Prypecki Park Narodowy

Prypecki Park Narodowypark narodowy leżący na terenie południowej Białorusi, w obszarze wylewania Prypeci. Ma powierzchnię 634,58 km²[1]. Od 29 marca 2013 objęty jest konwencją ramsarską[2], a od roku 2004 włączony jest w teren Important Bird Area o nazwie Prypiackija bałoty[1].

Prypecki Park Narodowy
Нацыянальны парк «Прыпяцкі»
Ilustracja
park narodowy
Państwo

 Białoruś

Obwód

 homelski

Siedziba

Laskawiczy

Data utworzenia

1996

Powierzchnia

634,58 km²

Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, na dole znajduje się punkt z opisem „Prypecki Park Narodowy”
Położenie na mapie obwodu homelskiego
Mapa konturowa obwodu homelskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Prypecki Park Narodowy”
Ziemia52°00′N 28°00′E/52,000000 28,000000
Strona internetowa
Muzeum Przyrodnicze w Laskowiczach

Położenie

edytuj

Administracyjnie Prypecki Park Narodowy znajduje się na terenie rejonów lelczyckiego, petrykowskiego i żytkowickiego, w obwodzie homelskim. Siedziba władz parku znajduje się w Laskawiczach[3]

Historia

edytuj

Pomysł utworzenia parku, który chroniłby obszary bagienne na Polesiu pojawiał się kilkakrotnie w latach 20. i 30. XX w. Władysław Szafer zaproponował największy europejski, doskonale zachowany, obszar bagienny – Bagna Olmańskie[4]. W roku 1969 utworzono Prypecki Państwowy Rezerwat Krajobrazowo-Hydrologiczny. W 1987 w rezerwacie odtworzono populacje żubra. 2 października 1996[5] Prypecki Rezerwat Przyrody przekształcono w Prypecki Park Narodowy[4][6].

Początkowo siedzibą władz parku był Turów. W 2003 została ona przeniesiona do Laskawicz, jednak w Turowie wciąż mieści się kilka instytucji parku[6].

Warunki naturalne

edytuj

Prypecki PN leży na terenie Polesia Prypeckiego[4]. Znajduje się w dolinie Prypeci, w obszarze zalewowym w rozwidleniu prawych dopływów Prypeci – Stwihy i Uborci. Przez środek parku przepływa także inny dopływ Prypeci, Swinawod. Poza naturalnymi rzekami występują także pochodzące z końca XIX w. niszczejące kanały, którymi spławiano drewno na opał. Na obszarze parku znajduje się około 40 małych jezior[1]. Na wschód od wsi Olmany znajdują się Jezioro Zasumińskie Wielkie, Jezioro Zasumińskie Małe oraz Błota Olmańskie z torfowiskami Krasnoje i Hało[7]. Prócz tego występują liczne strumienie, także zalesione lub nie torfowiska i zadrzewione obszary podmokłe[2]. Zalesione jest 74% parku, strumienie wraz ze zbiornikami wodnymi i bagnami zajmują 15%, a obszary trawiaste 6%[1]. Prypecki Park Narodowy porasta 929 gatunków roślin, z czego 45 jest wpisanych do Białoruskiej Czerwonej Księgi Gatunków Zagrożonych[1].

 
Żuraw na białoruskiej monecie pamiątkowej
 
Białoruski znaczek pocztowy z 2001 roku

Do gatunków wymienionych w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych należą orzesznica (Muscardinus avellanarius), borsuk (Meles meles), ryś (Felis linx) oraz żubr (Bison bonasus)[1]. Ogółem występuje 51 gatunków ssaków, prócz wymienionych m.in.: żołędnica europejska (Eliomys quercinus), norka europejska (Mustela lutreola) i łoś (Alces alces). Występuje 38 gatunków ryb, są to m.in. sandacz pospolity (Sander lucioperca), miętus pospolity (Lota lota), boleń pospolity (Aspius aspius) i leszcz (Abramis brama)[4]. Występuje również 7 gatunków gadów i 11 gatunków płazów[8].

Gatunkami ptaków, które zadecydowały o uznaniu Prypeckiego Parku Narodowego za ostoję ptaków IBA są: narażone na wyginięcie orliki grubodziobe (Aquila clanga; w 2003 roku 4-6 gniazdujących par), bliskie zagrożenia dubelty (Gallinago media) oraz gatunki najmniejszej troski: derkacz zwyczajny (Crex crex), rybitwa białoczelna (Sterna albifrons), puszczyk zwyczajny (Strix aluco), dzięcioł średni (Dendrocopos medius) oraz dzięcioł trójpalczasty (Picoides tridactylus)[1]. Ogółem występuje 256 gatunków ptaków – 79% wszystkich występujących na Białorusi[4].

Na terenie parku możliwe jest wędkowanie i łowiectwo[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g BY036 Prypiackija baloty. BirdLife Data Zone. [dostęp 2014-03-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 września 2014)].
  2. a b The Annotated Ramsar List: Belarus. Ramsar Convention on Wetlands. [dostęp 2014-03-17].
  3. Месторасположение. Prypecki Park Narodowy. [dostęp 2021-12-23]. (ros.).
  4. a b c d e f National Park Pripyatsky. Official Website of the Republic of Belarus. [dostęp 2014-03-17].
  5. Hanna Valynets: Нацыянальны парк “Прыпяцкі”: землі сакральнага Палесся. Green Belarus, 14 marca 2014. (ros.).
  6. a b Историческая справка. Prypecki Park Narodowy. [dostęp 2021-12-23]. (ros.).
  7. Grzegorz Rąkowski, Czar Polesia, Oficyna wydawnicza Rewasz, Pruszków 2001, s.315-329, ISBN 83-85557-92-X
  8. National Park "Pripyatsky". semirastour. [dostęp 2014-03-19].