Grupa acetylowa

grupa funkcyjna

Grupa acetylowa, acetyl[1], Ac, COMe (z łac. acetum – ocet i stgr. hýlē – materia[2]) – rodzaj grupy funkcyjnej typu acylowego wywodzącej się z kwasu octowego. Zawiera ugrupowanie CH
3
C(O)
. Występuje w pochodnych tego kwasu, np. chlorku acetylu (AcCl), bezwodniku octowym (Ac
2
O
), estrach octanowych (AcOR), amidach (AcNRR′), np. w acetamidzie (AcNH
2
), acetanilidzie (AcNHPh) oraz w wielu innych związkach.

Grupa acetylowa
Acetylocysteina – lek przeciwkaszlowy, acetylowa pochodna naturalnego aminokwasu cysteiny

Występuje naturalnie w wielu związkach organicznych (np. acetylokoenzym A jest acetylową pochodną koenzymu A, a acetylocholina jest acetylową pochodną choliny). Syntetyczną modyfikacją acetylową związku naturalnego jest np. silnie uzależniający narkotyk heroina, czyli acetylowana morfina. Z kolei octan celulozy, czyli acetyloceluloza, jest półsyntetycznym polimerem wytwarzanym przez acetylowanie celulozy.

W syntezie organicznej stosowana jest m.in. jako grupa ochronna dla grup aminowych i hydroksylowych[3].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Stefan Chudzyński, Jan Puternicki, Wiktor Surowiak: 1000 słów o tworzywach sztucznych. Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1981, s. 10. ISBN 83-11-06641-8. (pol.).
  2. acetyl, [w:] Słownik języka polskiego PWN, Witold Doroszewski (red.) [dostęp 2014-09-24].
  3. Amino Protecting Groups Stability [online] (ang.).