Festivali i Këngës 63

Festivali i Këngës 63 – 63. edycja festiwalu muzycznego Festivali i Këngës, organizowanego przez albańskiego nadawcę Radio Televizioni Shqiptar (RTSH) w dniach 19–22 grudnia 2024 roku w Pałacu Kongresu w Tiranie. Podczas rund półfinałowych o wynikach zadecydowali jurorzy, natomiast zwycięzcę wybrali wraz z telewidzami za pomocą głosowania internautów i telefonicznego za pomocą SMS.

Festivali i Këngës 63

Informacje ogólne
Data	19–22 grudnia 2024
Miejsce	Pałac Kongresu, Tirana (Albania)
Prowadzący	Enkel Demi Ornela Bregu
Uczestnicy	30 kandydatów
Informacje dodatkowe
Nadawca	Radio Televizioni Shqiptar (RTSH)
Producent	Elhaida Dani (dyrektorka artystyczna)
Scenograf	Albi Çifligu
Główny dyrygent	Elton Deda
Głosowanie
100% jury – półfinały; 73% jury, 14% głosowanie SMS i 13% głosowanie internautów – finał (jury przyznało dodatkowo dwie nagrody)
Zwycięzca	Shkodra Elektronike
Piosenka	„Zjerm”
Tekst i muzyka	Beatriçe Gjergji, Lekë Gjeloshi
Festivali i Këngës
◄ 62    •     64 ►

Organizacja

Pałac Kongresu, miejsce organizacji konkursu (2019)

W maju 2024 albańska telewizja RTSH potwierdziła udział w 69. Konkursie Piosenki Eurowizji w Bazylei wraz z rozpoczęciem przygotowań do kolejnej edycji Festivali i Këngës. W czerwcu stacja ogłosiła, że mianowała Elhaidę Dani na stanowisko dyrektorki artystycznej festiwalu; w tym samym miesiącu Dani odwiedziła siedzibę włoskiego nadawcy Rai – Radiotelevisione italiana aby zaczerpnąć inspiracji z organizowanego przez niego Festiwalu Piosenki Włoskiej w San Remo, stwierdzając, że ze swojej wizyty wyciągnie to co najlepsze i wprowadzi to na albański festiwal.

Na początku grudnia opublikowany został regulamin festiwalu, w którym przedstawiona została jego mechanika: podczas pierwszych dwóch nocy (tzw. półfinałów) wystąpiło po 15 artystów; podczas trzeciej nocy (tzw. nocy nostalgii) wystąpili wszyscy uczestnicy festiwalu, a pod koniec wieczoru zostali ogłoszeni uczestnicy zakwalifikowani do czwartej nocy, których w pierwotnym założeniu miało być 18; natomiast podczas czwartej nocy (tzw. finału) w drodze łącznego głosowania jurorów i telewidzów został wybrany zwycięzca festiwalu i reprezentant Albanii na Eurowizję, a samo jury przyznało dodatkowo dwie nagrody: za najlepszy tekst i nagrodę krytyków muzycznych. Podczas tej edycji po raz pierwszy w historii festiwalu głosować mogli członkowie albańskiej diaspory, co zostało umożliwione poprzez internetową platformę do głosowania; głosy internautów przybrały przez to miano „głosów diaspory”. 20 grudnia, w dniu pierwszej nocy festiwalu, wprowadzono poprawki do regulaminu – zadecydowano, że finalistów wyłoną wyłącznie jurorzy i będzie ich jednak 15. Według regulaminu pod koniec każdego wieczoru publikowane miały być wyniki głosowania jurorów i telewidzów, jednak ostatecznie podczas pierwszej i drugiej nocy nie ujawniono jakichkolwiek wyników.

