Równina Górna
Równina Górna (niem. Ober Plehnen) – osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Korsze.
| osada | |
.jpg) Dwór w 2019 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | |
| Liczba ludności (2004) |
163 |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-430[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NKE |
| SIMC |
0478960 |
Położenie na mapie gminy Korsze  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | |
 54°10′47″N 21°14′47″E/54,179722 21,246389[1]
| |
Historia
edytujWe wczesnym średniowieczu znajdował się tu gródek krzyżacki. Zameczek i podgrodzie (budowle o konstrukcji drewniano-ziemnej) położone były na prawym brzegu rzeki Guber.
Pierwotnie wieś o nazwie Plehnen lokowana była w XIV wieku na 27 włókach, jako zaplecze gospodarcze strażnicy krzyżackiej. W roku 1422 były tu trzy karczmy i młyn wodny. Wieś została rozdzielona na początku XVIII wieku na dwie wsie: Równinę Dolną i Równinę Górną.
Majątek ziemski w Równinie Górnej pod koniec XIX wieku należał do rodziny Roßmussen, a w latach dwudziestych XX wieku do rodziny Hahlweg. Majątek w tym czasie miał powierzchnię ponad 400 ha.
Po II wojnie światowej utworzone zostało tu Państwowe Gospodarstwo Rolne, które przed likwidacją wchodziło w skład Kombinatu PGR Garbno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.
Dwór
edytujDwór w Równinie Górnej wybudowany został pod koniec XIX wieku. Architektura budowli nawiązuje do stylu klasycystycznego. Dwór wzniesiony został na rzucie prostokąta z dwupoziomowymi ryzalitami na elewacjach wzdłużnych. Przy ryzalicie od strony parku znajduje się drewniana weranda. Budynek posiada także dwa poziomy użytkowe na elewacjach bocznych. Całość budowli zdobiona jest detalami architektonicznymi.
Przy dworze zachował się park z różnymi gatunkami starodrzewu.
Po II wojnie światowej budynek był wykorzystywany na biura i mieszkania pracowników PGR. Dwór jest własnością prywatną.
Dwór wraz z parkiem jest zarejestrowany w rejestrze zabytków nieruchomych[4].
Ochrona przyrody
edytujZachodnia część wsi jest objęta ochroną w ramach Obszaru Chronionego Krajobrazu Doliny Rzeki Guber[5].
Zobacz też
edytujBibliografia
edytuj- Mapa Schroettera 1796–1802 (dwie miejscowości)
- Rudolf Grenz, "Der Kreis Rastenburg", Marburg/Lahn, 1976. (str. 3 Plehnen – zamek)
- Włodzimiera Ziemlińska-Odojowa, "Barcja i Galindia w źródłach archeologicznych", (katalog wystawy), Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie, Kętrzyn, 1989.
- Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, (Wydanie III poszerzone i uzupełnione) Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (str. 342 dwór).
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117414
- ↑ Obwieszczenie NR 1/2017 Rady Miejskiej w Korszach z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Statutu Gminy Korsze. 4 stycznia 2018. [dostęp 2022-04-30]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1102 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków. Woj. warmińsko-mazurskie. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2022-05-07].
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: geoserwis mapy. [dostęp 2022-05-07]. (pol.).