Śluzy Janowice – dwie śluzy wodne zlokalizowane w 232,40 km biegu Odry[1][2], w ramach Stopnia Wodnego Janowice[2]. Śluzy Janowice są śluzami komorowymi, pociągowymi, położonymi na Odrzańskiej Drodze Wodnej[3], stanowiącej europejski szlak wodny – trasa E-30[4].

Śluza Janowice I
Ilustracja
Komora Śluzy Janowice
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Jeszkowice

Droga wodna

Odrzańska Droga Wodna

Lokalizacja

na 232,40 km

Stopień wodny

Janowice

Budowa
Lata budowy

1912–1916

Dane techniczne
Długość

187,8 m

Szerokość

9,6 m

Różnica poziomów

3,4 m

Wrota

wrota wsporne

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Śluza Janowice I”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Śluza Janowice I”
Ziemia51°03′09″N 17°12′23″E/51,052500 17,206389
Śluza Janowice II
Państwo

 Polska

Budowa
Lata budowy

1940

Dane techniczne
Długość

225,0 m

Szerokość

12,0 m

Różnica poziomów

3,4 m

Wrota

wrota wsporne

Położenie

edytuj

Śluzy Janowice są położone na skanalizowanym odcinku Odry[5][6][7], w przekopanym kanale skracającym[a] – Kanale Janowickim[7]. Poprzednią śluzą na śródlądowym szlaku wodnym jest Śluza Ratowice położona w odległości 4,6 km, a następnymi są śluzy Bartoszowicko-Opatowickiego Węzła Wodnego[b]: Śluza Bartoszowice położona w odległości 8,7 km (na Głównej Drodze Wodnej we Wrocławiu) oraz Śluza Opatowice położona w odległości 8,4 km (na szlaku bocznym) od Śluz Janowice[1].

Parametry

edytuj

Wymiary śluz są następujące:

  • śluza Janowice I: 187,8 × 9,6 m[c],
  • śluza Janowice II: 225,0 × 12,0 m[d],

Spad wynosi 3,4 m. Zamknięcia stanowią wrota wsporne[1].

Pomiędzy obiema śluzami położonymi równolegle do siebie, zlokalizowany jest budynek z dyspozytornią śluz. Ponadto nad kanałami wejściowymi do śluz, w rejonie ich głów dolnych, przerzucona jest przeprawa: most wieloprzęsłowy obejmujący kanały (dwa kanały żeglugowe dwóch śluz oraz trzeci kanał Elektrowni Wodnej Janowice) i przęsła nad groblą rozdzielającą śluzy[8].

Historia

edytuj

Śluza Janowice I wybudowana została w latach 1912–1916[1][8], natomiast Janowice II w roku 1940[1]. Po powodzi tysiąclecia z lipca 1997 roku Śluza Janowice I została wyłączona z eksploatacji; niezbędne jest przeprowadzenie remontu tego obiektu.

  1. Kanale wodnym stanowiącym cięciwę dla zakola rzeki.
  2. Stanowiącego część Wrocławskiego Węzła Wodnego; tu następuje rozdział wód na poszczególne ramiona Odry we Wrocławiu.
  3. Szerokość ta odpowiada maksymalnie III klasie drogi wodnej.
  4. Szerokość ta odpowiada już IV klasie drogi wodnej.

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Zespół autorski: dr inż. kpt. ż.ś. Jacek Trojanowski – kierownik pracy, dr kpt. ż.ś. Krzysztof Woś, dr inż. Anna Galor, dr inż. Bogusz Wiśnicki, mgr inż. Marcin Breitsprecher: Analiza potrzeb inwestycyjnych w zakresie żeglugi śródlądowej na rzece Odrze w latach 2007–2013. AKADEMIA MORSKA W SZCZECINIE, INSTYTUT INŻYNIERII TRANSPORTU, 2006. s. 56. [dostęp 2010-06-09]. (pol.).
  2. a b Elektrownia Wodna Janowice. www.wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici, 2005-06-04. [dostęp 2010-06-17]. (pol.).
  3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 czerwca 2019 r. w sprawie śródlądowych dróg wodnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1208).
  4. Dr Jan Pyś: Trasa E-30 (CETC) – Co przemawia za budową wodnego połączenia śródlądowego sieci AGN – E 30 tzw. Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego (CETC). www.terazodra.org – TERAZ ODRA. [dostęp 2010-06-15]. (pol.).
  5. Wiesław Depczyński, Andrzej Szamowski: Budowle i zbiorniki wodne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1997, seria: Inżynieria Środowiska. ISBN 83-87012-66-1. (pol.).
  6. Zbigniew Szling, Jan Winter: Drogi wodne śródlądowe. Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, 1988, seria: skrypt budownictwo. (pol.).
  7. a b Jan Kulczyk, Jan Winter: Śródlądowy transport wodny. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, 2003. (pol.).
  8. a b Śluza Janowice. www.wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-06-17]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj