Okręg miński (ZCZW)

jednostka administracyjna Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich

Okręg miński – okręg administracyjny utworzony 15 września 1919 pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich (ZCZW)[1].

miński
Okręg
Państwo

 Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (II RP)

Siedziba

Mińsk

Zarządzający

Władysław Raczkiewicz

Powierzchnia

35 947 km²

Populacja (1919)
• liczba ludności


1 091 138

• gęstość

30,4 os./km²

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba powiatów

6

Liczba powiatów miejskich

1

Położenie na mapie
Położenie na mapie

W skład okręgu mińskiego weszły powiaty: bobrujski, borysowski, ihumeński, miński, słucki.

9 lutego 1920 utworzono powiat lepelski z terenów powiatów lepelskiego i połockiego z tymczasową siedzibą w Kubliczach, który wszedł w skład okręgu mińskiego[2].

Demografia

edytuj

Według spisu ludności w grudniu 1919 roku okręg zamieszkiwało 1 091 138 osób, z których 64,5% zadeklarowało się jako Białorusini, 14,6% – Polacy, 11,3% – Żydzi, 3,5% – „tutejsi”, 0,2% – Litwini, 5,9% – przedstawiciele innych narodowości (głównie Rosjanie). Największymi jego miastami były: Mińsk (102 392 mieszk.), Bobrujsk (29 704 mieszk.) i Słuck (14 162 mieszk.). Na terytorium okręgu znajdowało się też 8781 innych miejscowości, z których 1 miała 5–10 tys. mieszkańców, a 31 miało 1–5 tys. mieszkańców[3].

Oświata

edytuj

W okręgu mińskim w roku szkolnym 1919/1920 działały 1123 szkoły powszechne, 71 szkół średnich i 14 szkół zawodowych. Ogółem uczyło się w nich 84 690 uczniów i pracowało 2454 nauczycieli. Wśród szkół powszechnych było: 643 nauczające w języku rosyjskim (42 541 uczniów, 906 nauczycieli), 262 nauczające w języku polskim (13 106 uczniów, 348 nauczycieli), 194 nauczające w języku białoruskim (10 417 uczniów, 271 nauczycieli) i 24 nauczające w języku jidysz (2633 uczniów, 99 nauczycieli). Najlepsze warunki nauczania panowały w szkołach żydowskich (1 nauczyciel na 27 uczniów), a najgorsze w rosyjskich (1 nauczyciel na 47 uczniów). W marcu 1920 roku istniało 279 szkół nauczających w języku polskim i 1208 szkół nauczających w innych językach[4].

Szczegółowy podział administracyjny

edytuj
Powiat Pow.km² Mieszk. Miasto powiatowe Mieszk.
Okręg Miński
bobrujski 10500 188.976   Bobrujsk 29.704
borysowski 6700 147.673 Borysów 5.452
ihumeński 8010 221.758   Ihumeń 4.669
lepelski ¹ ? ?   Kublicze ?
miński 5213 304.004   Mińsk ² 102.392
Mińsk miasto ² ? 102.392   Mińsk 102.392
słucki 5524 228.727   Słuck 14.162
¹ 9 lutego 1920 r. utworzono powiat lepelski z terenów powiatów lepelskiego i połockiego z tymczasową siedzibą w Kubliczach, który wszedł w skład Okręgu Mińskiego(Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 9, poz. 149)
² 25 października 1919 r. utworzono powiat miejski w Mińsku (Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 26, poz. 276)

Przypisy

edytuj
  1. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 19, poz. 174
  2. Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 9, poz. 149
  3. I. Tablice ogólne. W: Zeszyt VII. Spis ludności na terenach administrowanych przez Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (grudzień 1919). s. 25, 31.
  4. Joanna Gierowska-Kałłaur: Rozdział VII. Szkolnictwo na ziemiach podległych Zarządowi Cywilnemu Ziem Wschodnich. W: Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (19 lutego 1919 – 9 września 1920). s. 243–244.

Bibliografia

edytuj