Łowcza-3
Zautomatyzowany wóz dowodzenia Łowcza-3 – polskie mobilne stanowisko dowodzenia obroną przeciwlotniczą na szczeblu pułku lub dywizjonu przeciwlotniczego. Wyposażone jest w aparaturę do efektywnego wspomagania procesu oceny zagrożenia i optymalizacji podejmowanych decyzji, określanego jako automatyzacja dowodzenia. Pojazd zbudowany jest na zmodyfikowanym lekkim opancerzonym pojeździe gąsienicowym MT-LB (SPG-2) produkcji Huty Stalowa Wola zdolnym do poruszania się w każdym terenie oraz do pokonywania przeszkód wodnych (ZWD-10R) lub na podwoziu samochodu Star 944 (Łowcza-3K).
 Łowcza-3 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu |
wóz dowodzenia |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
4–5 |
| Historia | |
| Produkcja |
1999–2000 |
| Egzemplarze |
3 |
| Dane techniczne | |
| Silnik | |
| Poj. zb. paliwa |
520 l |
| Długość |
645 cm |
| Szerokość |
285 cm |
| Wysokość |
186 cm |
| Prześwit |
40 cm |
| Masa |
12 000 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość |
61,5 km/h |
| Zasięg pojazdu |
500 km |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
 Polska
| |
Łowcza-3
edytujPrace nad pojazdem dowodzenia obroną przeciwlotniczą Łowcza na podwoziu gąsienicowym SPG-2A podjęto już w 1985 roku, we współpracy wytwórcy podwozia Huty Stalowa Wola i Warszawskich Zakładów Radiowych Radwar[2]. Zbudowano dwa prototypy, lecz w 1990 roku prace przerwano[2]. Według innych publikacji, prace rozpoczęto na początku lat 90. i w 1992 roku zbudowano prototyp, a w 1993 roku prowadzono jego próby kwalifikacyjne, lecz nie wprowadzono pojazdu na uzbrojenie i prace następnie zawieszono[3][4][a]. Prace nad wozem dowodzenia podjęto ponownie po przyjęciu w 1997 roku na wyposażenie armii nowoczesnych cyfrowych radiostacji systemu PR4G na licencji Thomson-CSF[3]. Koordynatorem prac było Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektroniki Profesjonalnej Radwar, a systemy komputerowe dostarczał Optimus[1]. Prototyp Łowczej-3 na podwoziu gąsienicowym został skonstruowany w 1999 roku i przeszedł w 2000 roku próby kwalifikacyjne[1]. Pojazd oznaczany jest też ZWD-10R (zautomatyzowany wóz dowodzenia)[3][4].
Pojazd ZWD-10R oparty jest na lekko opancerzonym pływającym podwoziu SPG-2A, z sześcioma parami kół (jak oryginalny transporter MT-LB), lecz podwyższonym przedziałem bojowym w tylnej części[1]. Opancerzenie ze spawanych stalowych płyt zabezpiecza przed pociskami broni strzeleckiej i odłamkami[1]. Pojazd ma system filtrowentylacji umożliwiający działanie w warunkach skażenia[1]. W przedziale kierowania znajdują się dwa miejsca, w tym kierowcy, a w przedziale bojowym trzy stanowiska operatorów ze stacjami roboczymi (dowódcy, oficera rozpoznawczego i operatora łączności)[1]. Pojazd posiada trzy radiostacje UKF Radmor RRC-9500 o zasięgu do 20 km oraz może być wyposażony w radiostację krótkofalową[4]. Ma także osiem portów łączności przewodowej z pododdziałami, w tym sześć linii bezpośredniej transmisji cyfrowej[1]. Wyposażony jest w agregat prądotwórczy[1]. Zadaniem pojazdu jest zbieranie cyfrowych danych o sytuacji powietrznej z trzech stacji radiolokacyjnych i informacji z nadrzędnych szczebli dowodzenia, opracowywanie danych, wypracowanie optymalnej decyzji i przekazywanie zadań do podległych pododdziałów ogniowych[1]. Zastosowanie wozu automatyzacji dowodzenia obroną przeciwlotniczą pozwala na skrócenie czasu na podjęcie decyzji od wykrycia celu do otwarcia ognia do ok. 15 sekund[1].
W 2000 roku wprowadzono do służby dwa pojazdy Łowcza-3 w 11 Dywizji Kawalerii Pancernej i zamówiono trzeci[5].
