Witold Aleksander Herbst
Witold Aleksander „Alex” Herbst (ur. 12 sierpnia 1919 w Warszawie, zm. 25 maja 2017 w Edmonds) – kapitan pilot Polskich Sił Powietrznych.
 kapitan pilot
| |
| Data i miejsce urodzenia |
12 sierpnia 1919 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
25 maja 2017 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
308 dywizjon myśliwski "Krakowski" |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa |
| Odznaczenia | |
  
| |
.svg){kind=small}
Życiorys
edytujPochodził z rodziny o niemieckich korzeniach. Jego ojciec był agentem polskiego wywiadu w Prusach Wschodnich i z tego powodu został rozstrzelany przez Niemców 5 września 1939 roku. Witold Herbst dorastał w Świeciu. W 1938 został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa – Grupa Liniowa w Dęblinie (niedoszła XIV promocja)[1].
Po wybuchu II wojny światowej został ewakuowany na przedmoście rumuńskie, skąd przedostał się do Rumunii, a następnie – w listopadzie 1939 roku – do Francji i dalej do Wielkiej Brytanii. Tu wstąpił w szeregi Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-2116[2]. Od stycznia do lutego 1941 r. latał w 3 Secondary Flying Training School, następnie został przeniesiony na dalsze szkolenie do 54 Operational Training Unit. W marcu 1942 r. został przeniesiony do 58 OTU, skąd w maju otrzymał przydział do dywizjonu 308. W czerwcu został ciężko ranny w katastrofie lotniczej po zderzeniu z innym samolotem dywizjonu. Po rekonwalescencji służył jako instruktor w Link Rainer Neston RAF Northolt. Na przełomie stycznia i lutego 1943 r. powrócił do latania bojowego w dywizjonie 308. W marcu i kwietniu wziął udział w kurskie kontrolerów operacyjnych i kontynuował służbę w 308 dm. W sierpniu 1943 r. został przeniesiony do dywizjonu 303, gdzie służył do września 1944 r.[3] 20 września jego samolot został trafiony przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą w rejonie Ostendy[4], pilot zdołał dolecieć nad tereny zajęte przez wojska alianckie i wyskoczyć ze spadochronem[5]. W listopadzie objął stanowisko instruktora w 61 OTU, służył tam do grudnia. W styczniu 1945 r. został oddelegowany na studia i zwolniony ze służby w Polskich Siłach Powietrznych[3].
Wykonał 141 misji bojowych[6] i był trzykrotnie zestrzelony. Uczestniczył m.in. w lądowaniu w Normandii[7], walkach we Francji oraz operacji Market Garden[8].
Po zakończeniu działań wojennych w latach pracował w londyńskich restauracjach (1945-1949). Jednocześnie ukończył London School of Economics. Następnie został zatrudniony w ambasadzie Pakistanu. Dzięki lotniczej przeszłości został włączony w tworzenie Pakistańskich Sił Powietrznych – z Londynu koordynował zatrudnianie w nich polskich pilotów. Pracował również w brytyjskim przemyśle lotniczym. Pod koniec lat 60. XX wieku wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie pracował w firmach handlowych. Mieszkał w Nowym Jorku oraz Seattle[9].
Wiele podróżował, odwiedzając również Polskę. Był autorem książek: „Pod angielskim niebem” (1997) oraz „Podniebna kawaleria” (2013) oraz bohaterem filmu Sławomira Cioka pt. Spitfire Liberator: The Alex Herbst Story[10], którego premiera miała miejsce na Międzynarodowym Festiwalu Filmowy w Cannes w 2017 roku. W Świeciu jego postać została upamiętniona na muralu przy ulicy Sądowej[11]. Zmarł 25 maja 2017 w Edmonds, został pochowany na Holyrood Cemetery k. Seattle[12].
Odznaczenia i nagrody
edytujZa swe zasługi Witold Herbst był odznaczany Krzyżem Walecznych (trzykrotnie), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Medalem Pro Memoria. Otrzymał również nagrodę "Teraz Polska 2015" w edycji Zachodniego Wybrzeża USA w kategorii „Osobowość” (2015).
Przypisy
edytuj- ↑ MYŚLIWSKA DROGA. Polska Zbrojna. [dostęp 2023-03-06]. (pol.).
- ↑ Krzystek 2012 ↓, s. 222.
- ↑ a b Pawlak 2009 ↓, s. 267.
- ↑ Zieliński 2003 ↓, s. 55.
- ↑ Król 1990 ↓, s. 156.
- ↑ Captain WITOLD ALEKSANDER HERBST. Polis Home Associations. [dostęp 2023-03-06]. (ang.).
- ↑ Zieliński 2003 ↓, s. 53.
- ↑ Zmarł Witold Aleksander "Alex" Herbst - pilot słynnych polskich dywizjonów lotniczych 303 i 308. wPolityce.pl. [dostęp 2023-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-02)]. (pol.).
- ↑ Zmarł Witold Aleksander „Alex” Herbst, pilot polskich dywizjonów 303 i 308. www.rp.pl, 2017-06-02. [dostęp 2017-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-05)]. (pol.).
- ↑ You Are Always a Pilot. IMDb. [dostęp 2023-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-11)]. (ang.).
- ↑ Kociewie – co warto zobaczyć w tym nieodkrytym regionie Polski?. EeadyForBoarding. [dostęp 2023-03-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-04)]. (pol.).
- ↑ Witold Alexander Herbst. Find a Grave. [dostęp 2023-03-07]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Wacław Król: Polskie dywizjony lotnicze w Wielkiej Brytanii 1940-1945. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1990. ISBN 83-11-07695-2. OCLC 834110269.
- Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
- Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
- Józef Zieliński: 303 Dywizjon Myśliwski Warszawski im. Tadeusza Kościuszki. Warszawa: Bellona, 2003. ISBN 83-11-09630-9. OCLC 830493548.