Łasica syberyjska[3], kałanek[4] (Mustela sibirica) – gatunek małego drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych.

Łasica syberyjska
Mustela sibirica[1]
Pallas, 1773
Ilustracja
Łasica syberyjska
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Rodzina

łasicowate

Podrodzina

łasice

Rodzaj

łasica

Gatunek

łasica syberyjska

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Występowanie i biotop

edytuj

Mjanma, Chiny, Japonia (Hokkaido, introdukowana na Honsiu), Korea Północna i Południowa, Rosja (od Obwodu kirowskiego aż do Syberii), Tajwan i Tajlandia. Jest typowym mieszkańcem tajgi. Najczęściej spotykana jest nad zadrzewionymi brzegami rzek, jezior i strumieni, na torfowiskach. Nierzadko odwiedza ludzkie osady.

Charakterystyka ogólna

edytuj
Podstawowe dane
Długość ciała 28–39 cm samce
25–30 cm samice
Długość ogona 15–21 cm samce
13–16 cm samice
Masa ciała 650-820 g samce
360-430 g samice
Dojrzałość płciowa Pod koniec drugiego
roku życia
Ciąża 33-40 dni
Liczba młodych
w miocie
2-12
(najczęściej 5-6)
Długość życia 5-6 lat
Liczba chromosomów 2n=38

Wygląd

edytuj

Łasica syberyjska jest drobnym drapieżnikiem o wydłużonym ciele, krótkich łapach i długim puszystym ogonie. Wielkością przewyższa gronostaja. Ciało ma ubarwione jednolicie w tonacji rudawej, zimą - jasnej, latem - przechodzącej w kolor rudobrązowy. Dookoła nosa i na podbródku, czasem również na piersi, występuje biała plama. Sierść zimowa jest dłuższa i gęstsza od letniej.

Tryb życia

edytuj

Łasica ta jest zwierzęciem naziemnym, jednak w razie zagrożenia sprawnie wspina się na drzewa. Dobrze pływa. Aktywna jest głównie o zmierzchu i nocą, ale jeśli jest mało pożywienia, poluje także w dzień, pokonując wtedy do kilkunastu kilometrów. Gniazdo zakłada wśród kamieni, w dziuplach zwalonych drzew i opuszczonych norach innych zwierząt. Areał osobniczy wynosi około 4 km². Ruja trwa od końca lutego do połowy maja (nieraz do sierpnia). Samice zdolne są do wydawania potomstwa dwa razy do roku. Kopulacja trwa około godziny, po 33-40 dniowej ciąży samica rodzi 2-12 (średnio 5-6) młodych. Noworodki są bezbronne, ślepe i ważą 5-8 g. Młode rozwijają się szybko - po 5 dniach ich masa się podwaja, po dwóch tygodniach pojawiają się mleczne zęby, a po miesiącu otwierają oczy. Dojrzałość płciową osiągają pod koniec pierwszego roku życia.

Łasica syberyjska ma dość urozmaicony jadłospis. Stanowią go gryzonie, ptaki, płazy, ryby i owady.

 
Łasica syberyjska w ubarwieniu zimowym

Podgatunki

edytuj

Wyróżnia się jedenaście podgatunków łasicy syberyjskiej[5]:

  • M. sibirica canigula
  • M. sibirica charbinensis
  • M. sibirica coreanus
  • M. sibirica davidiana
  • M. sibirica fontanierii
  • M. sibirica hodgsoni
  • M. sibirica manchurica
  • M. sibirica moupinensis
  • M. sibirica quelpartis
  • M. sibirica sibirica
  • M. sibirica subhemachalana

Znaczenie

edytuj

Do wrogów łasicy syberyjskiej zalicza się większe od niej ssaki drapieżne: lis rudy, kuna żółtogardła, soból tajgowy, wilk szary oraz duże sowy i orły. Są poławiane przez człowieka dla futer. W niektórych rejonach łasice wykorzystywane są do ochrony pól ryżowych przed szczurem ryżowiskowym (Rattus argentiventer).

Zagrożenie i ochrona

edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii niskiego ryzyka LC[2].

Przypisy

edytuj
  1. Mustela sibirica, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b A.V. Abramov i inni, Mustela sibirica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015, wersja 2015.2 [dostęp 2015-07-20] (ang.).
  3. Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 161. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. praca zbiorowa: Zootechniczny słownik encyklopedyczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1965, s. 223.
  5. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Mustela sibirica. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 15 września 2009]

Bibliografia

edytuj
  • Jason Kreutzer: Mustela sibirica. University of Michigan Museum of Zoology. [dostęp 2008-05-29]. (ang.).
  • Piotr Sumiński, Jacek Goszczyński, Jerzy Romanowski: Ssaki drapieżne Europy. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1993, s. 129-133. ISBN 83-09-01483-X.