Nakagin Capsule Tower

dawny budynek w Tokio, Japonia

Nakagin Capsule Tower (jap. 中銀カプセルタワー Nakagin Kapuseru Tawā) – nieistniejący budynek mieszkalno-biurowy zaprojektowany przez architekta Kisho Kurokawę, który znajdował się w Shimbashi w Tokio. Stanowił wzorcowy przykład architektury metabolistycznej.

Nakagin Capsule Tower
Ilustracja
Widok budynku
Państwo

 Japonia

Miejscowość

Tokio

Adres

8 Chome-16-10 Ginza, Chūō-ku, Tōkyō-to 104-0061, Japonia[1]

Typ budynku

mieszkalny

Styl architektoniczny

metabolizm

Architekt

Kisho Kurokawa

Wysokość całkowita

53,5 m[2]

Wysokość do dachu

42,137 m[2]

Kondygnacje

13

Powierzchnia użytkowa

3 091,23 m²

Rozpoczęcie budowy

1970

Ukończenie budowy

1972

Zniszczono

2022

Położenie na mapie Tokio
Mapa konturowa Tokio, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nakagin Capsule Tower”
Położenie na mapie Japonii
Mapa konturowa Japonii, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Nakagin Capsule Tower”
Położenie na mapie prefektury Tokio
Mapa konturowa prefektury Tokio, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nakagin Capsule Tower”
Ziemia35°39′56″N 139°45′48″E/35,665556 139,763333

Budynek został wzniesiony w 1972 w zaledwie 30 dni[3] jako pierwszy na świecie budynek z wymiennymi modułami[4]. Składał się z betonowego szkieletu i stu czterdziestu modułów („kapsuł”), tworzących trzynaście pięter. Każdy moduł miał jednakowe wymiary – 2,5m × 4,0 m[5] i stanowił samodzielną (choć niewielką) przestrzeń mieszkalną lub biurową dla jednej osoby[5], zawierającą między innymi małą łazienkę i okrągłe okno. Powierzchnia mieszkalna (bez łazienki) wynosiła 8 m²[6]. Moduły mogły być przemieszczane i łączone w celu uzyskania większej przestrzeni i zmiany wyglądu budynku. Każdy moduł był połączony z jednym z dwóch głównych szybów (rdzeni budynku) i zaprojektowany był w sposób pozwalający na jego wymianę.

Wnętrze kapsuły mieszkalnej

Moduły zostały wyprodukowane i wyposażone przed ich wysłaniem na plac budowy, gdzie zostały przymocowane do betonowego szkieletu. Sposób zamocowania modułów umożliwia usunięcie jednego z nich bez wywierania wpływu na pozostałe. Moduły to spawane pudła składające się ze stalowej kratownicy pokrytej panelami z galwanizowanej stali. Panele zostały pokryte farbą zapobiegającą rdzewieniu.

Pod koniec istnienia budynek był wciąż użytkowany, ale z powodu braku konserwacji znajdował się w złym stanie technicznym. Według pierwotnego planu każda kapsuła miała być wymieniona po 25 latach. Nigdy jednak nie wymieniono żadnego modułu[3], zaniedbano kanalizację.

W kwietniu 2007 strona internetowa The Architectural Record poinformowała, że budynek zostanie usunięty. Wśród powodów tej decyzji wymieniano obawy związane z wykorzystaniem azbestu w jego konstrukcji oraz brak zabezpieczenia przed skutkami trzęsień ziemi. Właściciele kapsuł znaleźli developera, który zamierzał zakupić budynek, zburzyć go i zbudować inny obiekt w tym samym miejscu. Transakcja nie doszła jednak do skutku ze względu na bankructwo developera[3].

W 2018 roku niektórzy właściciele zaczęli wynajmować swoje jednostki pasjonatom architektury, którzy pragnęli doświadczyć pobytu w legendarnym budynku[3]. W 2021 właściciele postanowili zdemontować kapsuły, odnowić je i przekazać do muzeów[3]. Budynek ostatecznie rozebrano w 2022 roku. Zachowano 23 kapsuły. Jedną kupiło San Francisco Museum of Modern Art, kolejną, w celach promocyjnych, przedsiębiorstwo Yodogawa Steel Works. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Wakayamie – zaprojektowane przez Kisho Kurakawę – również dysponuje jedną kapsułą. Przed rozbiórką budynek został zeskanowany w technologii 3D, co pozwoli odtworzyć go w rzeczywistości wirtualnej[7].

Przypisy

edytuj
  1. Wpis w portfolio Kisho Kurokawy. [dostęp 2008-09-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-17)]. (ang.).
  2. a b Nakagin Capsule Tower. [dostęp 2015-02-07].
  3. a b c d e Nakagin Capsule Tower to be dismantled and turned into rental accommodation and exhibits. 2021-07-16. [dostęp 2021-07-25]. (ang.).
  4. Megan Sveiven: AD Classics: Nakagin Capsule Tower / Kisho Kurokawa. archdaily.com, 2011-02-09. [dostęp 2023-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-06)]. (ang.).
  5. a b AD Classics: Nakagin Capsule Tower / Kisho Kurokawa | ArchDaily [online], www.archdaily.com [dostęp 2019-12-07].
  6. How to Solve the Housing Crisis [online], perseveranceworks.co.uk [dostęp 2019-12-07] (ang.).
  7. Maria-Cristina Florian: Where Are the 23 Modules Saved from the Demolished Nakagin Capsule Tower Now?. archdaily.com, 2023-09-07. [dostęp 2023-12-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-12-01)]. (ang.).