Order Królewski Hiszpanii
Order Królewski Hiszpanii (hiszp. Orden Real de España)[1] – order ustanowiony 20 października 1808 przez Józefa Bonaparte jako króla okupowanej Hiszpanii i przyznawany za zasługi cywilne, a od 1809 również wojskowe[2]. Nadawany był przez niego w latach 1808–1813 jako odznaczenie państwowe, a także jako order domowy aż do jego śmierci w 1844[3].
Awers II kl. i gwiazdy I i II kl. | |
Awers i rewers III kl. | |
Baretka | |
Ustanowiono |
20 października 1808 |
---|---|
Wycofano |
1813/1844 |
Dewiza |
„VIRTUTE ET FIDE” |
Powyżej | |
Powiązane |
inne ordery ery napoleońskiej: |
Order był przyznawany Francuzom oraz Hiszpanom, którzy opowiedzieli się po stronie francuskiej. Przez hiszpańskich patriotów nazywany był szyderczo „Krzyżem z Bakłażana” (Cruz de la Berenjena)[3].
Podzielono go na trzy klasy:
- Krzyż Wielki (Grandes Bandas/Grands Croix),
- Komandor (Comendadores/Commandeurs),
- Kawaler (Caballeros/Chevaliers)[2].
Odznaka orderu była wzorowana na Orderze Obojga Sycylii, miała kształt pięciopromiennej gwiazdy, emaliowanej na czerwono, pośrodku której na awersie widniał lew stolicy Aragonii i dewiza „VIRTUTE ET FIDE” („męstwu i wierności”), a na rewersie wieża Kastylii i napis: „JOS• NAP• HISP• ET IND• REX INST•” („Józef Napoleon król Hiszpanii i Indii ustanowił”). Odznaka była mocowana do ciemnoczerwonej wstęgi lub wstążki[3].
Noszony był przez władcę poniżej Orderu Złotego Runa.
Odznaczeni
edytujOrder I klasy na łańcuchu, oprócz Józefa Bonaparte jako Wielkiego Mistrza, otrzymał m.in. Napoleon Bonaparte, Ludwik Bonaparte, Hieronim Bonaparte, Joachim Murat.
Jedynym polskim generałem odznaczonym tym orderem był książę Antoni Paweł Sułkowski, który posiadał od 1810 jego krzyż kawalerski[4].
Przypisy
edytuj- ↑ Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 372.
- ↑ a b Espagne. Orden Real de. data.bnf.fr. [dostęp 2017-10-12]. (fr.).
- ↑ a b c L’Ordre royal d’Espagne. legiondhonneur.fr. [dostęp 2017-10-12]. (fr.).
- ↑ Tadeusz Jeziorowski: The Napoleonic Orders. Ordery Napoleońskie. Warszawa 2018, s. 75-77