Łowcza-3K
edytuj Łowcza-3K na podwoziu Star 944. | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu |
wóz dowodzenia |
| Trakcja |
kołowa 4x4 |
| Załoga |
3/4 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
silnik wysokoprężny MANtyp D 0824 LFG 01., moc 155 KM (114 kW) przy 2400 obr./min. |
| Transmisja |
6 biegów do przodu i 1 wsteczny |
| Długość |
6370 mm |
| Szerokość |
2540 mm |
| Wysokość |
3250 mm |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Polska
| |
Z powodu wysokich kosztów pojazdu na podwoziu gąsienicowym, Radwar opracował następnie wariant wozu dowodzenia Łowcza-3K z analogicznym wyposażeniem na podwoziu ciężarowego samochodu terenowego Star 944[1][6]. Aparaturę i stanowiska operatorów zabudowano w opracowanym wcześniej nadwoziu typu Sarna[5].
Do polskich sił zbrojnych dostarczono łącznie 24 egzemplarze tego systemu.
ZWD Łowcza-3K odbiera i przetwarza informacje o sytuacji powietrznej oraz wysyła uogólnione informacje o 31 trasach powietrznych. Ponadto przyjmuje, zobrazowuje, przechowuje i wysyła dane operacyjno-taktyczne oraz meldunki i sprawozdania. Zapewnia też tworzenie uogólnionej sytuacji powietrznej i zautomatyzowany podział celów do zwalczania, a także monitorowanie sytuacji u podwładnych. Istnieje również możliwość zautomatyzowanego dowodzenia podległym pododdziałem logistycznym[7].
W 2005 roku powstała modyfikacja wozu Łowcza-3K, w której wóz został uzupełniony o czwarte stanowisko operatorskie, przeznaczone do pracy w systemie wspomagania dowodzenia, na którym osadzane jest oprogramowanie informatycznego systemu SZAFRAN. Wóz w tej wersji nosi nazwę Łowcza-3KS[8].
Zobacz też
edytujUwagi
edytuj- ↑ Obie wersje spotykane w literaturze, o zbudowaniu prototypów Łowczej przed 1990 rokiem i w 1992 roku, nie muszą się wykluczać (zwłaszcza biorąc pod uwagę, że ostateczny pojazd otrzymał oznaczenie Łowcza-3).
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k l m Kiński 2000 ↓, s. 16.
- ↑ a b Jerzy Kajetanowicz. Prace nad rozwojem sprzętu pancernego w Polsce - przegląd lat 1955-1990. „Poligon”. 5(22)/2010, s. 16, wrzesień-październik 2010. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1895-3344.
- ↑ a b c Kiński 2000 ↓, s. 15.
- ↑ a b c Grzegorz Hołdanowicz. Wykryć, odstraszyć, przetrwać!. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. Nr 06/2000, s. 29-30. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.
- ↑ a b Andrzej Kiński. Czym bronimy polskiego nieba. „Nowa Technika Wojskowa”. 11/2000, s. 13, 2000. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1230-1655.
- ↑ Wojciech Zawadzki. Polska specjalizacja. Zautomatyzowane systemy obrony przeciwlotnicze. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2005, s. 42-43, wrzesień 2005. Warszawa: Magnum-X.
- ↑ Andruszkiewicz, Gąsior i Pająk 2021 ↓, s. 116.
- ↑ Andrzje Kiński. Nowości Stokrotki′05. „Nowa Technika Wojskowa”. 12/2005, s. 28, grudzień 2005. Warszawa: Magnum-X.
Bibliografia
edytuj- Marek Andruszkiewicz, Dariusz Gąsior, Jacek Pająk: Osłona przeciwlotnicza w działaniach taktycznych (dywizjonu brygad). Wrocław: Akademia Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki, 2021. ISBN 978-83-66299-42-9.
- Artyleria i środki przeciwlotnicze. [dostęp 2014-02-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-30)].
- Automatyzacja dowodzenia pododdziałów przeciwlotniczych. „Nowa Technika Wojskowa”. 5/2004, s. 36-38. Warszawa: Magnum-X Sp. z o.o.. ISSN 1230-1655.
- Andrzej Kiński. Łowcza-3. Wóz automatyzacji dowodzenia obroną przeciwlotniczą. „Nowa Technika Wojskowa”. 9/2000, s. 15-16, 2000. Warszawa: Magnum-X. ISSN 1230-1655.
- Maksymilian Dura, ŁOWCZA-3 w nowym systemie obrony powietrznej i przeciwlotniczej [online], defence24.pl, 11 grudnia 2014 [dostęp 2015-01-17] [zarchiwizowane z adresu 2014-12-27].