Pseudocystyda (łac. pseudocystydium, l.mn. pseudocystydia) – nie zmodyfikowane lub mniej lub więcej zmodyfikowane zakończenie grubościennych strzępek w hymenium u niektórych grzybów[1]. Może znajdować się całkowicie w hymenium, może też wystawać ponad jego powierzchnię. Swoim wyglądem przypomina cystydę. Wyróżnia się następujące rodzaje pseudocystyd:

  • heterocystydy – ich końce wypełnione są żywiczną lub oleistą, bezbarwną lub żółtawą zawartością. Przypominają swoim wyglądem gleocystydy; obydwa te rodzaje strzępek czasami mogą razem występować w hymenium;
  • szkieletocystydy – strzępki grubościenne, które dochodzą do hymenium i wyrastają ponad jego powierzchnię;
  • septocystydy – masywne wyrostki strzępek z kołkami strzępkowymi, zwykle skręcone i rosnące daleko nad powierzchnią hymenium (występują u niektórych grzybów kortycjoidalnych)[2].
A – szkieletocystyda, A2 – szkieletocystyda rurkowata, B – szkieletocystyda septowana, C – hastocystyda, D – gleocystyda, E – astrocystyda, F – lagenocystyda, lamprocystyda

W hymenium niektórych rodzajów (Lactarius, Lentinellus) pseudocystydy występują łącznie z cystydami[2]. Czasami heterocystydy wydzielają specyficzne substancje, jak np. u murszaka rdzawego (Phaeolus schweinitzii). Są one widoczne w postaci smolistych kropel na ich wierzchołkach[3].

Przypisy

edytuj
  1. Stanisław Domański, Grzyby (''Mycota''). Tom XXI. Podstawczaki (''Basidiomycota''). Bezblaszkowce (''Aphyllophorales''). Skórnikowate (''Stereaceae''). Pucharkowate (''Podoscyphaceae''), Kraków: PWN, 1991, ISBN 83-01-09471-0.
  2. a b OBECNÁ MYKOLOGIE (místy se zvláštním zřetelem k makromycetům) [online] [dostęp 2023-09-09] (cz.).
  3. Piotr Łakomy, Atlas hub, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, ISBN 978-83-7073-650-7.