Puls (nieregularny kwartalnik literacki)

Puls. Nieregularny kwartalnik literacki
Państwo	Polska
Adres	Łódź
Wydawca	Niezależna Oficyna Wydawnicza
Pierwszy numer	październik 1977
Ostatni numer	grudzień 1981
Średni nakład	2100 egz.

Puls. Nieregularny kwartalnik literacki – pismo literackie redagowane w II obiegu w Łodzi w latach 1977–1981.

Historia

Pomysłodawcami Pulsu byli łódzcy działacze opozycji, współpracownicy KSS „KOR” Jacek Bierezin, Witold Sułkowski i Tomasz Filipczak. Miało stanowić alternatywę zarówno dla prasy oficjalnej, jak i pierwszego drugoobiegowego pisma literackiego - „Zapisu. W pracach redakcji poza założycielami uczestniczyli także Ewa Sułkowska-Bierezin, Zdzisław Jaskuła, Tadeusz Walendowski, Bartosz Pietrzak, Antoni Pawlak, Leszek Szaruga, Janusz Anderman oraz jako przedstawiciel zagraniczny Jan Chodakowski. Jako tłumacze współpracowali Sława Lisiecka, Piotr Bikont i Michał B. Jagiełło.

Pierwszy numer ukazał się w październiku 1977. Do ogłoszenia stanu wojennego wydano łącznie 12 numerów (w tym trzy podwójne), nakład pisma wynosił 2000 egzemplarzy + 100 egzemplarzy bibliofilskich, wydawcą była Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA, nr 11/12 wydało wydawnictwo Krąg. Gotowy numer 13 został w całości skonfiskowany w stanie wojennym.

Pismo drukowało literaturę polską (m.in. twórców Nowej Fali) i obcą (m.in. Natalii Gorbaniewskiej, Warłama Szałamowa, Aleksandra Zinowiewa, Milana Kundery, Skowyt Allena Ginsberga), artykuły krytyczne i historyczno-literackie, nie stroniło od tekstów w konwencji groteski, głosząc program „niezależności w niezależności” i próbując opisywać rzeczywistość w oderwaniu od kontekstu cenzury zarówno oficjalnej, jak i wewnątrzopozycyjnej. W latach 1979–1981 wydano także sześć tomów biblioteki Pulsu (jako pierwszy Moskwę-Pietuszki Wieniedikta Jeriofiejewa). Od 1980 pismo przyznawało nagrodę literacką (pierwszy laureat Marian Brandys).

W 1982 inicjatywę wydawania Pulsu podjął w Londynie Jan Chodakowski. Założyciele pisma Jacek Bierezin i Witold Sułkowski, którzy redagowali je po wyjeździe na emigrację, odeszli z redakcji w 1983, a ciągłość merytoryczna pisma została w ten sposób zerwana.

Zobacz też

Puls „londyński”

Bibliografia

Literatura polska XX wieku. Przewodnik encyklopedyczny. Tom 2, wyd. PWN, Warszawa 2003 (hasło autorstwa Jerzego Jackla)
Niezależność najwięcej kosztuje. Relacje uczestników opozycji demokratycznej w Łodzi 1976–1980, wyd. IPN, Łódź 2008 (tam relacje Tomasza Filipczaka, Zdzisława Jaskuły, Bartosza Pietrzaka i Ewy Sułkowskiej-Bierezin)
Renata Nolbrzak „Puls Nieregularny Kwartalnik Literacki”. tygielkultury.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-25)].
Leszek Szaruga Puls jako zabawa. tygielkultury.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-25)].