Pasierbiec
Pasierbiec – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim, w gminie Limanowa. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
| wieś | |
 Kościół w Pasierbcu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2013) |
536[2] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-600[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KLI |
| SIMC |
0439463 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Limanowa  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu limanowskiego  | |
 49°45′33″N 20°22′42″E/49,759167 20,378333[1]
| |
Położenie geograficzne
edytujPasierbiec położony jest w Beskidzie Wyspowym, pomiędzy północnymi stokami Bałażówki (548 m) i Walowej Góry, a południowymi stokami Pasierbieckiej Góry (768 m) i Kamionnej (801 m). Wieś ma charakter górzysty, położona jest na stromych stokach, a zabudowania i pola uprawne sięgają pod sam wierzchołek Pasierbieckiej Góry[4]. Z jej odkrytego wierzchołka rozciągają się rozlegle widoki. Panorama obejmuje w kierunku od zachodu na wschód takie szczyty Beskidu Wyspowego, jak: Grodzisko, Kostrzę, Ciecień, Ćwilin, Śnieżnica, Łopień, Mogielica, Cichoń, Ostra i Pasmo Łososińskie. Na najdalszym horyzoncie widnieją Tatry, pod nimi dostrzec można Gorce[5].
Pasierbiec od północy graniczy z Rozdzielem, od wschodu z Makowicą i Młynnem, od południa z Walową Górą i Bałażówką, a od zachodu z Kisielówką i Rupniowem[4].
Części wsi
edytuj| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0439470 | Burdyl | część wsi |
| 0439486 | Mroczkówka | część wsi |
| 0439492 | Na Końcu | część wsi |
| 0439500 | Równie | część wsi |
| 0439517 | Stara Karczma | część wsi |
| 0439523 | Wierzch Góry | część wsi |
Historia
edytuj
Pierwsza wzmianka o wsi Paszijerbijecz (dzisiejszy Pasierbiec) pochodzi z roku 1465 i zaświadcza, że właścicielami tych okolic został Piotr z Lasocic herbu Drużyna.
W 1631 żona Zygmunta III Wazy zapisała dużą darowiznę na rzecz Królewskiego Kolegium Jezuitów przy kościele śś. Piotra i Pawła w Krakowie. Za te pieniądze władze zakonu zdecydowały się zakupić kilka wsi, wśród których znalazł się również Pasierbiec. W rękach jezuitów wieś pozostawała aż do roku 1773, kiedy to nastąpiła kasacja zakonu. Pasierbiec stał się ziemią królewską, co m.in. oznaczało, że miejscowi chłopi zwolnieni byli z pańszczyzny na rzecz szlachty.
W 1811 przeprowadził się do Pasierbca Jan Matras – żołnierz armii austriackiej, który po cudownym ocaleniu w bitwie złożył ślubowanie Matce Bożej, że wzniesie jej kaplicę i będzie szerzył jej kult. Na swojej posesji wzniósł niewielką kamienną kapliczkę i umieścił w niej obraz swojej Wybawicielki – Matki Boskiej Pocieszenia. Obraz i kaplica zostały poświęcone w 1823 i tak rozpoczął się kult cudownego obrazu.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości otwarto w Pasierbcu pierwszą szkołę ludową. Wzniesiony wspólnymi siłami mieszkańców budynek oddano do użytkowania w 1931.
Druga wojna światowa zebrała w Pasierbcu swoje żniwo – zginęło lub zostało wywiezionych na roboty przymusowe wielu mieszkańców wsi. W okolicznych lasach gestapo zakatowało kapitana AK Józefa Bednarka, a później rozgromili jego oddział partyzancki. Pociechy przed nieustannym strachem o własne życie mieszkańcy szukali w modlitwie przed cudownym obrazem, co propagowało jego kult w okolicy.
Dynamiczny rozwój wsi nastąpił w latach 50. XX wieku, kiedy to zorganizowano tutejszą parafię, a następnie w latach 70. XX wieku, kiedy do Pasierbca wybudowano solidną drogę z Łososiny Górnej, co połączyło go z niedaleką Limanową i znacznie usprawniło transport. W tym samym okresie wzniesiono Kościół Matki Bożej Pocieszenia w Pasierbcu, który urósł do rangi sanktuarium.
Turystyka
edytujWieś posiada nie tylko piękne, górskie położenie i rozległe widoki, ale również czyste powietrze i dobrze zachowane środowisko naturalne.
- Szlaki turystyczne
– z Tymbarku przez szczyt Pasierbieckiej Góry, Kamionną, Łopusze, Rajbrot, Kamienie Brodzińskiego, Kamień-Grzyb, Nowy Wiśnicz do Bochni
– na szczyt Kamionnej
Tuż poniżej szczytu Kamionnej, na jej północnych zboczach znajduje się rezerwat przyrody Kamionna obejmujący dobrze zachowany fragment lasu (buczyna karpacka i jedliny).
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 97835
- ↑ Rejestr TERYT. Jednostki podziału terytorialnego (TERC). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2023-10-01].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 905 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Beskid Wyspowy 1:50 000. Mapa turystyczna. Kraków: Wyd. Compass, 2006. ISBN 83-89165-86-4.
- ↑ Andrzej Matuszczyk: Beskid Wyspowy. Część wschodnia. Warszawa. Kraków: Wyd. PTTK „Kraj”, 1986. ISBN 83-7005-125-1.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].