Grodzisko Owidz
Grodzisko Owidz – rekonstrukcja XI-wiecznego grodu zlokalizowana w Owidzu, w gminie Starogard Gdański. Jest to samorządowa instytucja kultury, działająca od 2012.
Wieża bramna i wejście | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Adres | |
Data założenia |
2012 |
Zakres zbiorów |
rekonstrukcja grodu i chałup |
Dyrektor |
Magdalena Cholewa |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Starogard Gdański | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu starogardzkiego | |
53°57′17,5212″N 18°34′27,9516″E/53,954867 18,574431 | |
Strona internetowa |
Gród owidzki, zlokalizowany na wzgórzu nad Wierzycą, był jednym z silniejszych na terenach obecnego Kociewia, a jego powstanie miało związek z umacnianiem zwierzchnictwa Bolesława Chrobrego nad Pomorzem. Został prawdopodobnie zniszczony w 1090 roku na rozkaz Władysława Hermana, który unicestwił wówczas dużą część grodów pomorskich, celem uniemożliwienia buntu Pomorzan. Mimo zniszczeń funkcjonował nadal i jeszcze w XII wieku pełnił funkcje obronne, by później je utracić. W czasie potopu szwedzkiego grodzisko było wykorzystywane przez Szwedów jako obóz, stąd popularna nazwa lokalna – Szwedzka Górka[1].
Oprócz funkcji militarnych gród pełnił też funkcję mieszkalną. Otoczony był wałem drewniano-ziemnym z palisadą około dwukrotnie większą niż obecna rekonstrukcja. W wale wbudowane były też wieże mające charakter obronny, m.in. zrekonstruowana wieża bramna. Domostwa miały postać chałup o konstrukcji wieńcowej krytych strzechą (obecne rekonstrukcje odpowiadają im rozmiarem) lub półziemianek. Dziesięć chałup zrekonstruowano, ale w grodzie było ich znacznie więcej. W środku osady istniał niezabudowany plac – majdan, miejsce spotkań ludności (wiece, sądy, obwieszczanie ważnych wieści). Oprócz rodziny komesa w grodzie mieszkali przedstawiciele panującej religii, wojowie, reprezentanci najważniejszych rzemiosł i znaczniejsi kupcy (stany uboższe mieszkały na podgrodziu, a do grodu chroniły się jedynie w przypadku zagrożeń – byli to rolnicy i rzemieślnicy). Oprócz domostw i wieży bramnej zrekonstruowano też stołp (wieżę ostatniej obrony), jedną z wież obserwacyjnych i zagrodę dla zwierząt[1][2].
Grodzisku towarzyszy rozbudowana infrastruktura turystyczna – restauracja, sklep z pamiątkami, plac zabaw, parkingi i przystań kajakowa na Wierzycy.
21 maja 2016 w Owidzu odbyły się pierwsze od 500 lat obchody święta Stado, zorganizowane przez Konfederację Rodzimowierczą[3]. 24 czerwca 2017 na terenie grodziska otwarto Muzeum Mitologii Słowiańskiej[4].
Galeria
edytuj-
Widok z wieży
-
Chałupy
Przypisy
edytuj- ↑ a b tablica informacyjna in situ
- ↑ Grodzisko Owidz strona obiektu. [dostęp 2015-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-22)].
- ↑ Magdalena Leokadia Bobińska. Relacja ze święta Stada 2016. „Gniazdo. Rodzima wiara i kultura”. 1(16)/2016, s. 7-8, 2016. Witt Wilczyński. Agencja INVINI. ISSN 2081-9072.
- ↑ Owidz. Wianki na Grodzisku i otwarcie Muzeum Mitologii Słowiańskiej. Starogard Gdański - NaszeMiasto.pl, 2017-06-25. [dostęp 2017-09-20].