Józef Goldszmit
Józef Goldszmit (ur. 1844 w Hrubieszowie, zm. 26 kwietnia 1896) – polsko-żydowski publicysta, warszawski adwokat, ojciec Janusza Korczaka (Henryka Goldszmita), brat Jakuba Goldszmita.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
adwokat, publicysta |
Życiorys
edytujUrodził się w Hrubieszowie jako syn Hersza Goldszmita, lekarza, zwolennika Haskali (ruchu oświecenia żydowskiego) i Chany z domu Rajs. Uczył się w liceum w Lublinie, studiował prawo w Szkole Głównej Warszawskiej, przemianowanej na Cesarski Uniwersytet Warszawski, ukończył studia w 1870 i otrzymał tytuł magistra na podstawie pracy, ogłoszonej drukiem w roku następnym[1]. Podczas studiów publikował w prasie (m.in. w „Izraelicie”) korespondencje, życiorysy sławnych Izraelitów, artykuły o potrzebie świeckiego szkolnictwa żydowskiego oraz tyczące dziejów narodu żydowskiego w diasporze, Osobno wydał: Wizerunki wsławionych Żydów. I. Sir Moses Montefiore, 1867 (z dedykacją dla ojca), drugą część Wizerunków zatytułowaną Achilles Fould, 1869 oraz Córkę handlarza. Obrazek z czasów ostatniej epidemii w Warszawie, 1868 (dedykowany matce)[2].
W 1871-1874 odbywał aplikację sądową w Lublinie. Następnie przebywał w Kaliszu. Tam 27 maja 1874 pojął za żonę Cecylię Gębicką; małżonkowie zamieszkali na stałe w Warszawie przy ulicy Podwale 46. Józef rozpoczął pracę jako niższej rangi adwokat, tzw. patron przy trybunale cywilnym. Następnie już jako adwokat przysięgły przyjmował interesantów w mieszkaniu przy ul. Bielańskiej 18 (tu w 1878 lub 1879 urodził się jego syn Henryk Goldszmit, znany później jako Janusz Korczak), Miodowej 15 (1883-85), Miodowej 19 (1886), przy placu Krasińskich 3 (1888-90). W 1891-94 mieszkał z rodziną przy ul. Świętojerskiej 28. Prawdopodobnie w tym czasie zaczęły się jego problemy ze zdrowiem. W 1892 przebywał na kuracji w Nałęczowie. Był też kilkakrotnie hospitalizowany w zakładach dla psychicznie chorych. Pogarszająca się w związku z tym sytuacja finansowa, spowodowała kolejne przeprowadzki: na Leszno 18 (w 1885) następnie na Nowosenatorską 6 (1896).
Józef Goldszmit zmarł 26 kwietnia 1896 roku. Został pochowany w alei głównej cmentarza żydowskiego przy ulicy Gęsiej (obecnie Okopowa) w Warszawie (kwatera 71, rząd 2)[3][4].
Przypisy
edytuj- ↑ Wykład prawa rozwodowego podług ustaw mojżeszowo-talmudycznych z ogólnym poglądem na ich rozwój i uwzględnieniem przepisów obowiązujących http://bc.wbp.lublin.pl/dlibra/docmetadata?id=3372&from=pubindex&dirids=28&lp=3355
- ↑ Józef Goldszmit, Jakub Goldszmit O prawo do szacunku. Wybór pism w opracowaniu Bożeny Wojnowskiej przy współpracy Marleny Sęczek. Warszawa IBL 2017
- ↑ Grób Józefa Goldszmita w bazie danych Cmentarza Żydowskiego przy ul. Okopowej w Warszawie
- ↑ Cmentarze m. st. Warszawy. Cmentarze żydowskie. Warszawa: Rokart, 2003. ISBN 83-916419-3-7.
Bibliografia
edytuj- Jan Jagielski: Przewodnik po cmentarzu żydowskim w Warszawie przy ul. Okopowej 49/51. Z. 1, Kwatery przy Alei Głównej. Warszawa: Towarzystwo Opieki nad Zabytkami. Społeczny Komitet Opieki nad Cmentarzami i Zabytkami Kultury Żydowskiej w Polsce, 1996, s. 82. ISBN 83-90-66296-5.
- Józef Goldszmit, Jakub Goldszmit O prawo do szacunku. Wybór pism w opracowaniu Bożeny Wojnowskiej przy współpracy Marleny Sęczek. Warszawa IBL 2017. ISBN 978-83-65832-60-3.
Linki zewnętrzne
edytuj- Józef Goldszmit – publikacje w bibliotece Polona