Stowarzyszenie Grupa Historyczna „Zgrupowanie Radosław”

Stowarzyszenie Grupa Historyczna „Zgrupowanie „Radosław”” – stowarzyszenie o charakterze historyczno-patriotycznym, zrzeszające pasjonatów historii Polskiego Państwa Podziemnego, Powstania Warszawskiego oraz II Konspiracji, założone w 2005 roku[1].

Stowarzyszenie Grupa Historyczna "Zgrupowanie Radosław"
Państwo

 Polska

Siedziba

Reduta Banku Polskiego, Warszawa

Data założenia

2005

Status

aktywne

Profil działalności

działalność badawcza, edukacyjna w zakresie historii Polski oraz powstania warszawskiego

komendant

Tomasz Karasiński

Data rejestracji

2008

brak współrzędnych

Historia

edytuj

SGH „Zgrupowanie „Radosław”” zawiązane zostało na fali obchodów 60 rocznicy Powstania Warszawskiego w 2004 roku.

Formalną rejestrację, wraz z ustanowieniem statutu przeprowadzono w roku 2008. Od 2015 roku miejscem spotkań i działalności wystawienniczej jest Reduta Banku Polskiego, budynek Wojskowego Przedsiębiorstwa Handlowego.

Nazwa i tradycje Stowarzyszenia nawiązują do elitarnego powstańczego Zgrupowania Radosław.

Do roku 2015 Stowarzyszenie podzielone było na sekcje odpowiadające nazwami pododdziałom wchodzącym w skład Zgrupowania Radosław. Stowarzyszenie liczy około 60 aktywnych członków, oraz kilkudziesięciu członków wspierających[1]. Warunkiem członkostwa jest odbycie okresu rekruckiego, trwającego minimum trzy miesiące, oraz zdanie egzaminu i skompletowanie podstawowego wyposażenia[2].

Założycielem i komendantem Stowarzyszenia jest Tomasz Karasiński.

Działalność

edytuj

Do celów statutowych Stowarzyszenia należy działalność badawcza, edukacja historyczna oraz promowanie wśród społeczeństwa postaw patriotycznych, kultywowanie pamięci o historii Polski, a w szczególności o Polskim Państwie Podziemnym 1939 – 1956 i organizacjach niepodległościowych 1939 -1963.

Zadania te realizowane są według statutu Grupy poprzez:

  • „Prowadzenie własnej działalności badawczej i wystawienniczej oraz wspieranie inicjatyw służących propagowaniu wiedzy historycznej
  • Organizowanie imprez kulturalnych i masowych, wystaw, konkursów, wernisaży artystycznych i innych akcji mających na celu inicjowanie szerszego społecznego zainteresowania powyższą tematyką
  • Udział i organizację obchodów rocznicowych i innych przedsięwzięć upamiętniających walkę i męczeństwo narodu polskiego, szczególnie w okresie II wojny światowej i w latach powojennych
  • Organizację widowisk i inscenizacji historycznych oraz rekonstrukcji upamiętniających walkę i męczeństwo narodu polskiego”[3]

Od 2005 roku Stowarzyszenie zorganizowało i brało udział w kilku tysiącach wydarzeń o charakterze patriotyczno-historycznym[4]. Do najpoważniejszych projektów należy zaliczyć rekonstrukcje „Czerniaków 44” z roku 2007, „Mokotów 44” z roku 2008, „Stare Miasto 44” zrealizowaną w 2012, „Wola 44” z lat 2014 i 2015[5], oraz inscenizację „Reduta PWPW” z roku 2016.

W roku 2013 członkowie SGH „Zgrupowanie „Radosław”” wystąpili w filmie „Miasto 44” Jana Komasy, a w 2014 w sezonie serialu Czas honoru poświęconemu Powstaniu Warszawskiemu.

Cyklicznymi wydarzeniami organizowanymi przez „Radosława” jest Katyński Marsz Cieni upamiętniający ofiary zbrodni katyńskiej, „Noc Muzeów w Reducie Banku Polskiego”, oraz Rajd „Zapory” poświęcony pamięci mjr.cc. Hieronima Dekutowskiego „Zapory” organizowany w rejonie Bełżyc.

Od 2008 roku Grupa wydaje w każdą rocznicę Powstania Warszawskiego własne pismo[6].

Od 2012 roku członkowie Stowarzyszenia biorą udział w pracach ekshumacyjnych prowadzonych przez doktora Krzysztofa Szwagrzyka.

