Wikipedia

Śmiałowice

wieś w województwie dolnośląskim

Śmiałowice (niem. Schmellwitz) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie świdnickim, w gminie Marcinowice.

Śmiałowice
wieś
Ilustracja
Kościół św. Wawrzyńca w Śmiałowicach.
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

świdnicki

Gmina

Marcinowice

Wysokość

185–216 m n.p.m.

Liczba ludności (2012)

345[2]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

58-124[3]

Tablice rejestracyjne

DSW

SIMC

0853524

Położenie na mapie gminy Marcinowice
Mapa konturowa gminy Marcinowice, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Śmiałowice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Śmiałowice”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Śmiałowice”
Położenie na mapie powiatu świdnickiego
Mapa konturowa powiatu świdnickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Śmiałowice”
Ziemia50°54′11″N 16°33′01″E/50,903056 16,550278[1]
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Podział administracyjny

edytuj

W latach 1945–1954, miejscowość należała do gminy Pszenno, do jednej z gromad. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

Nazwa

edytuj

Nazwa wsi pochodzi od nazwiska pierwszych właścicieli wsi, być może od wymienianego w dokumentach z r. 1336 Bogusława lub Bogusza de Smelewicz[potrzebny przypis].

Zaraz po II wojnie światowej polskie władze spolonizowały niemiecką nazwę na Śmiłowice, a w roku 1947 na Śmiałowice[potrzebny przypis].

Opis

edytuj
 
Morwa biała będąca pomnikiem przyrody

We wsi znajdują się: kościół parafialny pw. św. Wawrzyńca z XIII wieku, zespół pałacowy oraz dawny młyn i szkoła, pełniąca obecnie funkcję świetlicy wiejskiej. Ponadto koło rzeki Bystrzycy ulokowane jest boisko sportowe wraz z placem zabaw. W Śmiałowicach są też: dęby szypułkowe (Quercus robur L.) o obwodzie około 5 m oraz pomnikowa morwa biała o obwodzie 430 cm, posadzona w 1688 roku przez jezuitów[4]

Zabytki

edytuj

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[5]:

  • murowany kościół pw. św. Wawrzyńca, wzniesiony w połowie XIII wieku, o czym świadczy dwuwozówkowy układ cegieł widoczny na najstarszej, północnej ścianie świątyni[6], przebudowany w XVI w. i 1925 r., wewnątrz cenne wyposażenie m.in. gotycka figurka Matki Bożej z XV w., barokowe ołtarze z XVII w., kamienna chrzcielnica i ambona z XVII w.[potrzebny przypis]
  • zespół pałacowy:
    • pałac; pierwotnie dwór z XVI w., przebudowany na pałac przez oo. jezuitów w roku 1680, później w XIX w.[7]
    • park, powstały po roku 1820

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 137112
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1280 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ 331-letnia morwa • ŚWIDNICKI PORTAL HISTORYCZNY [online], ŚWIDNICKI PORTAL HISTORYCZNY, 3 czerwca 2019 [dostęp 2020-06-21] (pol.).
  5. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 162. [dostęp 2012-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  6. ↑ Kościół - STOWARZYSZENIE ROZWOJU WSI ŚMIAŁOWICE [online], www.smialowice.pl [dostęp 2020-06-21] (pol.).
  7. ↑ Pałac w Śmiałowicach – Pałac Śmiałowice – Schmellwitz – Dolny Śląsk

Bibliografia

edytuj
  • Rezydencje ziemi świdnickiej, zespół redakcyjny: W. Rośkowicz, S. Nowotny, R. Skowron, Świdnica 1997, s. 80.

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Śmiałowice&oldid=74921683”