Sobór Zmartwychwstania Pańskiego w Równem

Sobór Zmartwychwstania Pańskiego – prawosławny sobór w Równem, wzniesiony w latach 1890–1895.

Sobór Zmartwychwstania Pańskiego

Свято-Воскресенський кафедральний собор

nr rej. 56-101-0122
sobór katedralny
Widok ogólny
Państwo	Ukraina
Obwód	rówieński
Miejscowość	Równe
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Kościół Prawosławny Ukrainy/Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego
Parafia	Zmartwychwstania Pańskiego w Równem
Wezwanie	Zmartwychwstania Pańskiego
Wspomnienie liturgiczne	Pascha
Historia Data rozpoczęcia budowy 1890 Data zakończenia budowy 1895 Data poświęcenia 20 października 1895 Aktualne przeznaczenie czynna świątynia prawosławna
Dane świątyni Architekt Dejneka Świątynia • materiał bud. • cegła Dzwonnica • typ dzwonnicy wolnostojąca
Położenie na mapie Ukrainy Sobór Zmartwychwstania Pańskiego
Położenie na mapie obwodu rówieńskiego Sobór Zmartwychwstania Pańskiego
Położenie na mapie Równego Sobór Zmartwychwstania Pańskiego
50°37′09,4″N 26°14′57,2″E

Wnętrze soboru

Sobór został wzniesiony na miejscu starszego obiektu tego samego typu, jaki spłonął w pożarze miasta 25 czerwca 1881. Uroczyste położenie kamienia węgielnego pod nową prawosławną katedrę miało miejsce 30 sierpnia 1890 (stary styl). W ceremonii wziął udział car Aleksander III Romanow z rodziną, zaś konsekratorem kamienia był arcybiskup wołyński i żytomierski Modest. Prace budowlane trwały pięć lat; uległy nieoczekiwanemu utrudnieniu ze względu na grząskość gruntu, który musiał zostać dodatkowo umocniony. Autorem projektu był architekt nazwiskiem Dejneka. Część wyposażenia obiektu (krzyż ołtarzowy, panikadiło, chorągwie procesyjne i podświeczniki) została zakupiona w Moskwie. Trzyrzędowy ikonostas wykonał w Kijowie Ołeksandr Muraszko.

Poświęcenie gotowego soboru miało miejsce 20 października (8 października według starego stylu) 1895. W uroczystości tej wzięli udział przedstawiciele duchowieństwa i monasterów z całego Wołynia, w tym przełożony ławry Poczajowskiej oraz arcybiskup wołyński i żytomierski jako główny konsekrator. Budynek miał łączną powierzchnię ponad 480 metrów kwadratowych. W 1912 obiekt odwiedził patriarcha jerozolimski, który podarował dla cerkwi kilka cennych ikon oraz relikwie.

Sobór pozostawał czynny w II Rzeczypospolitej. W roku 1931 został wyremontowany, zaś w latach 1932–1933 w jego sąsiedztwie wzniesiona została dzwonnica.

W 1962 został z polecenia rady obwodowej zamknięty i zaadaptowany na muzeum religii i ateizmu oraz kosmonautyki, oddział muzeum krajoznawczego w Równem, natomiast dzwonnicę zburzono. Istniał nawet plan całkowitej zniszczenia świątyni i wzniesienia na jej miejscu centrum handlowego, z którego władze radzieckie ostatecznie zrezygnowały. W 1989 muzeum przekazało budynek radzie miejskiej, która z kolei doprowadziła do przywrócenia obiektu do użytku liturgicznego. Dolna cerkiew (w podziemiu) budynku soboru jest katedrą eparchii rówieńskiej Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego, podczas gdy górna, główna – jedną z dwóch katedr eparchii rówieńskiej Kościoła Prawosławnego Ukrainy.

Bibliografia

• Історія Свято-Воскресенського собору
• Свято-Воскресенський кафедральний собор. (історичний екскурс). rivne.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-13)].