierunkowy, czteroosiowy, silnikowy, częściowo niskopodłogowy wagon tramwajowy. Składa się z trzech członów złączonych przegubami. Po obu stronach nadwozia umieszczono troje drzwi odskokowo-przesuwnych (dwoje dwuskrzydłowych, jedne jednoskrzydłowe).
Dwukierunkowy tramwaj 10T wywodzi się konstrukcyjnie od jednokierunkowego tramwaju 03T, eksploatowanego w kilku czeskich miastach. Człon środkowy jest niskopodłogowy (350 mm nad główką szyny) i zawieszony jest między skrajnymi członami. Te zamontowane są na dwuosiowych wózkach, dlatego też podłoga w nich znajduje się na wysokości 780 mm nad główką szyny. Środkowy człon niskopodłogowy stanowi 50% długości tramwaju. Kabiny motorniczego i przedział pasażerski wyposażono w klimatyzację. W tramwajach dla Portland zamontowano ponadto automaty biletowe. Wyposażenie elektryczne dostarczyła austriacka firma Elin.
Dostawy
edytuj| Państwo | Miasto | Typ | Lata dostaw | Liczba | Numery taborowe | Uwagi | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Stany Zjednoczone
|
Portland | 10T0 | 2001 | 5 | 001–005 | [1] | |
| 10T2 | 2002 | 2 | 006, 007 | ||||
| 10T3 | 2009 | 1 | 015 | wyprodukowany we współpracy z United Streetcar | |||
| Tacoma | 10T1 | 2002 | 3 | 1001–1003 | |||
| Łączna liczba: | 11 | ||||||
Eksploatacja
edytujW latach 2001–2002 wyprodukowano 10 tramwajów. Wszystkie powstały w zakładach Škoda w Pilźnie i przetransportowane zostały drogą morską do Stanów Zjednoczonych. Jeden tramwaj testowano w marcu 2001 r. na pilźnieńskich torowiskach pod numerem 111[2].
W 2006 r. licencję na produkcję tramwaju 10T uzyskało przedsiębiorstwo Oregon Iron Works (OIW) z przedmieść Portland. Dokumentację projektową przekazano za darmo pod warunkiem wykorzystania w licencyjnych tramwajach oryginalnego układu napędowego, wyposażenia elektrycznego i innych części. W porównaniu z wcześniejszymi tramwajami 10T zmodyfikowano wygląd ścian czołowych. Opracowany prototyp, oznaczony jako typ 10T3 i z nadanym numerem 015, przewieziono z OIW do Portland 1 lipca 2009 r. W połowie sierpnia 2009 tramwaj przechodził jazdy próbne bez pasażerów[1]. Napęd Škoda zamontowany w prototypie nie sprawdził się i musiał zostać wymontowany[3]. Dostawcą nowego napędu stały się zakłady Rockwell Automation, a testy miały rozpocząć się w lipcu 2011 r.[4] Sam tramwaj wszedł do eksploatacji dopiero we wrześniu 2012 r.[5] W planach było również wyprodukowanie serii 10T4, która miała być przeznaczona dla miast o gorącym klimacie. Takie tramwaje miały być wyposażone w mocniejszą klimatyzację, szyby z warstwą odblaskową czy grubszą warstwę izolacyjną[1].
United Streetcar, spółka-córka OIW, produkowała na licencji Škody kolejne wagony. Te otrzymały już wyposażenie elektryczne Rockwell i zostały oznaczone jako typ USC 100[6]. Do Portland dostarczono sześć tramwajów USC 100 (2013–2014)[7], do Tucson osiem tramwajów USC 200 (różniących się przede wszystkim ulepszoną klimatyzacją; 2013–2014), a do Waszyngtonu trzy tramwaje USC 100 (2014).
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Libor Hinčica. A well known European manufacturer of rail vehicles SKODA…. „Czechyslovenský dopravák”. 3, s. 4–6, 2009.
- ↑ Jan Šlehofer, Míra Klas: Tramvaj 10T0 pro Portland (USA) – „Portlandská Astra”. Plzensketramvaje.cz. [dostęp 2013-05-15].
- ↑ Portland Streetcar Citizens Advisory Committee Meeting. Portlandstreetcar.org. [dostęp 2010-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-11-27)]. (ang.).
- ↑ „Tramways & Urban Transit”, s. 313, 2010.
- ↑ Joseph Rose: Portland’s newest streetcar plagued by glitches during eastside loop’s opening week. Oregonlive.com, 2012-09-27. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).
- ↑ United Streetcar USC-100. Modernstreetcar.org. [dostęp 2016-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. (ang.).
- ↑ Brad Schmidt: After repeated delays, Portland’s newest streetcar carries passengers: Portland City Hall Roundup. Oregonlive.com, 2013-06-11. [dostęp 2016-04-23]. (ang.).