Łazik skalny
Łazik skalny[3] (Xenicus gilviventris) – gatunek małego ptaka z rodziny barglików (Acanthisittidae), jedyny żyjący przedstawiciel rodzaju Xenicus. Endemiczny dla Wyspy Południowej na Nowej Zelandii, występuje tam wyspowo. Nie wyróżnia się podgatunków[4]. Zagrożony wyginięciem.
| Xenicus gilviventris[1] | |
| Pelzeln, 1867 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
łazik skalny |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
- Morfologia
- Łazik skalny jest niewielkim ptakiem, mierzącym 10 cm[5], o mocno zredukowanym ogonie. Krótki, szary dziób z pomarańczowymi jego kątami. Jasna brew na brązowej głowie. Wierzch ciała na głowie szary, na karku jasnooliwkowy, a na grzbiecie szarooliwkowy. Skrzydła oliwkowe, czarne w zgięciu. Spód ciała cały biały, z żółtawymi bokami. Jasnoróżowe nóżki z długim tylnym pazurem.
- Ekologia i zachowanie
- Jego środowisko to wysokie, górskie stoki[6], pomiędzy 920 a 2900 m n.p.m. Zjada głównie owady, ale czasami także owoce rosnących w jego środowisku roślin. Zdolność lotu zredukowana[5].
- Status
- Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2016 uznaje łazika skalnego za gatunek zagrożony (EN – endangered). Wcześniej, od 2005 miał on status gatunku narażonego (VU – vulnerable), od 1994 gatunku bliskiego zagrożenia (NT – near threatened), a od 1988 – gatunku najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji, według szacunków, mieści się w przedziale 2500–9999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy. Główne zagrożenie dla gatunku to drapieżnictwo ze strony introdukowanych ssaków takich jak myszy czy gronostaje. Przed osiedleniem się Europejczyków na Nowej Zelandii łazik skalny występował także na Wyspy Północnej[2][5].
Przypisy
edytuj- ↑ Xenicus gilviventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Xenicus gilviventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Acanthisittidae Sundevall, 1872 - bargliki - Rockwrens and bushwrens (wersja: 2017-03-17). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-03].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): NZ wrens, Sapayoa, broadbills, asities, pittas. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
- ↑ a b c Species factsheet: Xenicus gilviventris. BirdLife International. [dostęp 2020-12-03]. (ang.).
- ↑ David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 334. ISBN 978-83-01-15733-3.
Linki zewnętrzne
edytuj- Zdjęcie, na podstawie którego powstał opis
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).