Świętosław Orzelski
Świętosław Orzelski herbu Dryja (ur. 25 lipca 1549 w Orlem – zm. w marcu 1598) – starosta radziejowski w latach 1589–1598, sędzia kaliski w latach 1580–1589, pisarz kaliski w latach 1576–1580[1], polski historyk, pisarz polityczny, mówca, poseł na Sejmy I Rzeczypospolitej, był wyznawcą luteranizmu[2].
 Dryja | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
Stryj Stanisława.
Studiował na Akademii Krakowskiej i uniwersytetach niemieckich (m.in. w Wittenberdze). Działacz luterański. W 1595 przewodniczył obradom synodu protestantów w Toruniu.
Na sesjach Sejmu wielokrotnie występował z oracjami. Był zwolennikiem Stefana Batorego. Poparł elekcję Zygmunta III Wazy, wobec którego wystąpił 11 grudnia 1587 roku z mową powitalną w imieniu izby poselskiej. Poseł województw poznańskiego i kaliskiego na sejm konwokacyjny 1574[3], sejm koronacyjny 1576 roku[4], poseł województwa kaliskiego na sejm 1576/1577 roku[5], sejm 1578 roku[6], sejm 1582 roku[7], sejm 1585 roku[8], poseł województw poznańskiego i kaliskiego na sejm 1581 roku[9], na sejm koronacyjny 1587/1588 roku[10], sejm pacyfikacyjny 1589 roku[11], sejm 1590 roku[12]sejm 1592 roku[13], sejm 1595 roku[14], sejm 1596 roku[15].
Był znanym trybunem szlacheckim. W 1587 roku podpisał reces, sankcjonujący wybór Zygmunta III Wazy[16]. W 1589 roku był sygnatariuszem ratyfikacji traktatu bytomsko-będzińskiego na sejmie pacyfikacyjnym[17].
Twórczość
edytuj- Interregni Poloniae libri VIII 1572–1576 - dzieło historyczno-pamiętnikarskie, wydane w polskim przekładzie jako Bezkrólewia ksiąg ośmioro (w Petersburgu 1856–1858)
- Mowy i pisma (wydane w 1858)
Przypisy
edytuj- ↑ Urzędnicy Wielkopolscy XV-XVIII wieku. Spisy". Oprac. Adam Bieniaszewski, 1987, s. 221.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 226.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 224.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 230.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 243.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 253.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 270
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 282.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 265.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 299.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 311.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 325.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 340.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 361.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 366.
- ↑ Reces Warszawski Około Elekciey nowey krola Je[go] M[i]ł[o]ści Zygmunta trzeciego Roku Pańsk[iego] M. D. LXXX VII – Wyd. B, s. [b.n.s]
- ↑ Codex diplomaticus Regni Poloniae et Magni Ducatus Lituaniae, wydał Maciej Dogiel, t. I, Wilno 1758, s. 238.
Bibliografia
edytuj- Kazimierz Lepszy (red.): Słownik biograficzny historii powszechnej do XVII stulecia. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1968.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dzieła Świętosława Orzelskiego w bibliotece Polona