Łososina Górnawieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Limanowa.

Łososina Górna
wieś
Ilustracja
Łososina Górna i otaczające ją Pasmo Łososińskie
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

limanowski

Gmina

Limanowa

Wysokość

361 m n.p.m.

Liczba ludności (2013)

275[2]

Strefa numeracyjna

18

Kod pocztowy

34-600[3]

Tablice rejestracyjne

KLI

SIMC

0438713

Położenie na mapie gminy wiejskiej Limanowa
Mapa konturowa gminy wiejskiej Limanowa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łososina Górna”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Łososina Górna”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Łososina Górna”
Położenie na mapie powiatu limanowskiego
Mapa konturowa powiatu limanowskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Łososina Górna”
Ziemia49°44′08″N 20°24′45″E/49,735556 20,412500[1]

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Łososina Górna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.

Położenie

edytuj

Łososina Górna znajduje się w pobliżu ujścia potoku Sowliny do rzeki Łososiny, niewielkiej rzeki dorzecza Wisły, dopływu Dunajca.

Otaczają ją szczyty północnej części Beskidu Wyspowego: od wschodu Pasmo Łososińskie z Jaworzem (921 m n.p.m.), od południa Paproć (645 m n.p.pm.), od północy Walowa Góra (488 m n.p.m.), od zachodu Młynowska Góra, zwana „Wierzchowską” (508 m n.p.m.). Sama wieś leży na wysokości ok. 361 m n.p.m.[4]

Historia

edytuj

Pierwsze wzmianki o wsi Łososina Górna pochodzą z 1320 r. i wiążą się z rycerzami herbu Szreniawa, do których należała[5]. Ród ten pochodził ze Zbydniowa i dał początek tak potężnym rodom szlacheckim jak Lubomirscy i Stadniccy[6]. Za czasów Jana Długosza wieś należała do rodu Słupskich. Już od drugiej połowy XIII w. funkcjonowała tu samodzielna parafia[5].

W pierwszej połowie XVI w. dzierżawcami Łososiny Górnej zostali Rupniowscy z Rupniowa, którzy sprowadzili tu braci polskich, którzy w miejscowym kościele założyli w 1543 r. zbór. Kościół stał się na powrót świątynią katolicką dopiero w 1600 r.[5]

Podczas rzezi galicyjskiej w 1846 r. chłopi zniszczyli znajdujący się tu dwór i wypędzili miejscowego dziedzica[6]. Dwór odbudowano, ale nie zachował się do dziś – spłonął w 1980 r.

W 1929 r. na terenie wsi utworzono pierwszą w Polsce szkołę agrarną – Górską Szkołę Rolniczą, która do 1952 r. kształciła kolejne pokolenia nowoczesnych rolników, uwzględniając specyfikę tutejszych nieurodzajnych i kamienistych gleb[6].

Część wsi Łososina Górna została włączona do miasta Limanowa, stając się jego dzielnicą.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 73415
  2. Rejestr TERYT. Jednostki podziału terytorialnego (TERC). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2023-10-01].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 709 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Halina Karaś: Wieś Łososina Górna dziś. gwary polskie, 2008. [dostęp 2020-04-22]. (pol.).
  5. a b c Piotr Skoczek: Parafie Ziemi Limanowskiej. Proszówki: Prowincjonalna Oficyna Wydawnicza, 2009, s. 133. ISBN 978-83-88383-43-4.
  6. a b c Andrzej Matuszczyk: Beskid Wyspowy. Pruszków: Oficyna Wydawnicza Rewasz, 2008, s. 169. ISBN 978-83-89188-78-6.

Linki zewnętrzne

edytuj