Puchar Albanii w piłce nożnej
Puchar Albanii w piłce nożnej (alb. Kupa e Shqipërisë) – cykliczne rozgrywki piłkarskie o charakterze pucharu krajowego w Albanii. Organizowane co sezon przez Albański Związek Piłki Nożnej (FSHF) i przeznaczone są dla krajowych klubów piłkarskich. Najważniejsze po Superlidze piłkarskie rozgrywki w kraju. Zwycięzca otrzymuje prawo do grania w pierwszej rundzie eliminacyjnej Ligi Konferencji.
| |
 2023/2024
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Dyscyplina | |
| Organizator rozgrywek | |
| Data założenia | |
| Sponsor tytularny |
Cofidis |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn |
34 |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca |
KF Tirana (1938/39) |
| Obecny zwycięzca |
Egnatia Rrogozhinë (2023/24) |
| Najwięcej zwycięstw |
KF Tirana (16) |
| Strona internetowa | |
Historia
edytuj11 grudnia 1938 roku rozpoczęły się pierwsze rozgrywki o Puchar Albanii (znany również jako Puchar Króla, na cześć króla Zogu I). Rywalizacja ta składała się z systemu rozgrywek ligowych z szerokim udziałem trzech dywizji i 6 grup, w których łącznie uczestniczyło 18 drużyn. W Grupie Głównej (Grupa A) wystąpiły trzy drużyny (KF Tirana, Vllaznia Szkodra i Besa Kavaja), które walczyły o tytuł zdobywcy Pucharu. Rozgrywki zakończyły się 22 stycznia 1939 roku zwycięstwem KF Tirana[1].
W ćwierćfinale edycji 1952 roku, rozegranym w jednym meczu, zanotowano jeden z najdłuższych trwających meczów: łącznie 255 minut. 5 października mecz pomiędzy Dinamo Tirana i Partizani Tirana zakończył się wynikiem 0:0 po trzech dogrywkach po 15 minut każda. W tym czasie nie było rzutów karnych, a jedynie rzut monetą ustalał zwycięzcę. Rozwiązanie takie zostało uznane przez federację za niesprawiedliwe, która nakazała powtórzenie meczu 7 października, w którym Dinamo wygrało 3:2 po zakończeniu dwóch dogrywek po 15 minut każda.
W 1/8 finału edycji 1962/63 w dwóch meczach zmierzyły się ze sobą drużyny Apolonia Fier i Korabi Peshkopi: pierwszy mecz zakończył się wynikiem 2:1, drugi meczem 1:2. Po rozegraniu dwóch dogrywek do dnia dzisiejszego pozostała najdłuższa seria rzutów karnych w oficjalnym meczu piłkarskim, zakończona zawieszeniem przez sędziego z powodu słabej widoczności (nie było sztucznego oświetlenia) i wznowiona następnego dnia rano. Polonia Fier wygrała serię rzutów z wynikiem 25:24.
W edycji 1964/65 pojedynczy mecz 1/8 finału, rozegrany 20 czerwca 1965 roku pomiędzy Partizani Tirana i Flamurtari Wlora, zakończył się 1:1 w regulaminowym czasie, po czym natychmiast została przeprowadzona seria dziesięciu rzutów karnych, z których dziewięć strzałów nie trafiono lub odbito przez swoich bramkarzy. Ostatecznie Flamurtari wygrało rundę 1:0.
W finale edycji 1971/72, rozegranym pomiędzy Vllaznia Szkodra i Besa Kavaja, pierwszy mecz zakończył się zwycięstwem Besy 2:0. W rewanżu w regulaminowym czasie Vllaznia wygrała też 2:0, dzięki dwóm rzutom karnym strzelonym przez Ramazana Rragamiego, znanego piłkarza w swoim kraju. Po dwóch dogrywkach doszło do rzutów karnych: w tym czasie nie obowiązywała zasada naprzemiennych rzutów karnych, a Vllaznia wygrała po strzeleniu przez Rragamiego wszystkich pięciu strzałów, który wciąż jest rekordzistą w zdobywaniu bramek w jednym meczu (w sumie 7).
Format
edytujFormat rozgrywek był wiele razy zmieniany. W rozgrywkach uczestniczą kluby występujące w Mistrzostwach Albanii. Pierwsza edycja odbyła się w sezonie 1938/39 w formule każdy z każdym (w 1939 roku mistrzostwo Albanii nie było organizowane). Nie rozgrywano od 1940 do 1947 z powodów wojennych, a od 1948 przybrał format bezpośredniej eliminacji. Do 1958 roku finał składał się z jednego meczu, natomiast od 1960 roku naprzemiennie odbywały się mecze u siebie i na wyjeździe oraz jednorazowe mecze na neutralnym terenie. Od sezonu 1994/95 odbywał się pojedynczy mecz finałowy.