Prowadzącymi zostali Enkel Demi i Ornela Bregu, których jako dyrektorka artystyczna festiwalu wybrała Dani. W skład festiwalowego jury weszli: Zana Çela (przewodnicząca), Alma Bektashi, Florent Boshnjaku, Jonida Maliqi, Merita Rexha Tërshana, Ramona Tullumani i Ylljet Aliçka. Koncerty były transmitowane na kanałach RTSH 1 i RTSH Muzikë oraz stacji Radio Tirana na terenie Albanii, Kosowa i Macedonii Północnej; finał śledzić można było również na RTK 1 w Kosowie oraz MRT 2 w Macedonii Północnej. Oprócz głównych koncertów festiwalu, w tygodniu wydarzenia emitowano również towarzyszący program Këndi i Fest 63 (tłum. Kącik Fest 63).

Uczestnicy

Proces nadsyłania propozycji przez twórców trwał między 27 a 29 września 2024. 7 października ogłoszono stawkę festiwalu składającą się z 30 uczestników, których jednogłośnie spośród 85 zgłoszeń wybrała komisja stworzona przez RTSH. Tytuły konkursowych utworów były ujawniane partiami między 21 października a 15 listopada. Również w listopadzie ze stawki festiwalu wycofał się Olsi Bylyku, a jego miejsce zajęła znajdująca się jako pierwsza na liście rezerwowej Klea Dina. 6 grudnia premierowo opublikowano konkursowe utwory oraz oficjalne teledyski na kanale RTSH w serwisie YouTube.

Uczestnicy Festivali i Këngës 63

Wykonawca	Utwór	Autor(zy)
Algert Sala	„Bosh”	Algert Sala
Alis	„Mjegull”	Alban Kondi, Alis Kallacej
Ardit Çuni	„Amane”	Ardit Çuni, Stivi Ushe
Devis Xherahu	„Ka momente”	Devis Xherahu, Ertemiona Mejdani, Marly & Santi
Djemtë e Detit	„Larg”	Timo Flloko, Valentin Markvukaj
Elvana Gjata	„Karnaval”	Elvana Gjata, Lira Blakaj, Luisa Ionela Luca, Victor Bouroșu
Endrik Beba	„Ishe ti”	Endrik Beba
Epos	„Kurajo dhe zjarr”	Algert Kashari
Erma Mici	„Mbaje”	Erma Mici, Kledi Bahiti, Rozana Radi
Frensi Revania	„Rreziko”	Alban Male, Frensi Revania
Gjergj Kaçinari	„Larg jetës pa ty”	Gjergj Kaçinari
Gresa Gjocera	„E vërteta”	Endrit Shani, Gresa Gjocera
Jet	„Gjallë”	Elios Shuli, Inis Neziri
Kejsi Jazxhi	„Kur bota hesht”	Briz Musaraj, Sardi Strugaj
Klea Dina	„Dashuri ndiej”	Agron Dina, Drenusha Zajmi, Klea Dina
Kleansa Susaj	„Ta dija”	Kleansa Susaj, Kledi Bahiti, Pejana Elezi
Laorjan Ejlli i Adelina Corraj	„A thu”	Laorjan Ejlli, Melita Vjerdha
Lorenc Hasrama	„Frymë”	Petro Xhori
Luna Çausholli	„Qiell apo ferr”	Ermira Çausholli, Luna Çausholli
Mal	„Antihero”	Mal Retkoceri
Martina Serreqi	„Nese qaj”	Sardi Strugaj
Mihallaq Andrea	„Porositë e babait”	Ardiana Dragoj, Mihallaq Andrea
Nita Latifi	„Zemrës”	Lorenc Hasrama, Nita Latifi
Olsi Bylyku	„Tupanët”	Olsi Bylyku
Orgesa Zaimi	„I parë”	Enis Mullaj, Eriona Rushiti
Rea Nuhu	„Sot”	Rea Nuhu
Ronaldo Mesuli	„N’zemër”	Ronaldo Mesuli
Santino de Bartolo	„Kur nata vjen si bora”	Santino de Bartolo
Shkodra Elektronike	„Zjerm”	Beatriçe Gjergji, Lekë Gjeloshi
Stine	„E kishim nis”	Stine
Vesa Smolica	„Lutem”	Eriona Rushiti

Legenda:

     Uczestnicy, którzy wycofali się ze stawki konkursu

     Uczestnicy, którzy trafili do stawki po wycofaniu się innego wykonawcy

Koncerty

Półfinał 1

Pierwszy półfinał odbył się 19 grudnia 2024. Gośćmi specjalnymi, którzy wystąpili podczas koncertu byli Noizy i Slimane.

