Królewszczyzna (obwód witebski)

agromiasteczko na Białorusi

Królewszczyzna (biał. Каралеўшчына lub Крулеўшчына) – wieś w rejonie dokszyckim w obwodzie witebskim na Białorusi. Centrum sielsowietu Królewszczyzna.

Królewszczyzna
Крулеўшчына
Ilustracja
Stacja kolejowa (1930)
Państwo

 Białoruś

Obwód

 witebski

Wysokość

196 m n.p.m.

Populacja (2009)
• liczba ludności


2687

Nr kierunkowy

2157

Kod pocztowy

211716

Położenie na mapie obwodu witebskiego
Mapa konturowa obwodu witebskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Królewszczyzna”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, u góry znajduje się punkt z opisem „Królewszczyzna”
Położenie na mapie Polski w 1939
Mapa konturowa Polski w 1939, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Królewszczyzna”
Ziemia55°06′35″N 27°54′00″E/55,109722 27,900000

Siedziba parafii prawosławnej (pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela)[1] i rzymskokatolickiej (pw. Najświętszego Serca Jezusowego).

Stacja kolejowa Królewszczyzna na trasie MołodecznoPołock.

Historia

edytuj

W czasach zaborów w granicach Imperium Rosyjskiego.

W dwudziestoleciu międzywojennym wieś leżała w Polsce, w województwie wileńskim[a], w powiecie dziśnieńskim, w gminie Dokszyce, następnie w gminie Porpliszcze[2].

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku zamieszkiwało tu 245 osób, 127 była wyznania rzymskokatolickiego, 86 prawosławnego a 32 mojżeszowego. Jednocześnie 126 mieszkańców zadeklarowali polską przynależność narodową, 111 białoruską a 8 żydowską. Było tu 45 budynków mieszkalnych[3]. W r. 1930 zamieszkana przez 538 osób w 116 domach. W 1931 w 122 domach zamieszkiwały 892 osoby[4].

Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w m. Zaszcześle i prawosławnej w Porpliszczach. Podlegała pod Sąd Grodzki w Głębokiem i Okręgowy w Wilnie; znajdował się tu urząd pocztowy, który obsługiwał znaczną część terenu gminy[5].

Zabytki

edytuj
  • cmentarz żołnierzy rosyjskich z lat 1915–1918 i prawosławna kaplica filialna pw. Przemienienia Pańskiego z lat 1915–1916, przebudowana w latach 1990.
  • cmentarz żołnierzy polskich poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku[6], zdewastowany w czasach sowieckich, odnowiono z inicjatywy ks. Jerzego Borowniowa, proboszcza parafii w Królewszczyźnie w 2015 roku[7][8]. W 2019 r. z funduszy MKiDN betonowe nagrobki zastąpiono kamiennymi[9].
  • budynki mieszkalne i administracyjne z pierwszej połowy XX wieku.

Parafia rzymskokatolicka

edytuj

Parafia Najświętszego Serca Jezusowego w Królewszczyźnie wchodzi w skład dekanatu dokszyckiego w diecezji witebskiej. Kościół parafialny został wybudowany w 1994 roku. Poprzedni drewniany kościół zbudowany w latach 1931–1937 istniał do 1965 (1967) roku[10].

 
Dom - przykład historycznej drewnianej zabudowy

Przypisy

edytuj
  1. Докшицкое благочиние. eparhia992.by. [dostęp 2021-03-17]. (ros.).
  2. Dz.U. z 1929 r. nr 22, poz. 224.
  3. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 21.
  4. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 18.
  5. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 387.
  6. [OSR] Cmentarze i pomniki walk o utrwalenie granic (1918-21r.): Królewszczyzna (Круляўшчызна) [online], www.rowery.olsztyn.pl [dostęp 2020-05-06].
  7. Królewszczyzna – бел. Каралеўшчына, рус. Крулеўшчына [online], minsk.msz.gov.pl [dostęp 2016-04-19].
  8. Odznaczenie „Pro Memoria” dla proboszcza z Królewszczyzny [online], minsk.msz.gov.pl [dostęp 2016-04-19].
  9. Białoruś: Kolejne polskie cmentarze odnowione [online], belsat.eu [dostęp 2020-04-29] (pol.).
  10. Catholic.by – Крулеўшчына – парафія Найсвяцейшага Сэрца Пана Езуса [online], catholic.by [dostęp 2016-04-20].
  1. Przynależność wojewódzka zmieniała się. Wieś leżała w województwie nowogródzkim (1921–1922), w Ziemi Wileńskiej (1922–1926) i w województwie wileńskim (od 1926).

Linki zewnętrzne

edytuj