Święta wojna (pieśń)
Święta wojna (Свяще́нная война́, dosłownie uświęcona wojna) – radziecka pieśń z czasów II wojny światowej.
Słowa do niej napisał Wasilij Lebiediew-Kumacz w 1941 roku po ataku Niemiec nazistowskich na ZSRR, prawdopodobnie wzorując się na wcześniej istniejącym wierszu[1].
Autorstwo muzyki nie jest w pełni sprecyzowane. Wedle oficjalnej wersji, została skomponowana przez Aleksandra Aleksandrowa – założyciela Chóru Aleksandrowa, kompozytora muzyki do hymnu ZSRR (używanej też w hymnie Federacji Rosyjskiej). Jednak, jak twierdzą ukraińscy badacze, melodia ta jest nieco zdeformowaną formą ukraińskiej pieśni patriotycznej „Powstań, powstań ludu mój!” (ukr. Повстань, повстань народе мій!), która powstała w 1919 r. i była śpiewana przez krzyworoskie oddziały żołnierzy URL, a następnie w 1941 r. miała być wykorzystana przez władze radzieckie, ze względu na swój marszowy, zagrzewający do walki charakter[2][3].
Polskie tłumaczenie poetyckie opracował Krzysztof Gruszczyński[4] . Znana jest także wersja pt. „Żołnierzu do szeregu stań”, w której drugą zwrotkę zmieniono, bez odniesień do Związku Radzieckiego[5].
Tekst piosenki
edytuj
Tekst rosyjski |
Transkrypcja |
Tłumaczenie dosłowne (pol.) |
Nawiązania
edytujFragment melodii Świętej wojny Przemysław Gintrowski wkomponował w końcową część utworu Autoportret Witkacego.
Fragment tekstu pieśni pojawił się w książce Dmitrija Głuchowskiego Metro 2033. W tłumaczeniu polskim wydawnictwa Insignis pieśń została przetłumaczona.
Przypisy
edytuj- ↑ А.Н. Азаренков , Малая энциклопедия русской военной песни. Пусть ярость благородная... [online] [dostęp 2015-12-01] [zarchiwizowane z adresu 2015-12-01] (ros.).
- ↑ «Вставай, страна огромная» чи «Повстань, повстань, народе мій»? 🌾 🇺🇦 статті [online], Фермер Придніпров'я [dostęp 2024-03-10] (ukr.).
- ↑ «Повстань, народе мій!»: пісня, що надихає на священну відсіч окупантам [online], armyinform.com.ua [dostęp 2024-03-10] (ukr.).
- ↑ Gruszczyński 1967 ↓.
- ↑ http://amconsulting.intellibit.com/Piosenki%20Polskie.pdf
Bibliografia
edytuj- Krzysztof Gruszczyński: W lesie przyfrontowym. Antologia radzieckiej pieśni żołnierskiej 1917–1967. Warszawa: Główny Zarząd Polityczny Wojska Polskiego, 1967.