Mniów
wieś w województwie świętokrzyskim
Mniów – wieś w Polsce, położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Mniów[6][7]. Siedziba gminy Mniów.
| wieś | |
 Mniów, ul. Kolonia, widok na kościół pod wezwaniem św. Stanisława. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
41 |
| Kod pocztowy |
26-080[4] |
| Tablice rejestracyjne |
TKI |
| SIMC |
0253244[5] |
Położenie na mapie gminy Mniów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kieleckiego  | |
 51°00′44″N 20°29′06″E/51,012222 20,485000[1]
| |
| Strona internetowa | |
Wieś położona w odległości około 20 km na północny zachód od centrum Kielc przy drodze krajowej nr 74 .
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Mniów. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do ówczesnego województwa kieleckiego.
Części miejscowości
edytuj| Integralne części wsi Mniów[6][5] | ||
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0992303 | Gajówka | część wsi |
| 0992310 | Grobie | część wsi |
| 0992326 | Jatki | część wsi |
| 0992332 | Mniów-Kolonia | część wsi |
| 0992349 | Podlesie | część wsi |
| 0253333 | Pogłodów | przysiółek |
| 0992355 | Raszówka | przysiółek |
| 0253304 | Sewerynówka | część wsi |
| 0253310 | Stary Mniów | część wsi |
| 0992361 | Trzęsawka | część wsi |
Położenie
edytujMiejscowość położona jest w otulinie Suchedniowsko-Oblęgorskiego Parku Krajobrazowego, pomiędzy pasmami Wzgórz Kołomańskich i Oblęgorskich, Gór Świętokrzyskich.
Mniów przecina rzeka Czarna Taraska.
Historia
edytujPierwsze zapiski, w których wymieniony został Mniów, pochodzą z XIV wieku kiedy wieś była własnością rodziny Mniowskich herbu Nieczuja będącej prawdopodobnie linią boczną rodu Odrowążów.
W 1590 rku właścicielem Mniowa został kasztelan wieluński, Jakub Gawroński herbu Rawicz, który w 1596 roku, za zgodą arcybiskupa gnieźnieńskiego Stanisława Karnkowskiego zbudował we wsi modrzewiowy kościół. Lokalizacja kościoła spowodowała to, że Mniów stał się lokalnym centrum administracyjnym i gospodarczym.
Zabytki
edytuj- Kościół pod wezwaniem św. Stanisława Biskupa, wzniesiony po 1655 roku. Ufundowany przez ks. Szymona Górawskiego i konsekrowany w 1685 roku. W świątyni znajdowały się niegdyś trzy cenne dzwony, zostały jednak zarekwirowane przez austriacki oddział w czasie I wojny światowej. Największy z dzwonów został odlany z brązu w 1886 roku u Zwoleńskiego w Warszawie. Średni pochodził z 1666 roku i znajdowały się na nim: herb Prus oraz litery S.O.p.M – skrót od Stanisław Owczarkiewicz proboszcz Mniowa. Data powstania najmniejszego z dzwonów, bez znaków szczególnych, jest nieznana. Łączna wartość dzwonów wynosiła przed wojną co najmniej 2000 marek.
- Wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.425 z 15.01.1957 i z 15.02.1967)[8].
- Cmentarz parafialny z XIX wieku (nr rej.: A.426 z 24.06.1992)[8] mieszczący się przy ulicy Gajowej, z mogiłami ludzi pomordowanych przez hitlerowców.
- Pomnik w kształcie piramidy znajdujący się w centrum Mniowa. Piramida wykonana jest ze szkła, a w jej środku znajduje się tzw. „Diabelski Kamień z Kontrewersu” pochodzący sprzed ok. 3000-4000 lat, na którym wyryte są dwie postacie przypominające duszki Kokopelli – znane z mitologii Indian Hopi. Jest to jedyne tego typu znalezisko w Polsce[9].
- Pomnik znajdujący się przy ulicy Kamieniec, upamiętniający rozbicie bunkra placówki Armii Krajowej „Brzezina” w Mniowie.
- Cmentarz ofiar pacyfikacji z 1943 roku przeprowadzonej w Mniowie-Raszówce.
- Pomnik ofiar terroru z 1943 roku w Mniowie-Pogłodowie.
Sport
edytujKluby piłkarskie
edytuj- Victoria Mniów
- Przy Zespole Szkół im. Jana Pawła II działają Uczniowskie Kluby Sportowe, które mają duże osiągnięcia w różnych dyscyplinach.
Infrastruktura
edytujKultura, sport, turystyka
edytuj- Kompleks Sportowy w Mniowie
- 45 Drużyna Wielopoziomowa „Przeczesywacze bagien” im. Szarych Szeregów
- Biblioteka Publiczna
- Gazeta miesięczna „Nasza gmina”
- Świetlica środowiskowa dla dzieci, przy Środowiskowym Domu Samopomocy „Caritas”
- Koło łowieckie „Cietrzew”
Edukacja
edytuj- Zespół Szkół im. Jana Pawła II:
- Przedszkole
- „Zerówka”
- Szkoła Podstawowa
Opieka medyczna
edytuj- Gminny Ośrodek Zdrowia w Mniowie
- Przychodnia Rodzinna Raszówka
- Środowiskowy Dom Samopomocy „Caritas”
- Świętokrzyskie Centrum Ratownictwa Medycznego i Transportu Sanitarnego w Kielcach – Oddział Mniów
Pozostałe
edytuj- Ochotnicza Straż Pożarna
- Oczyszczalnia ścieków „Lemna”
- Zakład Usług Komunalnych
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 82061
- ↑ Wieś Mniów w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-03-15], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 790 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 28 [dostęp 2015-11-10].
- ↑ Gazeta.pl Kielce Przeniesiono tajemniczy kamień z Kontrewersu.
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Janduła: Ocalić od zapomnienia. Końskie: Avant Garde, 1998.
- Eugeniusz Kosik: We włościańskim Mniowie: monografia historyczno-gospodarcza gminy Mniów. Urząd Gminy Mniów, 1999. ISBN 83-910703-0-1.
Linki zewnętrzne
edytuj- Oficjalna strona internetowa gminy Mniów.
- Mniów, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 554.