Szlaczkoń szafraniec

gatunek motyla

Szlaczkoń szafraniec[1] (Colias myrmidone) – gatunek motyla dziennego z rodziny bielinkowatych (Pieridae).

Szlaczkoń szafraniec
Colias myrmidone
(Esper, 1780)
Ilustracja
Szlaczkoń szafraniec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

motyle

Rodzina

bielinkowate

Podrodzina

szlaczkonie

Rodzaj

Colias

Gatunek

szlaczkoń szafraniec

Wygląd

edytuj

Skrzydła o rozpiętości 40–46 mm. Wyraźnie zaznaczony dymorfizm płciowy.

Siedlisko

edytuj

Murawy kserotermiczne, suche polany wśród lasu, przydroża, wrzosowiska, przesieki pod liniami wysokiego napięcia, nasłonecznione zbocza i wzgórza.

Okres lotu

edytuj

W dwóch pokoleniach. Pierwsze od połowy maja do połowy czerwca, drugie od początku lipca do końca sierpnia[2]. Lot jest szybki. Podczas spoczynku i żerowania motyl trzyma skrzydła złożone.

Biologia i rozwój

edytuj

Żółtobiałe jaja składane są na wierzchniej stronie liści; gąsienice objadają wierzchołki gałązek (liście, pąki i kwiaty). Od gąsienic innych szlaczkoni odróżniają się białą linią na boku.

Rośliny żywicielskie gąsienic

edytuj

Gąsienice żerują na szczodrzeńcu ruskim i rozesłanym oraz na szczodrzyku czerniejącym.

Rozmieszczenie geograficzne

edytuj

Europa. Gatunek nizinny – nie występuje w górach. W Polsce spotykany w północno-wschodniej części kraju, w okolicach Puszczy Knyszyńskiej i Białowieskiej. Dawniej notowany również na Lubelszczyźnie, Mazowszu, w świętokrzyskim i na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej.

Zagrożenia i ochrona

edytuj

Należy do najbardziej zagrożonych gatunków w Europie. Wrażliwy na zmiany środowiskowe z uwagi na duże wahania liczebności. Przyczyny zanikania gatunku nie są jeszcze poznane, ale najprawdopodobniej mają związek z zanikaniem środowisk wczesnosukcesyjnych i zmniejszaniem się bazy pokarmowej.

W Polsce gatunek objęty był częściową ochroną gatunkową[3], od 2017 roku podlega ochronie ścisłej[4].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Zoltán Mészáros, András Vojnits, Motyle i ćmy, Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 288, ISBN 83-01-01078-9.
  2. Jarosław Buszko, Janusz Masłowski, Motyle dzienne Polski, Wydawnictwo Koliber, Nowy Sącz 2008, s. 63.
  3. Dz.U. 2014 poz. 1348 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt. [dostęp 2014-10-08].
  4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16].

Bibliografia

edytuj
  • Marcin Sielezniew, Izabela Dziekańska, Motyle dzienne, wyd. Multico, Warszawa 2010, s. 110–111.