Erwin Wolanek
Erwin Alojzy Wolanek (ur. 4 listopada 1893 w Winnikach, zm. 3 maja 1972[a] w Grodzisku Mazowieckim) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
 Ppłk. Erwin Wolanek | |
 podpułkownik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
4 listopada 1893 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
3 maja 1972 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1939 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki |
1 pułku piechoty |
| Stanowiska |
adiutant |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      
| |
.png){kind=small}
Życiorys
edytujUrodził się w rodzinie Alojzego i Janiny z domu Achrer. Uczęszczał do III Gimnazjum we Lwowie, w którym otrzymał świadectwo maturalne[1]. Od 3 sierpnia 1914 w Legionach Polskich, gdzie otrzymał przydział do 3 kompanii I baonu 1 pułku piechoty, a w roku następnym został przeniesiony do 6 pułku piechoty. Leczył się, ponieważ podczas walk został ranny oraz zachorował na tyfus[1].
28 września 1917 został wcielony w szeregi armii austriackiej i został skierowany do szkoły oficerskiej, a po jej ukończeniu przydzielony do 93 pułku piechoty[1].
W listopadzie 1918 walczył w obronie Lwowa. Od 23 listopada 1918 do 31 stycznia 1919 pełnił służbę w 2 kompanii 38 pułku piechoty. W międzyczasie 25 listopada 1918 otrzymał awans na stopień chorążego. 29 maja 1919 awansowany na stopień podporucznika[1]. Do 13 lipca 1919 służył w baonie szturmowym Brygady Lwowskiej, a do 30 września 1919 w IX Brygadzie Piechoty. 1 października rozpoczął służbę w 6 pułku piechoty. Walcząc w maju 1920, podporucznik Wolanek przyczynił się do uratowania od strat 11 kompanię, kiedy na czele kilku żołnierzy obrzucił granatami i ostrzelał ogniem karabinów maszynowych atakujący pozycje pułku bolszewicki samochód pancerny[1].
Na stanowisku adiutanta III baonu nad Teterewem podczas przewożenia ważnych dokumentów otoczył podporucznika Wolanka szwadron jazdy baszkirskiej. Nie zastanawiając się, na ich oczach zniszczył dokumenty, lecz został wzięty do niewoli. Zbiegł z niej i tułając się przez dwa miesiące powrócił w szeregi swojego baonu[1]. Za czyny te odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. 13 lutego 1921 otrzymał awans na stopnień kapitana.
18 lutego 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z 1 stycznia 1928 i 78. lokatą w korpusie oficerów piechoty[2]. W kwietniu tego roku został wyznaczony w 6 pp Leg. na stanowisko dowódcy I batalionu[3]. We wrześniu 1930 został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie na stanowisko dowódcy batalionu[4]. W listopadzie 1932 został przeniesiony do 19 pułku piechoty we Lwowie na stanowisko dowódcy batalionu[5]. 27 czerwca 1935 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z 1 stycznia 1935 i 26. lokatą w korpusie oficerów piechoty[6]. W lipcu tego roku został przeniesiony do 41 pułku piechoty w Suwałkach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[7][8].
W sierpniu 1939 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 134 pułku piechoty. Podczas kampanii wrześniowej, 27 września został przez Niemców wzięty do niewoli, w której był przetrzymywany do 1945. Najpierw w obozie Oflag II-A Prenzlau (numer jeńca: 109), w maju 1940 został przeniesiony do Oflagu IV-C Colditz (numer jeńca: 7503), później do Oflagu II-D Gross Born i wreszcie do Stalagu 10-B/Oflag P w Sandbostel/Bremenvörde (numer jeńca: 109/IV.C, barak nr 35/11).
W 1946 powrócił do kraju. W cywilu był pracownikiem w przemyśle farmaceutycznym. Zmarł w Grodzisku Mazowieckim i został pochowany na miejscowym cmentarzu.
Był żonaty ze Stefanią Anną (z domu Dostał) i miał syna Jerzego i córkę Krystynę[9].
(po odbudowie)
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 1196[1]
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[10]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[9]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 17 marca 1930[11], po raz drugi[12])
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[13]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[13]
- Odznaka za Rany i Kontuzje (dwukrotnie)[13]
Listy z obozów jenieckich
edytuj-
List z obozu jenieckiego Oflag II D. -
List z obozu jenieckiego Stalag X B / Oflag P – Strona 1 -
List z obozu jenieckiego Stalag X B / Oflag P – Strona 2
Uwagi
edytuj- ↑ Polak w swojej bibliografii na stronie 233 podaje rok śmierci 1973
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g Polak (red.) 1993 ↓, s. 233.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928 roku, s. 46.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 133.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 20 września 1930 roku, s. 295.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 415.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 69.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935 roku, s. 95.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 597.
- ↑ a b Polak (red.) 1993 ↓, s. 234.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 98, poz. 143 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego i wychowania fizycznego”.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 14.
- ↑ a b c Fotografia Erwina Wolanka w mundurze podpułkownika
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993, s. 233. ISBN 83-900510-0-1.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.