Filmografia Carole Lombard
Carole Lombard (1908−1942) w trwającej 21 lat karierze, przerwanej przedwczesną śmiercią poniesioną w katastrofie lotniczej[1], występowała w filmach oraz w radiu. Pojawiła się w 60 produkcjach fabularnych na dużym ekranie[2]. Uznawana jest za jedną z najwybitniejszych aktorek w historii amerykańskiej kinematografii[3]. Przez współczesnych historyków nazywaną „królową gatunku screwball comedy”[4].
Karierę zaczęła w wieku 12 lat, kiedy to została zaangażowana przez Allana Dwana do epizodycznej roli w niemym komediodramacie A Perfect Crime (1921)[5]. Mając ambicje zostania profesjonalną aktorką, w latach młodości brała udział w wielu castingach, lecz żaden z nich nie zakończył się angażem[6]. W październiku 1924 podpisała kontrakt ze studiem Fox Film Corporation[7], gdzie głównie odgrywała epizody w westernach oraz w filmach przygodowych[8]. W marcu 1925 otrzymała pierwszoplanową rolę w komedii Marriage in Transit (reż. Roy William Neill)[9]. Dla lata później nawiązała współpracę z Mackiem Sennettem, dołączając do grupy statystek nazywanych Bathing Beauties[10]. Od września 1927 do marca 1929 zagrała w osiemnastu krótkometrażowych produkcjach[11], m.in. w Gold Digger of Weepah[12], Run, Girl, Run[12] oraz The Campus Vamp[13]. W 1928 odegrała znaczące role w komediodramacie Show Folks (reż. Paul L. Stein), dramacie Ned McCobb’s Daughter (reż. William J. Cowen)[14] i w kryminale gangsterskim Me, Gangster (reż. Raoul Walsh)[13]. Rok później niezależna firma Pathé Exchange zaczęła zatrudniać ją do pierwszoplanowych ról[15], m.in. w dramacie High Voltage (reż. Howard Higgin)[16], komedii Wielkie nowości (reż. Gregory La Cava)[17] i w dramacie kryminalnym The Racketeer (reż. Howard Higgin)[18].
Po udanym występie w westernie The Arizona Kid (1930, reż. Alfred Santell) u boku Warnera Baxtera[19], związała się z wytwórnią Paramount Pictures[20]. Do najważniejszych obrazów Lombard z lat 30. należą takie produkcje, jak: melodramat Dama kier (1932, reż. Wesley Ruggles) u boku Clarka Gable’a[21], musical Bolero (1934, reż. Wesley Ruggles) z George’em Raftem[22], screwball comedy Napoleon na Broadwayu (1934, reż. Howard Hawks) w parze z Johnem Barrymore’em[22], dzięki której zdobyła status gwiazdy filmowej[23], screwball comedy Hands Across the Table (1935, reż. Mitchell Leisen) u boku Freda MacMurraya[24], komedia romantyczna Love Before Breakfast (1936, reż. Walter Lang)[25] i screwball comedy Mój pan mąż (1936, reż. Gregory La Cava) z Williamem Powellem[26]. Za kreację Irene Bullock Lombard otrzymała jedyną w karierze nominację do nagrody Akademii Filmowej w kategorii dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej[27]. Rola ekscentrycznej bohaterki uznawana jest za najlepszą w jej dorobku[28]. Do innych ważnych filmów Lombard z lat 30. należą także screwball comedy Szczęśliwie się skończyło (1937, reż. William A. Wellman)[29] i True Confession (1937, reż. Wesley Ruggles)[30].
Na początku lat 40. odeszła od komedii na rzecz występów w produkcjach dramatycznych: Vigil in the Night (1940, reż. George Stevens)[31] i They Knew What They Wanted (1940, reż. Garson Kanin)[31]. Do gatunku komediowego powróciła w 1941, występując w filmie Pan i pani Smith (1941, reż. Alfred Hitchcock)[32] oraz rok później w czarnej komedii Być albo nie być (reż. Ernst Lubitsch)[33].
