Parry O’Brien

William Patrick „Parry” O’Brien (ur. 28 stycznia 1932 w Santa Monica, w Kalifornii, zm. 21 kwietnia 2007 w Santa Clarita, w Kalifornii) – lekkoatleta amerykański, dwukrotny mistrz olimpijski w pchnięciu kulą.

Parry O’Brien

Data i miejsce urodzenia	28 stycznia 1932 Santa Monica
Data i miejsce śmierci	21 kwietnia 2007 Santa Clarita
Wzrost	190 cm
Dorobek medalowy
Reprezentacja Stany Zjednoczone Igrzyska olimpijskie złoto Helsinki 1952 lekkoatletyka (pchnięcie kulą) złoto Melbourne 1956 lekkoatletyka (pchnięcie kulą) srebro Rzym 1960 lekkoatletyka (pchnięcie kulą) Igrzyska panamerykańskie złoto Meksyk 1955 pchnięcie kulą złoto Chicago 1959 pchięcie kulą srebro Meksyk 1955 rzut dyskiem brąz Chicago 1959 rzut dyskiem

Przebieg kariery

Urodzony w rodzinie pary imigrantów, Irlandczyka i Rosjanki, uprawiał lekkoatletyczne konkurencje rzutowe jako student University of Southern California; kontuzja przekreśliła jego szanse na karierę futbolisty. Wyróżniał się jako kulomiot, sięgając w 1951 po pierwszy z kilkunastu tytułów mistrza kraju (w zawodach pod auspicjami Amateur Athletic Union). Dzięki rewolucyjnej innowacji technicznej – stawał tyłem do rzutni, a następnie wykonywał w kole zamach o 180 stopni; jest to tzw. technika ślizgowa, która do tej pory jest stosowana obok techniki obrotowej – zdominował w latach 50. swoją konkurencję, pozostając niepokonany w latach 1952-1956 przez 116 kolejnych zawodów. Ustanowił szesnaście rekordów świata, jako pierwszy przekroczył barierę 18 m (9 maja 1953), a następnie 19 m (3 września 1956).

Ukoronowaniem dominacji O’Briena w pchnięciu kulą były dwa tytuły mistrza olimpijskiego, po które sięgnął w Helsinkach (1952) i Melbourne (1956). W Rzymie (1960) musiał zadowolić się medalem srebrnym, za swoim rodakiem Billem Niederem (wicemistrzem cztery lata wcześniej), a w Tokio (1964) uplasował się tuż za podium na 4. miejscu. O stale rosnącym poziomie sportowym konkurencji świadczy fakt, że wynik uzyskany w 1952, dający mistrzostwo olimpijskie (17,41 m), cztery lata później nie wystarczałby już nawet do brązowego medalu; analogiczne zależności wynikają z porównania rezultatów z 1956 i 1960 oraz 1960 i 1964. Rekord życiowy O’Brien ustanowił u schyłku kariery w 1966, pchając kulę na 19,69 m. Amerykanin jest ponadto rekordzistą w „oburęcznym” pchnięciu kulą, uwzględniającym najlepsze wyniki uzyskane prawą i lewą ręką.

Poza medalami olimpijskimi Parry O’Brien mógł pochwalić się dwukrotnym mistrzostwem igrzysk panamerykańskich (1955, 1959) i licznymi tytułami mistrza kraju, w tym w rozgrywkach akademickich i rozgrywkach halowych. W 1955 zdobył także mistrzostwo USA Amateur Athletic Union w rzucie dyskiem. W 1959 ustanowił swój ostatni rekord świata i w tymże roku został uhonorowany prestiżową Nagrodą Sullivana, przyznawaną najlepszym amerykańskim sportowcom-amatorom. W 1964 przypadła mu zaszczytna rola chorążego reprezentacji narodowej na otwarciu igrzysk olimpijskich w Tokio.

Karierę sportową zakończył w 1966. Był oficerem lotnictwa, później pracował jako urzędnik bankowy i w handlu nieruchomościami. W czasie kariery znany z zaangażowania treningowego (poza dzienną dawką 150 rzutów zgłębiał również zagadnienia fizyki i aerodynamiki, wsparcia w osiąganiu rekordowych wyników poszukiwał także w religii i jodze), w latach 90. ze względu na ból ramion i pleców musiał ostatecznie zrezygnować z pchnięcia kulą; pozostał przy sporcie, trenując pływanie i uczestnicząc w zawodach weteranów. Zmarł na atak serca w czasie takich zawodów. Był żonaty, miał dwie córki.

Nazwisko O’Briena wpisano do Hall of Fame lekkoatletyki amerykańskiej (1974) oraz olimpizmu amerykańskiego (1984).

Rekordy życiowe

źródło:

• pchnięcie kulą – 19,69 m (1966)
• rzut dyskiem – 59,99 m (1965)

Linki zewnętrzne

• sylwetka. hickoksports.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-16)].
• nekrolog
• Biografia O’Briena na stronie sports-reference.com. [dostęp 2009-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (29 grudnia 2008)]. (ang.).