Śliwice (województwo kujawsko-pomorskie)
Śliwice (niem. Gross Schliewitz) – gminna wieś borowiacka w Polsce, położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Śliwice[4][5], na trasie linii kolejowej Laskowice – Szlachta, na obszarze Borów Tucholskich, w pobliżu południowo-zachodniego skraju Kociewia. Miejscowość jest siedzibą gminy Śliwice. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 2464 mieszkańców[2]. Jest największą miejscowością gminy Śliwice.
| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
2464[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
89-530[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CTU |
| SIMC |
0097620 |
Położenie na mapie gminy Śliwice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tucholskiego  | |
 53°42′41″N 18°10′37″E/53,711389 18,176944[1]
| |
Integralne części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0996927 | Golgota | część wsi |
| 0097637 | Kocknieja | część wsi |
Historia
edytujWieś wzmiankowano już w XIII w. W połowie XV wieku zapisana jako Sleybitcz. Od czasów Batorego występowała w źródłach jako Śliwicze. Nazwa wsi pochodzi prawdopodobnie od porastającej niegdyś obficie polany śródleśne dzikiej śliwy tarniny, której gałązka widnieje obok jeleniego rogu w herbie gminy.
Od pierwszej połowy listopada 1906 r. do co najmniej 27 lutego 1907 r. w miejscowej szkole elementarnej trwał strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Z uczestników strajku znane są nazwiska następujących dzieci: Szamoccy, Kruk, Węsierski, Skoroszewski, Lomnitz, Gliniecki, Grzonka. Strajk był elementem znacznie większej akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych, która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym strajkiem we Wrześni (1901) na czele[6].
W 1942 roku okupanci niemieccy dokonali zmiany nazwy miejscowości na Schliewitz. W 1945 niemieckim komendantem miejscowości był Austriak z Wiednia Alois Hrudyczka, który przed wojną odbywał wyrok więzienia za zorganizowanie antyhitlerowskiego strajku w Torgau, a w 1945 pomagał uciekinierom z niemieckich więzień i obozów ewakuacyjnych[7]. Wieś została zdobyta przez jednostki Armii Czerwonej 18 II 1945[8].
Przynależność administracyjna
edytuj- 1878–1920 – prowincja Prusy Zachodnie
- 1920–1939 – województwo pomorskie
- 1939–1945 – Okręg Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie
- 1945–1950 – województwo pomorskie
- 1950–1975 – Województwo bydgoskie (1950–1975)
- 1975–1998 – Województwo bydgoskie (1975–1998)
- od roku 1999 – Województwo kujawsko-pomorskie
Zabytki
edytuj- Neogotycki kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej z lat 1830–1833 – najstarszy i najbardziej znany zabytek Śliwic. Miejscowy kościół (parafia) był już wzmiankowany w 1339 r. W roku 1902 został rozbudowany przez długoletniego proboszcza śliwickiego – ks. Stanisława Sychowskiego. Z jego inicjatywy w roku 1908 przy kościele wzniesiono wierną replikę groty objawień z Lourdes. W wyposażeniu kościoła znajduje się barokowy, dwukondygnacyjny ołtarz główny z 2. połowy XVII wieku z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz obrazem Matki Boskiej Bolesnej w retabulum, pochodzący z wcześniejszej świątyni (podobnie jak dwa renesansowe dzwony), neogotyckie konfesjonały, ławy, ambona i chrzcielnica z połowy XIX wieku.
- Ruiny kościoła ewangelickiego wzniesionego w latach 1896–1897 i funkcjonującego do roku 1945, znajdujące się po prawej stronie drogi do Tucholi.
Sport
edytujW Śliwicach funkcjonuje Gminny Klub Sportowy Victoria Śliwice. Został on utworzony w 1946 roku jako Ludowy Zespół Sportowy Śliwice. Posiada stadion gminny o pojemności 400 widzów, z boiskiem o wymiarach 102 x 55 m. W sezonie 2006/2007 wywalczył awans do V ligi, gdzie grał przez 3 kolejne sezony. W pierwszym sezonie rozgrywki zakończyła na 13. miejscu, zdobywając łącznie 28 pkt (bilans: 8 zwycięstw, 4 remisy i 18 porażek)[9]. Klub reaktywowany w roku 2016, po kilkuletniej przerwie, bierze udział w rozgrywkach B klasy (grupa: Bydgoszcz II).
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 137026
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1263 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ L. Burzyńska-Wentland, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907, Gdańsk 2009, s. 97.
- ↑ Ryszard Ciemiński: Album Kartuski. Gdańsk: Oficyna Wydawnicza Graf, 1991, s. 61. ISBN 83-85130-28-4.
- ↑ ”Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa lata wojny 1939- 1945” Sport i Turystyka 1988, ISBN 83-217-2709-3, str. 132
- ↑ portal 90minut.pl
Bibliografia
edytuj- Jarosław Ellwart: Kociewie i Bory Tucholskie : przewodnik turystyczny. Gdynia: Wydawnictwo "REGION", 2009. ISBN 978-83-7591-092-6.
- Bory Tucholskie, powiat tucholski : przewodnik. Toruń: Polskie Wydawnictwa Reklamowe, 2006. ISBN 83-89990-55-5.