Hiperwentylacja
Hiperwentylacja – autonomiczna lub kontrolowana zwiększona wentylacja płuc:
- Znaczenie 1: Stan, w trakcie którego zwiększona ilość powietrza wnika do pęcherzyków płucnych (pobudzona wentylacja pęcherzykowa)[1], powodując zmniejszenie pCO2 (hipokapnia) i prowadząc do rozwoju zasadowicy (alkalozy) oddechowej.
- Znaczenie 2: Nieprawidłowy, przyspieszony lub pogłębiony oddech często stosowany jako badanie w kierunku padaczki[2].
| Klasyfikacje | |
| ICD-10 | |
|---|---|
Hiperwentylacja może zostać wywołana przez:
- działanie wzmożonych bodźców nerwowych (np. działanie zimna, stres psychologiczny, nerwica);
- działanie toksyn lub alergenów na układ oddechowy (astma atopowa, zatrucia wziewne);
- zmiany zwyrodnieniowe ośrodkowego układu nerwowego;
- hipoksję;
- ciążę – hiperwentylacja fizjologiczna jako efekt przystosowania układu oddechowego.
Możliwe jest również w bardzo łatwy sposób mechaniczne spowodowanie hiperwentylacji, także w sposób zamierzony przez chorego.
Objawy
edytujObraz symptomatologiczny zależny jest od stopnia nasilenia hiperwentylacji. Mogą wystąpić: odrętwienie, mrowienie, tężyczka normokalcemiczna, bóle głowy i klatki piersiowej, nerwowość, lekkie otępienie, a nawet omdlenie.
Zastosowanie
edytujNiektórzy uważają, że hiperwentylacja zamierzona jest stosowana jako metoda terapeutyczna w rebirthingu. Sami rebirtherzy nie zgadzają się z tym[3] tłumacząc, że hiperwentylacja zachodzi jedynie przy nieodpowiednim wykonywaniu techniki rebirthingu.
Hiperwentylacja często używana jest przez pływaków oraz nurków. Polega ona na wzięciu 3 głębokich oddechów. Usuwa to z płuc dwutlenek węgla i gazy ciężkie, które zalegają. Im większy wdech, tym więcej usuwanego jest pCO2 z płuc pływaków. Poprzez hiperwentylację przygotowuje się również pęcherzyki płucne nieco rozciągając je, przez co przy kolejnych wdechach są bardziej rozciągnięte i mogą nabrać więcej powietrza. Długotrwała wentylacja prowadzi do zwiększenia ilości powietrza wnikającego do pęcherzyków płucnych (pobudzona wentylacja pęcherzykowa), powodującej zmniejszenie pCO2 (hipokapnia) i prowadzi do rozwoju zasadowicy (alkalozy) oddechowej – zakłócenie równowagi kwasowo-zasadowej[4].
Hiperwentylacja jest również podstawą w technice oddechowej Wima Hofa[5].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Słownik tematyczny. Biologia, cz. 2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 53, ISBN 978-83-01-16530-7.
- ↑ podyplomie.pl – Zespoły hiperwentylacji [online], podyplomie.pl [dostęp 2021-01-24].
- ↑ Magazyn gazety wyborczej.
- ↑ Przed pływaniem.. (pol.).
- ↑ Welcome to the Official Wim Hof Method Website [online], www.wimhofmethod.com [dostęp 2021-01-24] (ang.).
