Katastrofa lotu Azerbaijan Airlines 8243
Ten artykuł dotyczy trwającego wydarzenia. Informacje w nim zamieszczone mogą się zmienić lub zdezaktualizować wraz z postępem zdarzenia, a początkowe doniesienia mogą być niepewne. Ostatnie zmiany tego artykułu mogą nie odzwierciedlać najbardziej aktualnych informacji.
Katastrofa lotu Azerbaijan Airlines 8243 – zdarzenie lotnicze, które miało miejsce 25 grudnia 2024 roku około 30 kilometrów od miasta Aktau w Kazachstanie. Samolot Embraer E190AR, należący do linii Azerbaijan Airlines i lecący z Baku w Azerbejdżanie do Groznego w Rosji, rozbił się podczas próby podejścia do awaryjnego lądowania na lotnisku w Aktau, gdzie został awaryjnie skierowany[1]. W katastrofie zginęło 38 osób, a 29 zostało rannych[2].
_4K-AZ65_Antalya_Airport_June_18,_2016_(cropped).jpg) Embraer 190AR, który uległ katastrofie (nr. rej. 4K-AZ65). Zdjęcie wykonano na lotnisku w Antalyi w czerwcu 2016 roku. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
25 grudnia 2024 |
| Godzina |
10:28 czasu lokalnego |
| Rodzaj |
Zderzenie z ziemią |
| Przyczyna |
Nieznana |
| Ofiary śmiertelne |
38 osób |
| Ranni |
29 osób |
| Statek powietrzny | |
| Typ | |
| Nazwa |
Qusar |
| Użytkownik | |
| Numer |
4K-AZ65 |
| Start | |
| Cel lotu | |
| Numer lotu |
8243 |
| Liczba pasażerów |
62 osoby |
| Liczba załogi |
5 osób |
Położenie na mapie Kazachstanu  | |
 43°53′34,0″N 51°00′22,0″E/43,892778 51,006111
| |
Przebieg lotu
edytujSamolot wystartował z międzynarodowego lotniska w Baku o 7:55 czasu lokalnego (UTC+04:00). Samolot został przekierowany na lotnisko w Machaczkale w Dagestanie w Rosji z powodu gęstej mgły w Groznym. Embraer leciał na wysokości około 30 000 stóp, gdy zniknął z zasięgu radaru w Groznym o 8:25 czasu lokalnego (UTC+04:25). Wówczas nastąpiła awaria systemu sterowania[3], którą mogłoby spowodować zderzenie ze stadem ptaków, wady samolotu lub trafienie rozproszonymi pociskami głowicy rakiety, wystrzelonej przez obronę lotniska[4]. Piloci nie zdecydowali się lądować w Machaczkale, gdyż aby tam dolecieć, musieliby przelecieć nad pasmem górskim, co przy problemach ze sterowaniem, byłoby ryzykowne. Tym samym, zapadła decyzja o locie do Aktau[3].
Embraer pojawił się w zasięgu radaru w Kazachstanie o 9:35 czasu kazachskiego (UTC+05:00). Następnie o 9:49 piloci poprosili o awaryjne lądowanie na lotnisku Aktau w Kazachstanie. Samolot pojawił się w okolicach lotniska o 10:07, lecąc od strony Morza Kaspijskiego. Piloci podjęli dwie próby lądowania. Uszkodzony samolot chaotycznie zmieniał wysokość lotu, a piloci nie byli w stanie ustabilizować maszyny. O 10:28 samolot zaczął gwałtownie opadać i chwilę później uderzył w ziemię pod ostrym kątem, a jego prawe skrzydło dotknęło ziemi jako pierwsze. Następnie maszyna koziołkowała, eksplodowała i przełamała się na dwie duże części[5]. Oderwany ogon samolotu nie zajął się ogniem i zachował się w dobrym stanie. To w nim przebywały wszystkie osoby ocalałe z katastrofy. Kokpit samolotu i przednia część kabiny pasażerskiej spłonęła całkowicie kilkadziesiąt metrów dalej. Moment katastrofy został zarejestrowany za pomocą smartfonów przez licznych świadków[3].
