Geza Vermes
Geza Vermes (ur. 22 lipca 1924 w Makó na Węgrzech, zm. 8 maja 2013 w Oxfordzie[1]) – brytyjski historyk pochodzący z rodziny węgierskich Żydów, specjalista od starożytnej Palestyny, rękopisów z Qumran i w ogóle literatury w języku aramejskim, a także Jezusa historycznego.
Życiorys
edytujJego rodzina przyjęła chrzest, gdy miał 7 lat, ale rodziców nie uchroniło to przed śmiercią w czasie II wojny światowej; zginęli jako ofiary holocaustu. Po wojnie został księdzem, w Paryżu i na Uniwersytecie Katolickim w Lowanium (Belgia) studiował historię i języki orientalne, a w 1953 obronił doktorat z teologii na temat rękopisów z Qumran. W 1957 wystąpił z Kościoła katolickiego. W latach 1957–1965 wykładowca na Uniwersytecie w Newcastle upon Tyne. W latach 1965–1994 na Oxford University, gdzie został profesorem. Od 1971 redaktor „Journal of Jewish Studies”. Od 1991 roku był szefem Oxford Forum for Qumran Research. O jego pracy nad zwojami z Kumran mówi autobiograficzna książka Providential Accidents. Jako pierwszy od odkrycia zwojów zajął się ich analizą i tłumaczeniem na język angielski, czego skutkiem było powstanie ogólnie przyjętego tłumaczenia: The Death Sea Scrolls in English wydanego w roku 1962, a ponownie wydanego przez Penguin Classics w 2004 roku jako The complete Death Sea Scrolls in English.
Doktor honoris causa uniwersytetów w Edynburgu, Durham i Sheffield.
Należał do Akademii Brytyjskiej oraz Europejskiej Akademii Sztuk, Nauk i Nauk Humanistycznych.
Prace
edytuj- 1961 Scripture and tradition in Judaism: Haggadic studies (Studia post-biblica)
- 1973 Jezus Żyd: ewangelia w oczach historyka (wyd. pol. Znak 2003 ISBN 83-240-0314-2)
- 1993 The Religion of Jesus the Jew
- 1997 The Complete Dead Sea Scrolls in English
- 1998 Providential Accidents (autobiografia)
- 2001 Twarze Jezusa (wyd. pol. Homini 2008 ISBN 978-83-61568-20-9)
- 2003 Jesus in his Jewish Context
- 2004 Autentyczna Ewangelia Jezusa (wyd. pol. Homini 2009 ISBN 978-83-61568-68-1)
- 2005 The Passion
- 2005 Kto był kim w czasach Jezusa (wyd. pol. Amber 2006 ISBN 83-241-2481-0)
Przypisy
edytuj- ↑ Mariusz Rosik , Géza Vermes (1924-2013). Wspomnienie [online], VERBUM DOMINI LUMEN VITAE, 8 maja 2024 [dostęp 2024-09-24] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Tygodnik Powszechny, Geza Vermes nie żyje [online], tygodnik.onet.pl, 9 maja 2013 [dostęp 2013-05-10] (pol.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Journal of Jewish Studies on-line
- artykuł Vermesa dla The Times
- Wywiad z Vermesem dla Tygodnika Powszechnego. onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-22)].
- Wywiad z Vermesem dla GW
- ISNI: 000000008174276X
- VIAF: 109150730
- LCCN: n79066351
- GND: 118973576
- NDL: 00459682
- LIBRIS: 20dhnzql5803g0z
- BnF: 119280006
- SUDOC: 027181472
- NKC: jx20091210014
- BNE: XX1644747
- NTA: 069109907
- CiNii: DA01644869
- Open Library: OL231794A
- PLWABN: 9810686655005606
- NUKAT: n99023416
- OBIN: 106867
- J9U: 987007269687405171
- CANTIC: a11495170
- CONOR: 72714339
- KRNLK: KAC201421156
- NSZL: 183795