Sandu Popescu
Artykuł ten został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”.
Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację.
Sandu Popescu (ur. 1956 w Oradei) – rumuńsko-brytyjski fizyk specjalizujący się w fizyce kwantowej.
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Specjalność: fizyka kwantowa | |
| Uczelnia | |
| Nagrody | |
|
Nagroda i Medal Diraca (IOP) | |
| Strona internetowa | |
Znany z badań nad informacją kwantową, splątaniami kwantowymi i nielokalnością. Wykazał generyczność nielokalności w fizyce kwantowej. Udowodnił zastosowanie praw termodynamiki w świecie cząstek elementarnych[1]; udowodnił, że praktycznie każdy układ kwantowy oddziałujący z większym układem (kąpielą) osiąga stan równowagi i pozostaje blisko niego przez cały czas[2][3]. Wraz z Aharonowem tworzył prace teoretyczne na temat przepływu wstecznego w mechanice kwantowej[4]. Zajmował się badaniami z użyciem pre- i postselekcji zgodnie z teorią słabych pomiarów[1].
Badał również możliwości występowania splątań kwantowych w układach biologicznych. Współautor nierówności Collinsa-Gisina-Lindena-Massara-Popescu będącej uogólnieniem nierówności Clausera-Horne'a-Shimony'ego-Holta (CHSH) będącej ulepszoną, możliwą do eksperymentalnej weryfikacji, wersją twierdzenia Bella. Współtworzył metodę destylacji splątania kwantowego. Wraz z m.in. Deutschem i Ekertem stworzył nowy protokół kryptograficzny, będący jednym z pierwszych zapewniających bezpieczeństwo kryptologii kwantowej w nieidealnych, rzeczywistych warunkach. Wspólnie z Danielem Rohrlichem wykazał, że bez naruszenia szczególnej teorii względności mogą istnieć nielokalne korelacje silniejsze niż te, których istnienie zakłada się w mechanice kwantowej. Korelacje te, nazywane korelacjami Popescu-Rohrlicha, nie zostały potwierdzone eksperymentalnie – ich odnalezienie mogłoby dowodzić błędów w teorii mechaniki kwantowej[1].
Wraz z Jakirem Aharonowem w 2012 roku odkrył zjawisko kwantowego kota z Cheshire polegające na oddzieleniu cząstki elementarnej od jej właściwości fizycznych[5].
W 1997 roku (równolegle z Zeilingerem) kierował grupą badawczą, która przeprowadziła pierwszy udany eksperyment dotyczący teleportacji kwantowej[6].
Wraz z Aharonowem stworzył artykuł postulujący kwantowe naruszenie zasady szufladkowej, opierający się na klasycznej interpretacji mechaniki kwantowej (eksperyment myślowy)[7]. Współtworzył artykuł dotyczący najmniejszej możliwej lodówki, skonstruowanej z kilku cząstek (a w wersji teoretycznej również tylko z jednego kutritu) i osiągającej temperaturę bliską zeru bezwzględnemu[8].
W 2016 roku za fundamentalne i wpływowe badania nad nielokalnością oraz wkład w podstawy fizyki kwantowej otrzymał Nagrodę i Medal Diraca (IOP)[9]. Członek Royal Society[10].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Research [online], Sandu Popescu [dostęp 2024-10-06] (ang.).
- ↑ Natalie Wolchover, Rewolucja w termodynamice kwantowej [online], Przekrój.org, 6 czerwca 2017 [dostęp 2024-12-30] (pol.).
- ↑ Quantum mechanical evolution towards thermal equilibrium [online].
- ↑ Przepływ wsteczny pokazany w nowym świetle [online], Nauka w Polsce [dostęp 2024-12-30].
- ↑ Yakir Aharonov i inni, Quantum Cheshire Cats, „New Journal of Physics”, 15 (11), 2013, s. 113015, DOI: 10.1088/1367-2630/15/11/113015, ISSN 1367-2630 [dostęp 2025-01-17].
- ↑ Boschi i inni, Experimental Realization of Teleporting an Unknown Pure Quantum State via Dual Classical and Einstein-Podolsky-Rosen Channels, „Physical Review Letters”, 80 (6), 1998, DOI: 10.1103/Phy, ISSN 0031-9007 [dostęp 2024-10-06] (ang.).
- ↑ Yakir Aharonov i inni, Quantum violation of the pigeonhole principle and the nature of quantum correlations, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 113 (3), 2016, s. 532–535, DOI: 10.1073/pnas.1522411112, ISSN 0027-8424, PMID: 26729862, PMCID: PMC4725468 [dostęp 2024-10-06] (ang.).
- ↑ Teoretyczne miniaturowe lodówki [online], KopalniaWiedzy.pl, 30 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-30].
- ↑ Dirac Prize and Medal [online].
- ↑ Sandu Popescu | Royal Society [online], web.archive.org, 5 maja 2017 [dostęp 2024-12-30] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-05].