Bazylika kolegiacka Wszystkich Świętych w Sieradzu
Bazylika kolegiacka Wszystkich Świętych w Sieradzu – kościół farny wybudowany w 1370 roku w stylu gotyckim.
 nr rej. 841 z dnia 28.12.1967 r.[1]
| |||||||||||||
| bazylika mniejsza, kolegiata kościół farny, kościół parafialny, sanktuarium | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||
| Bazylika mniejsza • nadający tytuł |
od 19 marca 2018 | ||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Sieradza  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu sieradzkiego  | |||||||||||||
 51°35′35″N 18°44′18″E/51,593056 18,738333
| |||||||||||||
Historia
edytujW średniowieczu była to najważniejsza świątynia w mieście. Kościół zbudowano z cegły w II połowie XIV wieku. Pięciokondygnacyjna wieża na planie kwadratu zbudowana została w 1585. Przebudowany został w XVII wieku. W fasadę wmurowano w 1925 roku fragmenty odrzwi z dawnego zamku. Wystrój wnętrza głównie barokowy i rokokowy, a także kilka rzeźb gotyckich. W dekoracji ołtarza głównego (połowa XVIII wieku) znajduje się herb ziemi sieradzkiej. Ponadto w kościele można obejrzeć kilka obrazów Wojciecha Gersona i cenny sprzęt liturgiczny z XVII i XVIII wieku.
10 kwietnia 2011 koło kolegiaty odsłonięto pomnik upamiętniający ofiary katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku[2].
Od 19 marca 2018 świątynia nosi godność bazyliki mniejszej[3][4], a 20 marca 2023 ustanowiono tu sanktuarium św. Józefa[5][6]. Przy świątyni funkcjonuje sieradzka kapituła kolegiacka.
Organy
edytujObecne organy wbudowane zostały w szafę organową z późnobarokowym prospektem. Ich budowniczym jest Adolf Homan. Jest to dobrze zachowany przykład polskich organów z okresu późnego romantyzmu.
W latach 80. XX w. instrument przebudowano, dodając nowe głosy. W 2015 roku zadecydowano o kompleksowej renowacji prospektu i generalnym remoncie instrumentu, który wykonała firma organmistrzowska Andrzeja Sutowicza, przywracając pięć oryginalnych głosów i pozostawiając głosy dobudowane. Organy mają wiatrownice stożkowe, dwa miechy pływakowe, dmuchawę elektryczną umieszczoną w wieży kościoła[7].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
|---|---|---|
| 1. Bourdon 16' | 1. Koncert flet 8’ | 1. Pryncypałbas 16' |
| 2. Pryncypał 8' | 2. Violine 8’ | 2. Subbas 16' |
| 3. Flet 8' | 3. Aeolina 8’ | 3. Violonbas 16' |
| 4. Gamba 8' | 4. Vox celestis 8' | 4. Cello 8' |
| 5. Salicjonal 8' | 5. Sylvestrina 4' | 5. Kwinta 5 1/3' |
| 6. Oktawa 4' | 6. Flet dolce 4’ | |
| 7. Viola 4’ | 7. Róg nocny 2’ | |
| 8. Kwinta 2 2/3’ | 8. Kwinta 1 1/3’ | |
| 9. Superoktawa 2' | 9. Siflet 1’ | |
| 10. Mixtura 4ch. | 10. Sesquialtera 2ch. |
Galeria
edytuj-
Wnętrze bazyliki -
Odrzwia sieradzkiego zamku -
Widok ogólny -
Pomnik smoleński
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2010-05-13].
- ↑ Sieradz: Pomnik smoleński odsłonięty [online], sieradz.naszemiasto.pl, 10 kwietnia 2011 [dostęp 2011-05-01].
- ↑ Sieradz: kościół Wszystkich Świętych bazyliką mniejszą, diecezja.wloclawek.pl [zarchiwizowane 2018-05-01].
- ↑ Bazylika – Parafia Wszystkich Świętych w Sieradzu [online], kolegiata-sieradz.pl [dostęp 2023-06-22].
- ↑ Sieradzka bazylika kolegiacka ustanowiona sanktuarium św. Józefa [online], diecezja.wloclawek.pl, 20 marca 2023 [dostęp 2023-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2024-08-17].
- ↑ Dariusz Piekarczyk, Bazylika Mniejsza w Sieradzu ustanowiona Sanktuarium św. Józefa [online], sieradz.naszemiasto.pl, 20 marca 2023 [dostęp 2023-06-22].
- ↑ Sieradz ( Bazylika kolegiacka Wszystkich Świętych) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-12-23].
Linki zewnętrzne
edytuj- Bazylika kolegiacka Wszystkich Świętych polska-org.pl