Memantyna
Memantyna – organiczny związek chemiczny, antagonista receptora NMDA, stosowany jako lek prokognitywny. Znajduje zastosowanie w leczeniu otępienia w przebiegu choroby Alzheimera.
| |||||||||
| |||||||||
| Ogólne informacje | |||||||||
| Wzór sumaryczny |
C12H21N | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Masa molowa |
179,30 g/mol | ||||||||
| Identyfikacja | |||||||||
| Numer CAS | |||||||||
| PubChem | |||||||||
| DrugBank | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Klasyfikacja medyczna | |||||||||
| ATC | |||||||||
Mechanizm działania
edytujMemantyna jest niekompetycyjnym antagonistą receptora NMDA (kwasu N-metylo-D-asparaginowego). Zaburzenia przekaźnictwa glutaminergicznego, szczególnie w obrębie receptorów NMDA, są jedną z głównych przyczyn występowania chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera. Memantyna, hamując aktywność tego receptora, niweluje efekty patologicznie zwiększonych stężeń glutaminianu, które prowadzą do zaburzeń czynności neuronów[2].
Wskazania
edytujMemantyna stosowana jest przede wszystkim w leczeniu choroby Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu[2].
W badaniach przedklinicznych lek ten wykazywał działanie przeciwmaniakalne. Zebrane dane sugerują, że w połączeniu z substancją stabilizującą nastrój memantyna może działać przeciwdepresyjnie i prokognitywnie[3].
Dawkowanie
edytujMaksymalna dawka memantyny w przypadku choroby Alzheimera wynosi 20 mg; jest to też docelowa dawka podtrzymująca. Lek podaje się raz dziennie. Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, terapię rozpoczyna się od dawki 5 mg/dobę, a następnie zwiększa się ją stopniowo (o 5 mg na tydzień), aż do osiągnięcia standardowej dawki podtrzymującej[2].
Preparaty
edytujPreparaty memantyny (w postaci chlorowodorku) dostępne w Polsce (stan na grudzień 2022 r.)[4]:
- AuroMemo
- Axura
- Biomentin
- Cognomen
- Ebixa
- Marixino
- Memantin NeuroPharma
- Memantine Accord
- Memantine Mylan
- Memantine Orion
- Memantine Vipharm
- Memigmin
- Memolek
- Mirvedol
- Nemdatine
- Nemedan
- Polmatine
- Zenmem
Przypisy
edytuj- ↑ Memantine hydrochloride [online], karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich, 26 kwietnia 2022, numer katalogowy: M9292 [dostęp 2022-12-14]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
- ↑ a b c Memantin NeuroPharma. Charakterystyka produktu leczniczego [online], rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl [dostęp 2023-11-27].
- ↑ Jakie są najnowsze metody leczenia ChAD? [online], Leki.pl [dostęp 2023-11-09].
- ↑ Memantyna (chlorowodorek memantyny), [w:] Indeks Leków MP, lista preparatów, Medycyna Praktyczna [dostęp 2022-12-14].
Bibliografia
edytuj- Anna Członkowska, Andrzej Członkowski, Leczenie w Neurologii. Kompendium, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005, ISBN 83-200-3086-2.
- Leki po Dyplomie. Neurologia i Psychiatria, Medical Tribune Polska, 2009, ISBN 978-83-60135-56-3.
- Stephen M. Stahl, Podstawy psychofarmakologii, Gdańsk: Via Medica, 2008, s. 322–325, ISBN 978-83-60945-73-5.
