Siarhiej Padsasonny
Siarhiej Alaksandrawicz Padsasonny (biał. Сяргей Аляксандравіч Падсасонны, ros. Сергей Александрович Подсосонный, Siergiej Aleksandrowicz Podsosonnyj; ur. w 1981) – białoruski filolog, psycholog, dziennikarz i działacz społeczny na rzecz LGBT, od 2008 roku mieszkający w Polsce; główny redaktor bloku informacyjnego telewizji Biełsat TV i prowadzący w programie Studyja „Biełsat”; doktor nauk humanistycznych.
Data urodzenia |
1981 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
filolog, psycholog, dziennikarz, działacz społeczny na rzecz LGBT |
Miejsce zamieszkania | |
Tytuł naukowy |
doktor nauk humanistycznych |
Alma Mater |
Homelski Uniwersytet Państwowy im. Franciszka Skaryny |
Stanowisko |
główny redaktor bloku informacyjnego, prowadzący w programie Studyja „Biełsat” |
Pracodawca |
Życiorys
edytujDziałalność na Białorusi
edytujUrodził się w 1981 roku[1], uczył się w wiejskiej szkole. Ukończył studia na Wydziale Filologii Homelskiego Uniwersytetu Państwowego im. Franciszka Skaryny (HUP), aspiranturę na tym samym wydziale i Wydział Psychologii HUP. Pracował jako nauczyciel[2] języka rosyjskiego, białoruskiego i literatury. W latach 2004–2007[3] był wykładowcą filologii rosyjskiej na HUP[4]. W 2006 roku przygotował pracę kandydacką (odpowiednik polskiej pracy doktorskiej) z filologii rosyjskiej na temat grzechu w twórczości Fiodora Dostojewskiego[3], jednak nie obronił jej na HUP. Przyczyną, jak twierdzi, była odmowa władz uczelni spowodowana naciskami politycznymi[1]. Wkrótce wydał swoją pracę w formie rosyjskojęzycznej książki Hrech pawodle Dastajeuskaha (pol. Grzech według Dostojewskiego)[2]. Ukończył szkołę dziennikarską organizowaną w Baranowiczach przez warszawskie Europejskie Centrum Kultury i Komunikacji[3], należał do Białoruskiego Stowarzyszenia Dziennikarzy[5].
Siarhiej Padsasonny nie ukrywał nigdy swojej homoseksualnej orientacji. Wydawał jedno z pierwszych czasopism LGBT na Białorusi pt. „Każdemu Swoje”[1] (trzy wydania w 2003 roku[3]). Białoruska Komisja Wojskowa skierowała go na przymusowe leczenie psychiatryczne w celu „wyleczenia go z homoseksualizmu”. „Leczony” był, jak twierdzi, za pomocą witaminy C[1]. Zajmował się działalnością w młodzieżowych organizacjach pozarządowych[3]. W 2007 roku przypadkowo trafił na casting do nadającej z Polski białoruskojęzycznej telewizji Biełsat TV[2]. Podjął współpracę ze stacją i od momentu jej uruchomienia w 2007 roku przygotowywał dla niej materiały, m.in. reportaż o zdarzających się na Białorusi przypadkach kierowania gejów do szpitali psychiatrycznych i wysyłaniu informacji o ich „transseksualizmie” do miejsc pracy. Materiał oparty był na osobistych doświadczeniach[4]. W listopadzie 2007 roku Siarhiej Padsasonny został siłą zabrany z mieszkania przez białoruskie KGB i przewieziony na przesłuchanie, w czasie którego pytano go o powiązania z Biełsatem. W styczniu 2008 roku funkcjonariusze służb bezpieczeństwa dokonali rewizji w jego mieszkaniu, rekwirując kamerę i nośniki pamięci[5]. Padsasonny został zwolniony z pracy na uniwersytecie i dyscyplinarnie usunięty z domu akademickiego. Rozpoczęte zostało śledztwo w sprawie posiadania przez niego nielegalnej literatury, w związku z czym przez trzy dni funkcjonariusze KGB wywozili jego książki[1]. Według jego słów, przez jednego z pracowników KGB był szarpany i obrzucany wyzwiskami[6].