Cztery filmy, w których wzięła udział, były nominowane przynajmniej do jednego Oscara w każdej kategorii. Dziewięć produkcji z jej udziałem, po uwzględnieniu inflacji, przekroczyło sumę 100 milionów dolarów dochodu z biletów na rynku krajowym[34].
Filmografia
edytujRok[a] | Tytuł | Rola | Tytuł oryg. / uwagi | Źr |
---|---|---|---|---|
1921 | A Perfect Crime[b] | siostra Griggsa | wym. w napisach jako Jane Peters[36], film zaginiony | [37] |
1924 | Gold Heels | niewym. w czołówce | [38] | |
1925 | Dick Turpin | kobieta w tłumie | [36] | |
Marriage in Transit | Celia Hathaway | film zaginiony | ||
Złoto i dziewczyna | Gold and the Girl, film zaginiony | |||
Hearts and Spurs | Sybil Estabrook | |||
Durand of the Bad Lands | Ellen Boyd | remake filmu z 1917 o tej samej nazwie[39], film zaginiony | ||
Czas szkoły | studentka | The Plastic Age, niewym. w czołówce | [40] | |
Ben-Hur | niewolnica | Ben-Hur: A Tale of the Christ, niewym. w czołówce | [34] | |
1926 | Droga do chwały | The Road to Glory, niewym. w czołówce, film zaginiony | [41] | |
The Johnstown Flood | druhna / jedna z przyjaciółek Glorii | niewym. w czołówce | [42] | |
1927 | Smith’s Pony | Lillian Saunders | film krótkometrażowy | [43] |
Gold Digger of Weepah | wróżka | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [44] | |
Najlepsza dziewczyna | zalotna sprzedawczyni | My Best Girl, niewym. w czołówce | [45] | |
The Girl from Everywhere | Vera Veranda, Miss Anybody | film krótkometrażowy | [43] | |
1928 | The Beach Club | dziewczyna skacząca na linie | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [46] |
Run, Girl, Run | Norma Nurmi | filmy krótkometrażowe | [47] | |
Smith’s Army Life | żona Clarence’a | [48] | ||
The Best Man | gość na weselu | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [49] | |
The Swim Princess | Trudy, pływająca gwiazda | filmy krótkometrażowe | ||
The Bicycle Flirt | Mabel, siostra żony | [50] | ||
The Divine Sinner | Millie Claudert | film zaginiony | [51] | |
The Girl from Nowhere | panna Boyle, właścicielka sklepu odzieżowego | film krótkometrażowy, remake z 1927[52] | [50] | |
His Unlucky Night | Peggy, operatorka telefoniczna | film krótkometrażowy | ||
Smith’s Restaurant | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [53] | ||
The Campus Carmen | Carole | film krótkometrażowy | [54] | |
Władza | dama | Power | [55] | |
Motorboat Mamas | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [56] | ||
Me, Gangster | blondynka Rosie | film zaginiony | [57] | |
Show Folks | Cleo | |||
Hubby’s Weekend Trip | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [58] | ||
The Campus Vamp | Carole | film krótkometrażowy | [59] | |
Ned McCobb’s Daughter | Jennie | [60] | ||
1929 | Matchmaking Mammas | Phyllis | film krótkometrażowy | [61] |
Don’t Get Jealous | dziewczyna przy stoisku pucybuta | film krótkometrażowy, niewym. w czołówce | [62] | |
High Voltage | Billie Davis | pierwszy film dźwiękowy w dorobku Lombard[63] | [64] | |
Wielkie nowości | Margaret Banks | Big News | [65] | |
The Racketeer | Rhoda Philbrooke | tytuł alt.: Love’s Conquest | [66] | |
Dynamit | Dynamite, niewym. w czołówce | [38] | ||
1930 | The Arizona Kid | Virginia Hoyt | sequel filmu W starej Arizonie z 1928[67] | [68] |
Safety in Numbers | Pauline | [69] | ||
Fast and Loose | Alice O’Neil | [36] | ||
