Tadeusz Zarzycki
Tadeusz Zarzycki[1] (ur. 15 października 1898[2] w Chorzelowie, zm. 2 maja 1946 w Perth) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 podpułkownik piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
15 października 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 maja 1946 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
1 Pułk Piechoty |
| Stanowiska |
dowódca batalionu piechoty |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
    
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujTadeusz Zarzycki urodził się 15 października 1898 roku w Chorzelowie, w ówczesnym powiecie mieleckim Królestwa Galicji i Lodomerii. Od sierpnia 1914 roku służył w Legionach Polskich. Początkowo w 1 pułku piechoty, a następnie w 2 pułku piechoty. Został ranny pod Łowczówkiem 24 grudnia 1914 roku, a po wyleczeniu przydzielono go do 7 kompanii 5 pułku piechoty. W Polskim Korpusie Posiłkowym służył po kryzysie przysięgowym i działał w tym czasie w Polskiej Organizacji Wojskowej.
W listopadzie 1918 roku w Przasnyszu na czele oddziału ochotniczego brał udział w rozbrajaniu Niemców[3]. Po sformowaniu kompanii ochotniczej, jako podchorąży został wcielony do 32 Ciechanowskiego pułku piechoty, z którym brał udział w walkach polsko–bolszewickich. W rejonie miejscowości Stepań nad Horyniem w dniu 12 sierpnia 1919 roku dowodził plutonem z którym pod ogniem artylerii i ckm zaatakował bolszewików i w walce wręcz zdobył most, odcinając odwrót nieprzyjacielowi. Wyróżnił się również w walkach pod Włodzimierzem Wołyńskim i Kowlem. Za udział w walkach odznaczony został 11 listopada 1921 roku Orderem Virtuti Militari i 26 czerwca 1921 roku Krzyżem Walecznych. 30 lipca 1920 roku został mianowany z dniem 1 sierpnia 1920 roku podporucznikiem w piechocie z byłych Legionów Polskich, „z zaliczeniem do Rezerwy armii i równoczesnym powołaniem do służby czynnej na czas wojny, aż do demobilizacji”[4]. Od stycznia 1921 roku w 32 pułku piechoty w Modlinie był na stanowiskach: adiutant batalionu sztabowego, adiutant II batalionu, później m.in. referent mobilizacyjny i oficer materiałowy[3]. 1 grudnia 1924 roku awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 399. lokatą w korpusie oficerów piechoty[5].
Przeniesiony został 30 września 1927 roku do 29 batalionu KOP w Suwałkach, do którego przybył 10 października. We wrześniu 1928 roku był oficerem materiałowym, a według stanów z 30 kwietnia i 31 października 1929 roku dowódcą 2 kompanii strzeleckiej. 7 listopada 1929 roku nadano mu Odznakę KOP „Za służbę graniczną”. 24 marca 1931 roku nadano mu Srebrny Krzyż Zasługi[3]. Według wniosku awansowego: „Przy formowaniu baonu w trudnych warunkach organizacyjnych z dużym nakładem pracy i energii i dzięki swym zdolnościom osobistym zorganizował i postawił na właściwym poziomie cały aparat gospodarczy baonu. (...) na stanowisku dowódcy kompanii dzięki specjalnemu zamiłowaniu do służby wojskowej, położył wiele zasług w wyszkoleniu szeregowych, dowodem czego są uznania wyższych przełożonych”. Komendantem Rejonu PW KOP „Wilno” został wyznaczony 30 marca 1931 roku, a ubył 10 kwietnia. Przeniesiony do batalionu KOP „Niemenczyn” 4 czerwca 1932 roku[6]. Za działalność niepodległościową w dniu 15 czerwca 1932 roku odznaczono go Krzyżem Niepodległości. Komendant Zgrupowania Obozów Letnich PW KOP „Rozewie” od 25 lipca do 21 sierpnia 1932 roku[7]. Przeniesiony 9 maja 1933 roku do 5 pułku strzelców podhalańskich w Przemyślu[8].
Awansowany na majora w 1939 roku. W marcu 1939 w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie był wykładowcą taktyki piechoty. We wrześniu 1939 roku w walkach na przedmieściu Jarosławia dowodził III batalionem 155 rezerwowego pułku piechoty. Do czasu rozproszenia jednostki w dniu 11 września organizował obronę odcinka Sanu. Służył w Armii Polskiej we Francji. W czerwcu 1940 roku podczas walk dowodził II batalionem 4 Warszawskiego pułku strzelców pieszych. Podczas służby w Polskich Siłach Zbrojnych został odznaczony Orderem Virtuti Militari[7]. Zmarł 2 maja 1946 roku w Perth. Pochowany na tamtejszym cmentarzu Wellshill[9].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 4973 (1921)
- Krzyż Niepodległości (15 czerwca 1932)[10]
- Krzyż Walecznych (1921)
- Złoty Krzyż Zasługi (18 lutego 1939)[11]
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[12]
- Odznaka pamiątkowa KOP „Za służbę graniczną” (7 listopada 1929)
Przypisy
edytuj- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako Tadeusz III Zarzycki w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 58 sprostowano datę urodzin z „15 czerwca” na „15 października” 1898 roku.
- ↑ a b c Ochał 2009 ↓, s. 123.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 30 z 11 sierpnia 1920 roku, poz. 744.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 741.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 55, 906.
- ↑ a b Ochał 2009 ↓, s. 124.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 8 z 28 czerwca 1933 roku, s. 144.
- ↑ Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939–1946, Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, Londyn 1952, s. 37.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 140, poz. 172 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 103 „za zasługi na polu organizacji i wyszkolenia wojska”.
Bibliografia
edytuj- Dzienniki Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych.
- Rocznik Oficerski 1932. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1932. [dostęp 2016-06-11].
- Artur Ochał: Słownik oficerów i chorążych Korpusu Ochrony Pogranicza w Suwałkach (1929–1939). Suwałki: Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe, 2009, s. 123–124. ISBN 978-83-915778-1-3.
- Tadeusz Zarzycki, Wykaz Legionistów Polskich 1914–1918, Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku [1].