Przyczyny zdarzenia
edytujW dniu zdarzenia, rosyjskie media poinformowały, że Embraer zderzył się ze stadem ptaków, co skutkowało awarią systemu sterowania. Wątpliwości co do tej wersji wzbudziły fotografie wykonane na miejscu zdarzenia, które przedstawiały uszkodzenia statecznika pionowego samolotu[6]. Zdjęcia przedstawiały otwory w stateczniku, przypominające ślady po ostrzale. 26 grudnia kanał Euronews poinformował, że w kierunku samolotu został wystrzelony pocisk przeciwlotniczy[6]. W momencie podchodzenia do lądowania w Groznym, rosyjska obrona przeciwlotnicza starała się odeprzeć atak ukraińskich dronów. Jeden z pocisków miał eksplodować w pobliżu samolotu. Odłamki pocisku przebiły kadłub i poraniły osoby przebywające na pokładzie[6]. Co więcej, rosyjski kanał informacyjny Baza poinformował, że lotnisko w Groznym nie przyjmowało samolotów z powodu ataku dronów ukraińskich, a nie jak wcześniej informowała strona rosyjska – złych warunków pogodowych[6].
Reuters, powołując się na źródła zaznajomione ze wstępnymi wynikami wstępnego śledztwa przeprowadzonego przez Azerbejdżan w sprawie zdarzenia, podał, że samolot został trafiony przez system Pancyr-S1 rosyjskiej obrony powietrznej[7]. Eksperci zaznaczają, że ślady na elementach samolotu sugerują trafienie pociskiem odłamkowym[8][9], a ocalali z katastrofy donosili o eksplozji i odłamkach uderzających w samolot[10].
Kreml przestrzegł przed wyciąganiem przedwczesnych wniosków[9] a Rosyjska Federalna Agencja Transportu Lotniczego podtrzymała sugestię, że wypadek mógł zostać spowodowany przez zderzenie z ptactwem[11].
Reakcje
edytuj26 grudnia został ogłoszony dniem żałoby narodowej w Azerbejdżanie[12][13].
Załoga i pasażerowie
edytuj| Kraj | Pasażerowie | Załoga | Razem |
|---|---|---|---|
 Azerbejdżan
|
37 | 5 | 42 |
 Rosja
|
16 | – | 16 |
 Kazachstan
|
6 | – | 6 |
 Kirgistan
|
3 | – | 3 |
| Razem | 62 | 5 | 67 |
- Źródło[14]:.
Przypisy
edytuj- ↑ Prawdopodobną przyczyną katastrofy samolotu w Kazachstanie było zderzenie ze stadem ptaków [online], Polska Agencja Prasowa, 25 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ Katastrofa samolotu pasażerskiego. Wzrosła liczba ofiar śmiertelnych [online], TVN24, 25 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ a b c Katastrofa samolotu w Kazachstanie. Nowe informacje [online], Onet.pl, 25 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ Pasazer.com: Katastrofa w Kazachstanie: Nowe informacje. Czy samolot został zestrzelony? [online], Pasazer.com, 25 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-26].
- ↑ Katastrofa samolotu pasażerskiego. Pierwsze informacje o przyczynach [online], TVN24, 25 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-25] (pol.).
- ↑ a b c d Grozny był atakowany przez drony, samolot spadł. Pojawiają się różne hipotezy [online], TVN24, 26 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-26] (pol.).
- ↑ Nailia Bagirova, Gleb Stolyarov, Russian air-defense system downed Azerbaijan plane, sources say [online], Reuters, 26 grudnia 2024 (ang.).
- ↑ Was Azerbaijan Airlines Embraer jet shot down? Marks on the plane’s exterior suggest it was hit by military air defenses. Meduza considers the evidence. [online], Meduza [dostęp 2024-12-26] (ang.).
- ↑ a b NATO seeks probe into Azerbaijani plane crash, as suspicions grow Russia downed it [online], POLITICO, 26 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-26] (ang.).
- ↑ Malek Fouda, Russian air defence missile incident emerges as likely cause of Azerbaijan Airlines crash [online], Euronews, 25 grudnia 2024 (ang.).
- ↑ Maciej Zaremba, Katastrofa samolotu w Kazachstanie. Władze mówią o ocalałych [online], Wprost, 25 grudnia 2024.
- ↑ [1].
- ↑ [2].
- ↑ Accident: Azerbaijan E190 near Aktau on Dec 25th 2024, touched down off runway [online], The Aviation Herald, 25 grudnia 2024 [dostęp 2024-12-25] (ang.).