Janina Konarska

polska artystka (1900-1975)

Janina Konarska-Słonimska z Seidemanów (ur. 30 kwietnia 1900 w Łodzi, zm. 9 czerwca 1975 w Warszawie) – polska malarka żydowskiego pochodzenia, graficzka, ilustratorka, członkini Stowarzyszenia Polskich Artystów Grafików „Ryt”.

Janina Konarska
Ilustracja
Janina Konarska
Imię i nazwisko

Janina Konarska-Słonimska

Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1900
Łódź

Data i miejsce śmierci

9 czerwca 1975
Warszawa

Narodowość

żydowska

Dziedzina sztuki

malarstwo

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)
Grób Antoniego Słonimskiego jego żony Janiny Konarskiej na cmentarzu leśnym w Laskach

Pochodzenie i edukacja

edytuj

Pochodziła z rodziny łódzkich fabrykantów Seidemanów. Otrzymała dobre i staranne wykształcenie. Początkowo uczyła się w szkole żeńskiej Kazimiery Kochanowskiej w Warszawie. Następnie kontynuowała naukę na Państwowych Kursach Pedagogicznych dla Nauczycieli Rysunku. Potem studiowała malarstwo, grafikę i rzeźbę w Szkole Sztuk Pięknych. Była ulubioną uczennicą Władysława Skoczylasa w klasie grafiki. W 1918 przyjęła pseudonim artystyczny Konarska, który oficjalnie przyjęła jako własne nazwisko w 1924. W tym samym czasie rodzina Seidemanów przeszła na katolicyzm, adaptując nazwisko córki w formie lekko zmienionej Konerscy. W roku 1920 podczas wojny polsko-sowieckiej pracowała w szpitalu Ligi Akademickiej i opiekowała się rannymi żołnierzami.

W 1925 roku wraz z innymi studentami (m.in. Tadeuszem Cieślewskim, Bogną Krasnodębską-Gardowską, Wiktorem Podoskim) założyła Stowarzyszenie Polskich Artystów Grafików „Ryt”[1].

Sukcesy na niwie artystycznej

edytuj

Janina Konarska dużo wystawiała i odnosiła liczne sukcesy. Była laureatką na Międzynarodowej Wystawie Sztuki i na międzynarodowych konkursach grafiki. Jej drzeworyty były rozchwytywane, przede wszystkim wizerunki świętych i prace o tematyce zwierzęcej.

Została nagrodzona srebrnym medalem w olimpijskim konkursie sztuki i literatury w Los Angeles w 1932 roku za drzeworyt Narciarze (według innego źródła[jakiego?] za drzeworyt Stadion)[2].

W 1937 otrzymała Grand Prix na międzynarodowej wystawie w Paryżu[3].

Kontakty towarzyskie i związek małżeński

edytuj

W latach dwudziestych XX wieku Janina Konarska obracała się w środowisku artystów i literatów. Była związana z grupą Skamandrytów. Uchodziła za urodziwą i wykształconą dziewczynę; miała licznych adoratorów, zachwyconych jej urodą. Jasna blondyna z dużą głową, z pięknymi jasnymi oczami i piękną cerą – jak ją charakteryzował Jarosław Iwaszkiewicz. Jej adorator Wacław Zbyszewski tak o niej pisał: Była to wówczas młoda panna, bardzo przystojna, szałowa blondynka, naturalna, nie farbowana, o modrych, błękitnych oczach, istna Zosia z Soplicowa. Poza urodą, wielką inteligencją, zamiłowaniem do poetów i pisarzy, odznaczała się też tym, że była jedyną siostrzenicą i spadkobierczynią wielkiego przemysłowca tekstylnego z Łodzi, później senatora, Heimana-Jareckiego. W kuluarach mówiło się o jej burzliwych romansach, m.in. z poetą Kazimierzem Wierzyńskim.

W marcu 1934 wyszła za mąż za Antoniego Słonimskiego, poetę i pisarza z grupy Skamandrytów. Małżeństwo to było wielkim zaskoczeniem dla całego środowiska, ale związek okazał się szczęśliwy i trwały. Po zawarciu ślubu Janina Konarska-Słonimska stopniowo wycofała się z życia artystycznego, poświęcając cały czas mężowi. Małżeństwo Słonimskich nie doczekało się potomstwa.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Janina Konarska | Życie i twórczość | Artysta [online], Culture.pl [dostęp 2020-12-02] (pol.).
  2. Twórca: Janina Konarska. Culture.pl. [dostęp 2020-03-02].
  3. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 147. [dostęp 2021-08-02].
  4. M.P. z 1932 r. nr 259, poz. 298 „za zasługi na polu sztuki sportowej i propagandy polskiej zagranicą”.

Bibliografia

edytuj
  • Janina Kumaniecka, Saga rodu Słonimskich, Wyd. Iskry, Warszawa 2003, s. 117–123 (rozdział Janeczka) i według indeksu.
  • Wacław Zbyszewski, Gawędy o ludziach i czasach przedwojennych, Czytelnik, Warszawa 2000.
  • Jarosław Iwaszkiewicz, Książka moich wspomnień, Wyd. Literackie, Kraków 1983.