Lp.	Wykonawca	Utwór	Wynik
1	Orgesa Zaimi	„I parë”	Finał
2	Erma Mici	„Mbaje”	Odpadła
3	Luna Çausholli	„Qiell apo ferr”	Odpadła
4	Ronaldo Mesuli	„N’zemër”	Odpadł
5	Mihallaq Andrea	„Porositë e babait”	Odpadł
6	Kejsi Jazxhi	„Kur bota hesht”	Finał
7	Lorenc Hasrama	„Frymë”	Finał
8	Jet	„Gjallë”	Finał
9	Djemtë e Detit	„Larg”	Finał
10	Nita Latifi	„Zemrës”	Finał
11	Martina Serreqi	„Nese qaj”	Odpadła
12	Alis	„Mjegull”	Finał
13	Shkodra Elektronike	„Zjerm”	Finał
14	Kleansa Susaj	„Ta dija”	Odpadła
15	Ardit Çuni	„Amane”	Finał

Półfinał 2

Drugi półfinał odbył się 20 grudnia 2024. Gośćmi specjalnymi, którzy wystąpili podczas koncertu byli Aleksandër Gjoka i Klaudia Pepa.

Lp.	Wykonawca	Utwór	Wynik
1	Mal	„Antihero”	Finał
2	Klea Dina	„Dashuri ndiej”	Odpadła
3	Devis Xherahu	„Ka momente”	Odpadł
4	Vesa Smolica	„Lutem”	Finał
5	Algert Sala	„Bosh”	Finał
6	Gresa Gjocera	„E vërteta”	Odpadła
7	Frensi Revania	„Rreziko”	Odpadła
8	Endrik Beba	„Ishe ti”	Odpadł
9	Epos	„Kurajo dhe zjarr”	Odpadli
10	Laorjan Ejlli i Adelina Corraj	„A thu”	Odpadli
11	Santino de Bartolo	„Kur nata vjen si bora”	Odpadł
12	Rea Nuhu	„Sot”	Odpadła
13	Elvana Gjata	„Karnaval”	Finał
14	Stine	„E kishim nis”	Finał
15	Gjergj Kaçinari	„Larg jetës pa ty”	Finał

Noc nostalgii

Noc nostalgii odbyła się 21 grudnia 2024. Wystąpili wszyscy uczestnicy festiwalu i wykonali w parach ze sobą piosenki, które „na przestrzeni lat zapisały się w historii festiwalu”. Gośćmi specjalnymi, którzy wystąpili podczas koncertu byli Alma Bektashi, Jonida Maliqi, Naim Krasniqi i Parashqevi Simaku.

Lp.	Wykonawca	Utwór	Edycja
1	Martina Serreqi i Stine	„Erë pranverore”	1
2	Mihallaq Andrea i Kejsi Jazxhi	„Mora shoqezën përkrah”	28
3	Ardit Çuni i Frensi Revania	„Eja”	34
4	Elvana Gjata i Shkodra Elektronike	„Margjelo”	3
5	Gresa Gjocera i Ronaldo Mesuli	„Askush s’do ta besoj”	28
6	Santino de Bartolo i Valentin Margvukaj	„Zemër e flagosur”	31
7	Luna Çausholli i Nita Latifi	„Udhëtoj i menduar”	28
8	Endrik Beba i Lorenc Hasrama	„Humba pranverën”	37
9	Laorjan Ejlli i Adelina Corraj oraz Jet	„Në çdo zemër një herë trokët”	27
10	Klea Dina i Rea Nuhu	„Grurë dhe këngë”	17
11	Gjergj Kaçinari i Kleansa Susaj	„Dëshirë dhe heshtje”	33
12	Alis i Erma Mici	„Suus”	50
13	Algert Sala i Vesa Smolica	„Mirësia dhe e vërteta”	37
14	Epos i Mal	„Jetoj”	28
15	Devis Xherahu i Orgesa Zaimi	„Shqipëri o vendi im”	17

