Strzępiak bury

gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych

Strzępiak bury (Inocybe assimilata Britzelm.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Strzępiak bury
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak bury

Nazwa systematyczna
Inocybe assimilata Britzelm.
Ber. naturhist. Augsburg 26: 137 (1881)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Astrosporina umbrina (Bres.) Rea 1927
  • Inocybe umbrina Bres. 1884

Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1990 r. dla synonimu Inocybe umbrina Bres.[3]

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica do 4 cm, początkowo półkulisty, potem wypukło rozpostarty, na koniec dyskowaty, ze słabo wyróżniającym się garbkiem. Brzeg początkowo podgięty ze słabo widocznymi resztkami zasnówki, potem odchylający się i na niewielkiej długości popękany. Powierzchnia włóknista, tylko na szczycie delikatnie wełnisto filcowata, barwy od brązowokasztanowej do orzechowej, tylko na szczycie ciemnobrązowa[4].

Blaszki

Gęste, przyrośnięte, z międzyblaszkami, początkowo kremowe, potem ochrowe, w końcu jasnobrązowe z oliwkowym odcieniem. Ostrza nieco białawo orzęsione[4].

Trzon

Wysokość 3–8 cm, grubość 0,3–0,4 cm, walcowaty, o podstawie zgrubiałej w niewielką, kulistą bulwkę. Barwa podobna jak kapelusza, lub nieco ciemniejsza, tylko bulwka biaława. Powierzchnia włóknista[4].

Miąższ

W kapeluszu białawy, w trzonie o barwie jasnego drewna. Czasami w miąższu występuje szklista (hialinowa) warstewka. Zapach ziemisty, nieco rzodkiewkowaty[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o nieregularnym kształcie ze słabo wyróżniającymi się guzkami, 7–9(–10) × 5–6(–7) µm. Podstawki 26–32 × 7,5–10 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy cienkościenne, z główką lub bez główki kryształko, o wymiarach 45–70 × 12–18(–20) µm. Kaulocystyd brak[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Strzępiak bury znany jest w Europie i Ameryce Północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano wiele stanowisk[3]. Nowe, bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Zaliczony w nim jest do grupy grzybów chronionych i zagrożonych[6].

Grzyb mikoryzowy. Występuje w lasach liściastych, czasami w parkach, zwłaszcza pod bukami, świerkami i jodłami. Preferuje kwaśne, czasami piaszczyste gleby. Owocniki zazwyczaj od czerwca do grudnia[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-12-06] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2019-12-06].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. DiscoverLife [online] [dostęp 2019-12-06].
  6. Nowe stanowiska ''Inocybe assimilata'' w Polsce [online] [dostęp 2019-12-06].