1931 | It Pays to Advertise | Mary Grayson | [70] | |
Man of the World | Mary Kendall | [71] | ||
Ladies’ Man | Rachel Fendley | [72] | ||
Up Pops the Devil | Anne Merrick | [73] | ||
I Take This Woman | Kay Dowling | [74] | ||
1932 | No One Man | Penelope „Nep” Newbold | [75] | |
Sinners in the Sun | Doris Blake | [76] | ||
Virtue | Mae | [77] | ||
No More Orchids | Annie Holt | [78] | ||
Dama kier | Connie Randall | No Man of Her Own | [79] | |
1933 | From Hell to Heaven | Colly Tanner | [80] | |
Supernatural | Roma Courtney | [81] | ||
Skrzydlate fatum | piękna dama | The Eagle and the Hawk | [82] | |
Brief Moment | Abby Fane | [83] | ||
White Woman | Judith Denning | [84] | ||
1934 | Bolero | Helen Hathaway | [85] | |
We’re Not Dressing | Doris Worthington | [86] | ||
Napoleon na Broadwayu | Lily Garland (aka Mildred Plotka) | Twentieth Century | [87] | |
Teraz i zawsze | Toni Carstairs Day | Now and Forever | [88] | |
Lady by Choice | „Alabam” Georgia Lee | [89] | ||
The Gay Bride | Mary Magiz | [90] | ||
1935 | Rumba | Diana Harrison | [91] | |
Hands Across the Table | Regi Allen | [92] | ||
1936 | Love Before Breakfast | Kay Colby | [93] | |
The Princess Comes Across | Wanda Nash / księżniczka Olga | [94] | ||
Mój pan mąż | Irene Bullock | My Man Godfrey | [95] | |
1937 | Gra życia | Maggie King | Swing High, Swing Low | [96] |
Szczęśliwie się skończyło | Hazel Flagg | Nothing Sacred | [97] | |
True Confession | Helen Bartlett | [98] | ||
1938 | Fools for Scandal | Kay Winters | [99] | |
1939 | Stworzeni dla siebie | Jane Mason | Made for Each Other | [100] |
In Name Only | Julie Eden | [101] | ||
1940 | Vigil in the Night | Anne Lee | [102] | |
They Knew What They Wanted | Amy Peters | [103] | ||
1941 | Pan i pani Smith | Ann Smith | Mr. & Mrs. Smith | [104] |
1942 | Być albo nie być | Maria Tura[c] | To Be or Not to Be | [106] |
Radio
edytujRok | Program | Odcinek | Rola | Data emisji | Źr |
---|---|---|---|---|---|
1937 | The Chase and Sanborn Hour | występ gościnny | ona sama | 16 maja 1937 | [107][108] |
1938 | Lux Radio Theatre | Mój pan mąż | Irene Bullock | 9 maja 1938 | |
Piętno przeszłości | Mary Donnell | 31 października 1938 | |||
1939 | The Circle | b.d. | 22 stycznia 1939 | ||
The Screen Guild Theater | Tailored by Toni | projektantka Toni | 12 marca 1939 | ||
Lux Radio Theatre | In Name Only | Julie Eden | 11 grudnia 1939 | ||
1940 | Stworzeni dla siebie | Jane Mason | 19 lutego 1940 | ||
The Screen Guild Theater | Naga prawda | Lucy Warriner | 17 marca 1940 | ||
1941 | Lux Radio Theatre | The Moon’s Our Home | Cherry Chester / Sarah Brown | 10 lutego 1941 | |
Silver Theater | Murder Unlimited | Dorothy Scott | 9 marca 1941 | ||
The Screen Guild Theater | True Confession | Helen Bartlett | 13 kwietnia 1941 | ||
Lux Radio Theatre | Pan i pani Smith | Ann Smith | 9 czerwca 1941 |
Uwagi
edytuj- ↑ Jest to rok premiery. O ile to możliwe, data premiery narzuca kolejność filmów w tej tabeli.
- ↑ Debiut aktorski Lombard. Na planie zdjęciowym spędziła dwa dni[35].
- ↑ W 2006 magazyn „Premiere” umieścił kreację Lombard z filmu Być albo nie być (1942) na 38. lokacie w rankingu „100 najlepszych ról filmowych wszech czasów”[105].
Przypisy
edytuj- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 85.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 229−238.