Działalność w Polsce
edytujWkrótce po rozpoczęciu śledztwa Siarhiej Padsasonny, obawiając się aresztowania[1], z pomocą przyjaciół zbiegł z Białorusi do Polski[4]. Przez pierwsze dwa lata mieszkał u polskiego działacza LGBT Łukasza Pałuckiego. Kontynuował pracę w Biełsacie, przygotowując reportaże, m.in. o stosunku białoruskiej armii wobec gejów[1]. Szkolił korespondentów pracujących na Białorusi[3]. Przez dwa lata prowadził program Abjektyu (pol. Obiektyw)[1]. Potem został głównym redaktorem bloku informacyjnego i prowadzącym w programie Studyja „Biełsat”. Publikuje w polskich czasopismach, jest autorem licznych artykułów naukowych. Oprócz dziennikarstwa zajmuje się także literaturoznawstwem[2]. Zdarza mu się „potajemnie” odwiedzać ojczysty kraj[4]. Po czterech latach pobytu w Polsce ponownie zdał egzaminy z zakresu filologii rosyjskiej i raz jeszcze napisał pracę doktorską[1]. 13 marca 2012 roku uzyskał stopień doktora[7] nauk humanistycznych[1] na Wydziale Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Temat jego dysertacji doktorskiej brzmiał: Motyw grzechu w powieściach F.M. Dostojewskiego, a jego opiekunem naukowym była prof. dr hab. Ludmiła Łucewicz[7].
Siarhiej Padsasonny pełni funkcję Białoruskiego Ambasadora Międzynarodowego Stowarzyszenia Lesbijek i Gejów na rzecz Kultury (na wygnaniu w Polsce). Wchodził w skład Komitetu Organizacyjnego Parady Równości w Warszawie w 2013 roku. Odpowiadał w nim za kontakty z Europą Wschodnią oraz za wersję rosyjskojęzyczną strony internetowej Parady[3].
Poglądy i oceny
edytujZdaniem Siarhieja Padsasonnego mężczyźni skazani na śmierć w związku ze sprawą zamachu w metrze w Mińsku w 2011 roku – Dzmitryj Kanawałau i Uładzisłau Kawalou – nie byli winni, a Alaksandr Łukaszenka stracił na wykonaniu wyroku[8].
Zdaniem Łukasza Pałuckiego, pozycja Siarhieja Padsasonnego wśród białoruskich dziennikarzy jest porównywalna z pozycją Moniki Olejnik w polskich mediach. Sprawiło to, że wśród warszawskich znajomych nazywany jest żartobliwie białoruską Moniką Olejnik[1]. Natomiast w homelskim portalu internetowym Gomielbest. Nowosti Gomielia został opublikowany paszkwil, w którym w silnie obraźliwym tonie zasugerowano, że Pasdasonny został przyjęty do pracy w telewizji, ponieważ kryterium naboru pretendentów do pełnienia obowiązków w „Biełsacie” jest nietradycyjna orientacja seksualna i inne anomalne seksualne „bajery”[9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j k Łukasz Pałucki: Siergiej Padsasonny doktorem UW. polgej.pl, 2012-04-23 13:36. [dostęp 2016-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-03-10)].
- ↑ a b c d Siarhiej Padsasonny. Biełsat TV. [dostęp 2016-08-18]. (biał.).
- ↑ a b c d e f g dr Siarhiei Padsasonny. wolontariatrownosci.pl. [dostęp 2016-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-02)].
- ↑ a b c d Rafał Geremek, Jarosław Murawski. Biełsatowcy z TVP. „Newsweek Polska”. 5, s. 72–74, 1 lutego 2009. Warszawa: Axel Springer Polska. ISSN 1642-5685. [dostęp 2016-08-18].
- ↑ a b Гомель: ператрус у кватэры журналіста. Radio Swaboda, 2008-01-13 01:09. [dostęp 2016-08-18]. (biał.).
- ↑ Журналист С. Подсосонный обжаловал в прокуратуре действия сотрудников Гомельского УКГБ. naviny.by, 2007-12-07 11:24. [dostęp 2016-08-18]. (ros.).
- ↑ a b Profesury, doktoraty, habilitacje. Wydział Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. [dostęp 2016-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-31)].
- ↑ Prezydent Łukaszenka stracił na wykonaniu wyroku śmierci. Polskie Radio Olsztyn, 2012-04-19. [dostęp 2016-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-01)].
- ↑ «Голубой» экран или «БелСат» ищет «нетрадиционных» журналистов?!. gomelbest.com, 2008-11-03 6:51. [dostęp 2017-03-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-22)]. (ros.).