Zwycięzcy i finaliści
edytuj
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Uwagi:
- wytłuszczono nazwy zespołów, które w tym samym roku wywalczyły mistrzostwo i Puchar kraju,
- kursywą oznaczone zespoły, które w meczu finałowym nie występowały w najwyższej klasie rozgrywkowej.
skreślonorozgrywki nieoficjalne.
Statystyki
edytujKlasyfikacja według klubów
edytujW dotychczasowej historii oficjalnych rozgrywek o Puchar Albanii na podium oficjalnie stawało w sumie 17 drużyn. Liderem klasyfikacji jest KF Tirana, która zdobyła 16 Pucharów.
10 i więcej Pucharów Albanii| Lp. | Klub | Zdobywca | Finalista | Lata triumfów |
|---|---|---|---|---|
|
| |||
| 1. | KF Tirana (dawniej: SK Tirana, 17 Nëntori Tirana, Puna Tirana) | 16 | 11 | 1938/39, 1962/63, 1975/76, 1976/77, 1982/83, 1983/84, 1985/86, 1993/94, 1995/96, 1998/99, 2000/01, 2001/02, 2005/06, 2010/11, 2011/12, 2016/17 |
| 2. | Partizani Tirana | 15 | 8 | 1948, 1949, 1957, 1958, 1961, 1963/64, 1965/66, 1967/68, 1969/70, 1972/73, 1979/80, 1990/91, 1992/93, 1996/97, 2003/04 |
| 3. | Dinamo Tirana | 13 | 6 | 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1960, 1970/71, 1973/74, 1977/78, 1981/82, 1988/89, 1989/90, 2002/03 |
| 4. | Vllaznia Szkodra | 8 | 7 | 1964/65, 1971/72, 1978/79, 1980/81, 198/87, 2007/08, 2020/21, 2021/22 |
| 5. | Flamurtari Wlora | 4 | 8 | 1984/85, 1987/88, 2008/09, 2013/14 |
| 6. | Teuta Durrës (dawniej: Lokomotiva Durrës, Puna Durrës) | 4 | 6 | 1994/95, 1999/00, 2004/05, 2019/20 |
| 7. | Besa Kavaja | 2 | 6 | 2006/07, 2009/10 |
| 8. | KF Laçi | 2 | 3 | 2012/13, 2014/15 |
| FK Kukësi | 2 | 3 | 2015/16, 2018/19 | |
| 10. | KS Elbasani (dawniej: Labinoti Elbasan) | 2 | 1 | 1974/75, 1991/92 |
| 11. | Egnatia Rrogozhinë | 2 | 0 | 2022/23, 2023/24 |
| 12. | Skënderbeu Korcza | 1 | 6 | 2017/18 |
| 13. | Apolonia Fier | 1 | 0 | 1997/98 |
| 14. | KS Lushnja (dawniej: Traktori Lushnje) | 0 | 3 | |
| 15. | Tomori Berat | 0 | 1 | |
| Albpetrol Patos | 0 | 1 | ||
| Bylis Ballsh | 0 | 1 |
Klasyfikacja według miast
edytuj| Miasto | Liczba tytułów | Drużyny |
|---|---|---|
| Tirana | 44 | KF Tirana (16), Partizani Tirana (15), Dinamo Tirana (13) |
| Szkodra | 8 | Vllaznia Szkodra (8) |
| Durrës | 4 | Teuta Durrës (4) |
| Wlora | Flamurtari Wlora (4) | |
| Elbasan | 2 | KS Elbasani (2) |
| Kavaja | Besa Kavaja (2) | |
| Kukës | FK Kukësi (2) | |
| Laç | KF Laçi (2) | |
| Rrogozhinë | Egnatia Rrogozhinë (2) | |
| Fier | 1 | Apolonia Fier (1) |
| Korcza | Skënderbeu Korcza (1) |
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Kupa e Mbretit. starbacks.ca. [dostęp 2021-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-26)]. (alb.).
Bibliografia
edytuj- Lista Finałów Pucharu w bazie RSSSF (ang.)
- Puchar Albanii, [w:] baza Soccerway (liga) [dostęp 2021-12-07].
- Lista Finałów Pucharu w bazie League321 (ang.)