Markosice
Markosice (niem. Markersdorf, łuż. Marchośice) – wieś w Polsce położona w województwie lubuskim, w powiecie krośnieńskim, w gminie Gubin.
| wieś | |
 Fragment miejscowości | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
154[2] |
| Strefa numeracyjna |
68 |
| Kod pocztowy |
66-629[3] |
| Tablice rejestracyjne |
FKR |
| SIMC |
0909443 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Gubin  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
Położenie na mapie powiatu krośnieńskiego  | |
 51°51′37″N 14°38′41″E/51,860278 14,644722[1]
| |
W latach 1945–54 siedziba gminy Markosice. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa zielonogórskiego.
W dokumentach o tej miejscowości wspomniano w roku 1293 jako (niem. Marquardisdorf), a od 1550 roku nosiła nazwę Merkersdorf[4]. Markosice to niewielka wieś o kulistym kształcie, ze stawem uplasowanym w centrum miejscowości do której należał folwark, młyn wodny, wiatrak oraz cegielnia[5]. Niegdyś była własnością podgubińskiego klasztoru, ale została oddana w zastaw rycerzom z rodziny von Rodenstock[4]. Następnymi właścicielami majątku rycerskiego były rodziny von Preuß, von Lüben, von Mehlen, von Schönberg, von Schönaich, von Bagge i von Lubieniecky[4]. Od 1771 roku była własnością hrabiego Brühla[6][4]. W 1821 roku po rozwiązaniu majątku rycerskiego ziemię przejęło 21 rolników[4]. Od XV wieku we wsi był kościół, ale nie przetrwał ostatniej wojny[4]. Miał tutaj swoją kwaterę w 1759 roku Fryderyk Wielki w czasie wycofywania się wojsk austriackich przed Prusakami[4].
We wsi znajdowała się od 28 maja do 12 czerwca 1945 roku strażnica 34. Pułku Piechoty, a pluton 9. kompanii piechoty 38. Pułku Piechoty ochraniał tutaj granicę od 12 czerwca do 18 września 1945 roku[4].
Od 1954 roku była Gmina Markosice z siedzibą do maja 1946 roku w Polanowicach, w Nowej Wsi od 1946 do 1948 roku oraz w Grabicach od 1949 do 1955 roku[4].
Od 2006/2007 roku wieś posiada sieć wodną, a w 2008 roku mieszkańcy Markosic i sąsiedniej miejscowości Gross Gastrose, odbudowali graniczny most przez Nysę Łużycką (w miejscu zniszczonego przęsła po niemieckiej stronie, zniszczonego w 1946 roku przez Rosjan, umieszczono żelazną drabinę[7])[4].
Zabytki
edytuj- Stary granitowy krzyż w kształcie krzyża maltańskiego przeniesiony na aktualne miejsce w 1891 r.[8]. Hipoteza, że jest to tzw. krzyż pokutny nie ma uprawnienia w bezpośrednich dowodach i oparta jest na nieprawdopodobnym założeniu, że wszystkie stare kamienne krzyże, są krzyżami pokutnymi[9][10].
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 77827
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 775 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g h i j Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949… s. 275
- ↑ Gubińskie Towarzystwo Kultury - Zeszyty Gubińskie nr 5 s. 26
- ↑ Właściciel posiadłości na obszarze Forst i Brodów
- ↑ Gazeta Lubuska. Polacy i Niemcy skrzyknęli się i naprawili most
- ↑ Szlakiem krzyży pokutnych po obu stronach Odry : kamienne zabytki dawnego prawa : informator-przewodnik turystyczny terenu Euroregionu-Sprewa-Nysa-Bóbr. Zielona Góra: Lubuska Regionalna Organizacja Turystyczna "LOTUR", s. 10. ISBN 978-83-930067-0-0.
- ↑ Arkadiusz Dobrzyniecki. Dlaczego nie - pokutne? Problem funkcji kamiennych krzyży na Ziemi Świdnickiej.. „Rocznik świdnicki 2009”, s. 7-21, 2010. Towarzystwo Regionalne Ziemi Świdnickiej. (pol.).
- ↑ Arkadiusz Dobrzyniecki. Krzyże i kapliczki pokutne ziemi złotoryjskiej - historia pewnego mitu. „Pomniki Dawnego Prawa”. 11-12, s. 32-37, 2010. Stowarzyszenie Ochrony i Badań Zabytków Prawa. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Wydawnictwo Gubińskiego Towarzystwa Kultury 1999 r. - Zeszyty Gubińskie nr 5 s.26
- Zygmunt Traczyk: Ziemia Gubińska 1939 – 1949…. Gubin: Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Gubińskiej, 2011, s. 275-279. ISBN 978-83-88059-54-4.