W 2018 roku Stowarzyszenie nominowane zostało do nagrody Wawa Bohaterom[7], a w roku 2020 otrzymało nagrody Złoty BohaterON oraz Złoty BohaterON Publiczności w kategorii „Organizacja non-profit”[8].

W 2019 roku członkowie Stowarzyszenia brali udział w odzyskaniu i przekazaniu do Muzeum Wojska Polskiego sztandaru Pułku 4. Ułanów Zaniemeńskich[9].

20 lutego 2020 roku członkowie SGH "Zgrupowanie Radosław" uratowali wyrzucone na wysypisko archiwalia po śp. Eugeniuszu Tyrajskim ps. Sęk[10].

16 września 2021 roku ośmiu członków Stowarzyszenia, w tym dwóch żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej, zostało odznaczonych przez Ministra Obrony Narodowej Medalem "Za zasługi dla obronności kraju"[11]

W 2023 r. Stowarzyszenie zostało wyróżnione przez Instytut Pamięci Narodowej tytułem „Kustosz Pamięci Narodowej[12].

W 2024 r. Stowarzyszenie zostało wyróżnione odznaczeniem Dumni z Powstańców[13].

Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego

edytuj

W ramach działalności Grupy z dniem 1 marca 2018 r. powołane zostało Muzeum Pamięci Powstania Warszawskiego.

Do zadań muzeum należą gromadzenie, przechowywanie, konserwowanie, udostępnianie i upowszechnianie zbiorów związanych z walką o niepodległość Polski w latach 1939-1963, ze szczególnym uwzględnieniem zbiorów związanych z historią żołnierzy Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego.

Zbiór muzealny stanowią pamiątki związane z okresem II wojny światowej oraz II konspiracji, pochodzące z prywatnych kolekcji członków Stowarzyszenia. Wśród cennych eksponatów znajdują się unikatowe dokumenty: meldunki, rozkazy, wnioski awansowe, sprawozdania z walki, jak również pamiątki osobiste, elementy umundurowania, wyposażenia i uzbrojenia Powstańców Warszawskich, oraz liczący kilkaset pozycji przedwojenny księgozbiór. Sporą część zbiorów stanowią także niepublikowane dotąd fotografie z okresu Powstania. Muzeum można zwiedzać po telefonicznym kontakcie, lub w dni otwarte m.in. podczas Nocy Muzeów[14].

Ze względu na unikalność i wagę zbiorów dotyczących Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej, muzeum i Stowarzyszenie zostało objęte współpracą przez centralne archiwum państwowe - Archiwum Akt Nowych[10].

Przypisy

edytuj
  1. a b http://radoslaw44.pl/ [dostęp 26.10.2018]
  2. https://sghradoslaw44.pl/rekrutacja/ [dostęp 19.09.2021]
  3. Statut Grupy Historycznej „Zgrupowanie „Radosław””, Warszawa, 2017
  4. Pismo Grupy Historycznej Zgrupowanie „Radosław”, Warszawa 2013. str. 4
  5. https://niezalezna.pl/63092-10-lat-grupy-historycznej-zgrupowanie-radoslaw [dostęp 26.10.2018
  6. Pismo Grupy Historycznej Zgrupowanie „Radosław”, Warszawa, 2016, s.3
  7. Decyzja kapituły nagrody „Wawa Bohaterom” z dnia 5 kwietnia 2018 roku.
  8. https://bohateron.pl/kandydaci/grupa-historyczna-zgrupowanei-radoslaw/ [dostęp 19.09.2021]
  9. Komunikat Kancelarii Prezydenta RP "Sztandar 4. Pułku Ułanów Zaniemeńskich przekazany Muzeum WP" z dnia 29 listopada 2019 roku.
  10. a b https://www.radiomaryja.pl/informacje/stowarzyszenie-radoslaw-odnalazlo-wyrzucone-pamiatki-po-powstancu-warszawskim-eugeniuszu-tyrajskim-ps-sek/ [dostęp 10.09.2021]
  11. Komunikat Gabinetu Politycznego Ministra Obrony Narodowej z 16 września 2021 roku.
  12. Wdzięczność i zobowiązanie. Wręczenie nagród „Kustosz Pamięci Narodowej”. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2024-08-14]. (pol.).
  13. Odznaczenie. dumnizpowstancow.pl. [dostęp 2024-10-08].
  14. https://web.archive.org/web/20181026182617/http://radoslaw44.pl/wirtualne-muzeum/ [dostęp 26.10.2018]