Finał

Finał odbył się 22 grudnia 2024. Głosowanie internautów i SMS (na terenie Albanii i Kosowa wyłącznie to drugie, w pozostałych krajach z wyjątkiem Czarnogóry i Macedonii Północnej wyłącznie to pierwsze) w finale zostało otwarte natychmiast po zakończeniu transmisji nocy nostalgii. Każdy juror rozdał głosy w tzw. skali eurowizyjnej (1–8, 10 i 12 punktów), a telewidzowie mieli do przyznania znacząco mniej punktów niż jurorzy – głosowanie internautów i SMS miały oryginalnie stanowić po połowie punktów rozdanych przez widzów, jednak ostatecznie widzowie głosujący przez SMS przyznali w sumie 10 punktów więcej od internautów. Gośćmi specjalnymi, którzy wystąpili podczas koncertu byli Elhaida Dani i MC Kresha.

Festiwal zwyciężył zespół Shkodra Elektronike z utworem „Zjerm”. Laureatami nagrody za najlepszy tekst i nagrody krytyków muzycznych zostali odpowiednio Vesa Smolica i Shkodra Elektronike.

Lp.	Wykonawca	Utwór	Jurorzy	Widzowie		Suma	Miejsce
				Internauci	SMS
1	Jet	„Gjallë”	10	0	1	11	9
2	Kejsi Jazxhi	„Kur bota hesht”	5	0	0	5	12
3	Vesa Smolica	„Lutem”	51	0	3	54	4
4	Stine	„E kishim nis”	0	0	0	0	15
5	Djemtë e Detit	„Larg”	35	0	2	37	6
6	Nita Latifi	„Zemrës”	1	0	0	1	14
7	Gjergj Kaçinari	„Larg jetës pa ty”	11	0	0	11	9
8	Orgesa Zaimi	„I parë”	20	0	1	21	8
9	Ardit Çuni	„Amane”	22	2	2	26	7
10	Algert Sala	„Bosh”	7	0	0	7	11
11	Shkodra Elektronike	„Zjerm”	78	23	42	143	1
12	Lorenc Hasrama	„Frymë”	36	1	4	41	5
13	Elvana Gjata	„Karnaval”	74	42	19	135	2
14	Mal	„Antihero”	4	1	0	5	12
15	Alis	„Mjegull”	52	1	6	59	3

Szczegółowe wyniki głosowania jurorów

Lp.	Piosenka	R. Tullumani	M. R. Tërshana	Y. Aliçka	J. Maliqi	A. Bektashi	F. Boshnjaku	Z. Çela	Suma
1	„Gjallë”	5	4					1	10
2	„Kur bota hesht”			5					5
3	„Lutem”	6	8	7	7	7	8	8	51
4	„E kishim nis”								0
5	„Larg”	1	5	8	6	5	6	4	35
6	„Zemrës”						1		1
7	„Larg jetës pa ty”			3	2	1	5		11
8	„I parë”	4	3	2	3	4	2	2	20
9	„Amane”	2	2	4	4	2	3	5	22
10	„Bosh”				1	3		3	7
11	„Zjerm”	10	12	12	12	12	10	10	78
12	„Frymë”	8	6	1	5	6	4	6	36
13	„Karnaval”	12	10	10	8	10	12	12	74
14	„Antihero”	3	1						4
15	„Mjegull”	7	7	6	10	8	7	7	52

Legenda:

     Zdobywca pierwszego miejsca

     Zdobywca drugiego miejsca

     Zdobywca trzeciego miejsca

Zobacz też

• Festivali i Këngës
• Konkurs Piosenki Eurowizji 2025