Święto Winobrania w Vevey

tradycja związana z winobraniem w szwajcarskim mieście Vevey, wpisana na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO

Święto Winobrania w Vevey[1][2] (fr. La Fête des Vignerons; oficj. tłum. niem. Das Winzerfest von Vevey, wł. La Festa dei vignaioli di Vevey, retorom. La Festa da la vendemia da Vevey[3]) – tradycyjny festiwal organizowany co ok. 20 lat (raz na pokolenie) w mieście Vevey położonym w regionie winiarskim Lavaux, w kantonie Vaud, w zachodniej Szwajcarii.

Święto Winobrania w Vevey[a]
Niematerialne dziedzictwo kulturowe UNESCO
Ilustracja
Występy na arenie podczas Święta Winobrania w 2019 roku
Państwo

 Szwajcaria

Kanton

 Vaud

Typ

niematerialne dziedzictwo kulturowe

Numer ref.

01201

Region[b]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2016
na 11. sesji

Położenie na mapie Vaud
Mapa konturowa Vaud, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Święto Winobrania w Vevey”
Położenie na mapie Szwajcarii
Mapa konturowa Szwajcarii, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Święto Winobrania w Vevey”
Ziemia46°27′35,0″N 6°50′31,8″E/46,459722 6,842167

Podczas odbywającej się w 2016 roku w Addis Abebie 11. sesji Międzyrządowego Komitetu ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego święto wpisane zostało jako pierwsza szwajcarska tradycja na listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO[4].

Charakterystyka

edytuj
 
Plakat promujący Święto Winobrania z 1905 roku

Święto Winobrania odbywające się w Vevey wywodzi się z tradycji średniowiecznych korowodów, które miały na celu uczczenie pracy osób zatrudnionych w winnicach regionu Lavaux. Ten charakteryzujący się łagodnym klimatem obszar znajduje się na północnym brzegu Jeziora Genewskiego i od 2007 roku wpisany jest na Listę światowego dziedzictwa UNESCO[3][5].

We współczesnym kształcie święto organizowane jest od 1797 roku przez Bractwo Winiarzy z Vevey (fr. La Confrérie des Vignerons de Vevey)[3]. Festiwal odbywa się w cyklu pokoleniowym, raz na ok. 20 lat (pięciokrotnie w ciągu stulecia[5]) – kolejne edycje miały miejsce w latach 1819, 1833, 1851, 1865, 1889, 1905, 1927, 1955, 1977, 1999 i 2019[4][6].

Pierwotnie podczas święta odbywała się tylko jedna parada[1][5]. Z czasem jednak obchody rozrastały się i współcześnie obejmują szereg koncertów, teatrów ulicznych, pochodów i innych wydarzeń publicznych trwających przez trzy tygodnie i angażujących tysiące uczestników[4][2]. Na miesiąc przed rozpoczęciem Święta Winobrania, na miejskim rynku (Place du Marché) położonym na łagodnym zboczu opadającym w stronę jeziora i Alp, budowana jest specjalna arena mogąca pomieścić nawet 20 tys. widzów podziwiających występy[4].

 
Arena festiwalu w 1955 roku

Podczas pierwszego z przedstawień nagradzani są najlepsi w minionych latach winiarze i właściciele winnic. Kolejne nawiązują do tradycyjnych tematów, takich jak praca na roli i uprawa winorośli, spęd bydła z hal (przy akompaniamencie wspólnie śpiewanej pieśni alpejskich pasterzy krów – Ranz des Vaches(inne języki)), cykl pór roku (gdzie Bachus reprezentuje jesień, Ceres – lato, a Pales – wiosnę), braterstwo, Dzień Świętego Marcina czy szwajcarskie wiejskie wesele[1][2]. Trasa największego podczas trwania festiwalu pochodu, w którym udział biorą aktorzy przebrani w historyczne kostiumy, a także osoby niosące drewniane figurki na kiju zwane marmousets, wiedzie brzegiem jeziora do sąsiedniego miasta La Tour-de-Peilz i z powrotem, co tworzy pętlę o długości ok. 6 km[3]. W odbywających się w ramach Święta Winobrania przemarszach udział biorą również przedstawiciele szwajcarskich kantonów[2].

Za organizację święta odpowiada Bractwo Winiarzy (fr. La Confrérie des Vignerons) – stowarzyszenie non-profit liczące w 2019 roku ok. 1700 członków. Bractwem zarządza Opat-Prezydent (fr. Abbé-Président) oraz licząca 24 członków Rada (fr. Le Conseil), która w połowie składa się z winiarzy[3][4]. Każdorazowo datę kolejnej edycji festiwalu ustalają członkowie stowarzyszenia podczas walnego zgromadzenia; najczęściej około dziesięciu lat przed planowanym następnym Świętem Winobrania[3]. W trwających kilka lat przygotowaniach udział biorą tysiące wolontariuszy, zawodowi artyści (muzycy, aktorzy i reżyserzy), a przede wszystkim mieszkańcy miasta i regionu, co wpływa na poczucie przynależności do wspólnoty[5].

Budżet ostatniej edycji festiwalu, który trwał od 18 lipca do 11 sierpnia 2019 roku, wyniósł ok. 100 mln franków szwajcarskich[2].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c Polski Komitet ds. UNESCO, Szwajcaria [online], www.unesco.pl [dostęp 2024-10-27] (pol.).
  2. a b c d e Jo, Święto Winobrania w Vevey raz na pokolenie [online], Szwajcarskie Blabliblu, 1 czerwca 2019 [dostęp 2024-10-27] (pol.).
  3. a b c d e f Winegrowers’ Festival in Vevey – Nomination form [online], ich.unesco.org, 27 marca 2015 [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  4. a b c d e Confrérie des Vignerons, The Fête – About [online], fetedesvignerons.ch, 11 grudnia 2018 [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  5. a b c d UNESCO – Winegrowers’ Festival in Vevey [online], ich.unesco.org [dostęp 2024-10-27] (ang.).
  6. History of a festival that is unique in the world [online], La Confrérie des Vignerons de Vevey [dostęp 2024-10-27] (ang.).