Świetlik wątły (Euphrasia micrantha Rchb.) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych. Roślina pasożytnicza, zaliczana do półpasożytów, zdolna do przeprowadzania fotosyntezy. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, został także zawleczony do Ameryki Północnej[3].

Świetlik wątły
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

zarazowate

Rodzaj

świetlik

Gatunek

świetlik wątły

Nazwa systematyczna
Euphrasia micrantha Rchb.
Fl. Germ. Excurs. 358
Synonimy
  • Euphrasia gracilis Fr.

Morfologia

edytuj
Łodyga
Wzniesiona, cienka. delikatna, do 30 cm wysokości. Międzywęźla liczne.
Liście
Drobne, lśniące. Dolne liście tępe. Wyższe liście jajowate, ostre, ząbkowane, nagie.
Kwiaty
Białe lub lila, długości 4-6 mm. Warga dolna z żółtą plamą i ciemnymi prążkami[4].
Owoc
Torebka pokryta delikatnymi, prostymi szczecinkami.

Biologia i ekologia

edytuj

Roślina jednoroczna. Rośnie na łąkach, wrzosowiskach i torfowiskach wysokich. Kwitnie od czerwca do września. Gatunek charakterystyczny związku Calluno-Genistion[5].

Zagrożenia i ochrona

edytuj

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[6], w grupie gatunków rzadkich (kategoria zagrożenia R). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię VU (narażony)[7].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-24] (ang.).
  3. Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-11-29].
  4. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969. Szyjka słupka odgięta w dół.
  5. Władysław Matuszkiewicz, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059.
  6. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  7. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.