Sikora kanadyjska[4] (Poecile hudsonicus) – gatunek ptaka z rodziny sikor (Paridae) występujący w Ameryce Północnej. Jest ptakiem osiadłym, który może przetrwać srogie zimy dzięki dużym zapasom żywności gromadzonej w ciągu całego roku. Czasem, jeśli te zapasy są za małe, jesienią odlatuje na południe. W okresie godowo-lęgowym są terytorialne, ale zimą tworzą z innymi ptakami wielogatunkowe stada. Zamieszkuje obszar około 7 milionów km² od Alaski na zachodzie aż po Nową Fundlandię na wschodzie.

Sikora kanadyjska
Poecile hudsonicus[1]
(J. R. Forster, 1772)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

sikory

Rodzaj

Poecile

Gatunek

sikora kanadyjska

Synonimy
  • Parus hudsonicus J. R. Forster, 1772[2]
  • Poecile hudsonica (J. R. Forster, 1772)
Podgatunki
  • P. h. stoneyi (Ridgway, 1887)
  • P. h. columbianus (Rhoads, 1893)
  • P. h. hudsonicus (J. R. Forster, 1772)
  • P. h. littoralis (H. Bryant, 1865)
  • P. h. farleyi (Godfrey, 1951)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka

edytuj

Czasem umieszczana w rodzaju Parus, ale wyniki szerokich badań morfologiczno-genetycznych wyraźnie pokazują, że razem z innymi spokrewnionymi gatunkami sikor w Ameryce Północnej sikora kanadyjska tworzy osobny rodzaj Poecile. Wyróżniono kilka podgatunków P. hudsonicus[5][2]:

  • P. hudsonicus stoneyi – północna Alaska i północno-zachodnia Kanada.
  • P. hudsonicus columbianus – południowa Alaska, zachodnia Kanada do północnego Waszyngtonu.
  • P. hudsonicus hudsonicus – środkowa Alaska do wschodniej Kanady.
  • P. hudsonicus littoralis – południowo-wschodnia Kanada i północno-wschodnie USA.
  • P. hudsonicus farleyi – południowo-środkowa Kanada.

Morfologia

edytuj
Wygląd zewnętrzny
Brązowa czapeczka i tył szyi, duże białe policzki przechodzące w szare oddalając się do tyłu, czarny śliniaczek, pierś białoszara, podskrzydle brązowe, skrzydła i ogon ciemnoszare, wierzch ciała w zależności od podgatunku szary (zachodnie podgatunki) albo brązowy (centralno-wschodnie podgatunki). Samice i młode ptaki są ubarwione tak samo jak samce.
Rozmiary
długość ciała ok. 14 cm
Masa ciała
ok. 12 g

Środowisko

edytuj

Lasy iglaste tajgi aż do północnego limitu drzewostanu albo górskie do wysokości 1700 metrów. Ulubionym drzewami są świerk Engelmanna i jodła balsamiczna.

Pożywienie

edytuj

W większości owady i ich larwy. Dodatkowo nasiona i owoce drzew i innych roślin. Często widziane wiszące z gałęzi do góry nogami, żeby dostać się do pożywienia. Robi zapasy żywności z owadów i ich larw, a z nasion wyłącznie z nasion świerków.

Gniazdo
Nisko położone (do około 4 metrów nad ziemią) opuszczone dziuple dzięciołów lub naturalne wgłębienia w drzewach, które mogą być pogłębione w zależności od potrzeby. Czasem widziano jak para sama wydłubuje sobie wgłębienie na gniazdo i może nawet używać jam przy korzeniach drzew. Samo gniazdo jest zbudowane z mchu, kory, liści paproci, trawy i piór, a góra jest zrobiona z włosów futer ssaków i ptasiego puchu.
Jaja i wysiadywanie
Samica składa od 4 do 9 jaj i wysiaduje je około 15 dni nie opuszczając gniazda. Samiec przez ten czas przynosi pożywienie do gniazda tak jak później przez jakieś 18 dni, dopóki młode nie opuszczą gniazda. Samica pomaga mu stopniowo w dożywianiu młodych. Młode pozostają jeszcze na terytorium rodziców przez jakieś dwa tygodnie. W tym czasie rodzice wspomagają je pożywieniem.

Status

edytuj

IUCN uznaje sikorę kanadyjską za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[3]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej na około 12 milionów osobników[6].

Przypisy

edytuj
  1. Poecile hudsonicus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Boreal Chickadee (Poecile hudsonicus). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)]. (ang.).
  3. a b BirdLife International, Poecile hudsonicus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-01-09] (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paridae Vigors, 1825 - sikory - Tits, chickadees (wersja: 2020-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-15].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Waxwings and allies, tits, penduline tits. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-15]. (ang.).
  6. Boreal Chickadee Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-02-15]. (ang.).

Bibliografia

edytuj
  • Alderfer J.; Complete Birds Of North America; National Geographic Society (2005).
  • Alderfer J., Dunn J.; National Geographic Field Guide to the Birds of North America, Fifth Edition; National Geographic Society (2006).
  • Gill, Frank B.; Slikas, Beth & Sheldon, Frederick H.. Phylogeny of titmice (Paridae): II. Species relationships based on sequences of the mitochondrial cytochrome-b gene. „The Auk”. 122 (1), 2005. DOI: 10.1093/auk/122.1.121. 
  • Kaufman K.; Field Guide to Birds of North America; Houghton Mifflin (2005).

Linki zewnętrzne

edytuj