Ładyżyn
Ładyżyn (ukr. Ладижин) – miasto na Ukrainie w obwodzie winnickim przy ujściu Sielnicy do Bohu.
 Miasto z lotu ptaka | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Obwód | |||||
| Burmistrz |
Walery Kołomiejcew | ||||
| Powierzchnia |
9 km² | ||||
| Populacja (2019) • liczba ludności |
| ||||
| Nr kierunkowy |
+380-4343 | ||||
Położenie na mapie obwodu winnickiego  | |||||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||||
 48°40′N 29°13′E/48,666667 29,216667
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Miasto historycznie położone na Podolu znane jest głównie za sprawą bitwy pod Ładyżynem z 1672 roku.
Historia
edytuj
Miejscowość założona w XIV wieku (pierwsze wzmianki z roku 1362). Od 1566 Ładyżyn leżał w województwie bracławskim Wielkiego Księstwa Litewskiego. W 1569 włączony do Korony Królestwa Polskiego, w której granicach pozostawał do 1793 (z przerwą na panowanie osmańskie w latach 1672-1699). W 1627 roku miasto prywatne należało do kasztelana krakowskiego Jerzego Zbaraskiego[2]. 18 lipca 1672 Polacy stoczyli tu zwycięską bitwę z Turkami. Prywatne miasto szlacheckie położone w województwie bracławskim było w 1789 roku własnością Seweryna Potockiego[3].
Po II rozbiorze Polski wraz z większością Podola znalazł się w zaborze rosyjskim. Pod zaborami siedziba gminy Ładyżyn w powiecie hajsyńskim guberni podolskiej.
Ładyżyn był rozpatrywany jako jedna z potencjalnych lokalizacji pierwszej elektrowni jądrowej w Ukraińskiej SRR, ze względu na warunki hydrologiczne (dostęp do dużej ilości wody z Sielnicy i Bohu) oraz geograficzne (możliwość zbudowania dużego zbiornika wody chłodzącej na nieużytkach rolnych), ostatecznie jednak zdecydowano się na położony na Polesiu Czarnobyl[4].
Miasto od 1973 roku[5].
W 1989 liczyło 19 708 mieszkańców[5][6].
W grudniu 1990 r. zaczęto drukować gazetę[7].
W 2013 liczyło 22 961 mieszkańców[8].
W mieście istniał zamek[9].
W pobliżu wieś Czetwertynówka z polem bitwy pod Batohem.
Miasta partnerskie
edytuj
Urodzeni w Ładyżynie
edytuj- Feliks Sobański – polski ziemianin i filantrop
Galeria
edytuj-
Centrum miasta -
Zapora wodna na Bohu -
Współczesny ratusz
Przypisy
edytuj- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2019 року. Державна служба статистики України. Київ, 2019. стор.12
- ↑ Latyfundia książąt Zbaraskich w XVI i XVII wieku, w: Przegląd Nauk Historycznych 2009, R. VIII, nr 1, s. 66.
- ↑ Микола Крикун, Воєводства Правобережної України у XVI-XVIII століттях: Статті і матеріали, Lwów 2012, s. 511.
- ↑ Radioactive Railroad - A journey through the Chornobyl Exclusion Zone [online], radioactiverailroad.com [dostęp 2019-11-10].
- ↑ a b Ладыжин // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 1. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.683
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
- ↑ № 2600. «Ладыжинская газета» // Летопись периодических и продолжающихся изданий СССР 1986 - 1990. Часть 2. Газеты. М., «Книжная палата», 1994. стр.340
- ↑ Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
- ↑ Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1928, s. 35.
Linki zewnętrzne
edytuj- Ładyżyn, 1884, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 569.
- Ładyżyn - strona miasta. narod.ru. [dostęp 2009-09-28]. (ukr.).