- ↑ American Film Institute: Afi’s 50 Greatest American Screen Legends. American Film Institute. [dostęp 2018-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-05-26)]. (ang.).
- ↑ Ed Sikov: Screwball: Hollywood’s Madcap Romantic Comedies. Crown Publishing Group, 1989, s. 66. ISBN 978-0-517-57302-0. (ang.).
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 17; Gehring 2003 ↓, s. 28.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 29.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 44–45.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 6.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 43.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 8; Gehring 2003 ↓, s. 53–54.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 55–60.
- ↑ a b Matzen 1988 ↓, s. 45.
- ↑ a b Matzen 1988 ↓, s. 49.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 61.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 65.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 231.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 53.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 54.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 68–69.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 23.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 60.
- ↑ a b Ott 1972 ↓, s. 26.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 28; Gehring 2003 ↓, s. 121, 123.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 68.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 69.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 93–95, 132.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 168.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 29; Gehring 2003 ↓, s. 140–142.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 158.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 74.
- ↑ a b Matzen 1988 ↓, s. 78.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 83.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 215–216.
- ↑ a b Carole Lombard Movies – Ultimate Movie Rankings. [dostęp 2018-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-14)]. (ang.).
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 27–28.
- ↑ a b c Gehring 2003 ↓, s. 229.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 47.
- ↑ a b Ott 1972 ↓, s. 46.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 44.
- ↑ Facts About „The Plastic Age”: Classic Movie Hub. [dostęp 2018-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-23)]. (ang.).
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 53.
- ↑ Connie J. Billips: Janet Gaynor: A Bio-bibliography. Greenwood Publishing Group, 1992, s. 50. ISBN 978-0-313-27574-6. (ang.).
- ↑ a b Ott 1972 ↓, s. 55.
- ↑ Walker 2010 ↓, s. 416.
- ↑ Anthony Slide: Silent Players. University Press of Kentucky, 2002, s. 338. ISBN 978-0-8131-2249-6. (ang.).
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 56.
- ↑ Gehring 2003 ↓, s. 230.
- ↑ Sherk 1998 ↓, s. 182.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 57.
- ↑ a b Ott 1972 ↓, s. 58.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 61.
- ↑ Walker 2010 ↓, s. 421.
- ↑ Sherk 1998 ↓, s. 188.
- ↑ Walker 2010 ↓, s. 422–423.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 62.
- ↑ Sherk 1998 ↓, s. 143.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 63.
- ↑ Walker 2010 ↓, s. 426.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 59.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 66.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 60.
- ↑ Sherk 1998 ↓, s. 48.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 52.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 67.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 69.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 70.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 22.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 73.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 75.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 80.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 82.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 84.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 87.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 89.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 91.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 94.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 95.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 98.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 100.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 61.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 106.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 62.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 63.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 113.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 64.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 117.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 119.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 122.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 125.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 127.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 129.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 131.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 134.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 136.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 138.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 142.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 147.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 151.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 156.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 158.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 162.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 166.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 169.
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 173.
- ↑ Premiere 100 Greatest Movie Performances of All Time. [dostęp 2018-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-04)]. (ang.).
- ↑ Ott 1972 ↓, s. 178.
- ↑ Matzen 1988 ↓, s. 81–83.
- ↑ Carole Lombard: Radio Star. [dostęp 2018-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-14)]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Wes D. Gehring: Carole Lombard: The Hoosier Tornado. Indiana Historical Society Press, 2003. ISBN 978-0-87195-167-0. (ang.).
- Robert D. Matzen: Carole Lombard: A Bio-bibliography. Greenwood Publishing Group, 1988. ISBN 978-0-313-26286-9. (ang.).
- Frederick W. Ott: The Films of Carole Lombard. Citadel Press, 1972. ISBN 978-0-8065-0278-6. (ang.).
- Warren M. Sherk: The Films of Mack Sennett. Scarecrow Press, 1998. ISBN 978-0-8108-3443-9. (ang.).
- Brent E. Walker: Mack Sennett’s Fun Factory. McFarland & Company, 2010. ISBN 978-0-7864-7711-1. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Carole Lombard w bazie IMDb (ang.)
- Carole Lombard w bazie Filmweb