Dorota Rasińska-Samoćko
Dorota Rasińska-Samoćko (ur. w Warszawie[1]) – polska himalaistka, dyplomatka[1], prawniczka. Jako pierwsza i dotychczas jedyna Polka zdobyła szczyty wszystkich czternastu ośmiotysięczników (jako ostatni szczyt Sziszapangmy 9 października 2024)[2][3][4], w trzy lata (2021–2024). Cztery z nich zdobyła w ciągu jednego miesiąca (od 28 kwietnia 2022 do 28 maja 2022)[1][5][6], a w sumie w 2022 roku w trzy miesiące weszła na siedem ośmiotysięczników (Annapurna, Kanczendzonga, Lhotse, Makalu, K2, Nanga Parbat, Broad Peak)[7][2] ustanawiając jednocześnie rekord szybkości wśród himalaistów bez wsparcia zespołu sponsorskiego i komercyjnego[8][6][9]. Jako druga Polka stanęła na szczycie Kanczendzongi i Nanga Parbat (indywidualnie), a jako trzecia na Broad Peak, Makalu, Annapurnie[10][11], K2[12][13].
| Miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
himalaistka, dyplomatka, prawniczka |
Wspinaczki
edytujPierwsza wyprawa Doroty Rasińskiej-Samoćko w Himalaje odbyła się w 2021 roku[9]. 12 maja 2021 zdobyła szczyt Mount Everest[5][6][14]. Jesienią 2021 wróciła do Nepalu i 25 września[6] zdobyła szczyt Manaslu[12]. Później okazało się, że nie weszła na najwyższy szczyt Manaslu, ale osiągnęła przedwierzchołek[15].
W 2022 w ciągu jednego miesiąca[16] zdobyła szczyty: Annapurny (28 kwietnia[6]), Kanczendzongi (12 maja[6]), Lhotse (22 maja[6]) i Makalu (28 maja[6])[12]. Później w tym samym roku w Pakistanie w ciągu miesiąca weszła na 3 kolejne szczyty: Nanga Parbat (1 lipca[17]), Broad Peak (22 lipca[17]) i K2[12]. Na szczycie K2 stanęła 28 lipca 2022 roku, jako trzecia Polka w historii[12][13][17] – po Wandzie Rutkiewicz (1986) i Monice Witkowskiej (22 lipca 2022)[18]. Był to jej dziewiąty ośmiotysięcznik, tym samym wyprzedziła więc w ich liczbie Wandę Rutkiewicz, która osiągnęła osiem takich szczytów[5].
Jesienią 2022 roku himalaistka podjęła próbę zdobycia szczytu Dhaulagiri. Po dotarciu do obozu II na wysokości 6200 m n.p.m. 29 września i wejściu prawie do obozu III na 7300 m n.p.m., podjęto decyzję o odwołaniu ekspedycji, w ramach której miało odbyć się wejście, z powodu dużego zagrożenia lawinowego[19].
W 2023 roku weszła na Dhaulagiri, mimo ekstremalnie trudnych warunków, na Manaslu (w pięć dni bez aklimatyzacji, a następnie na Cho Oju w cztery dni, gdzie uratowała norweską himalaiskę, której namiot został porawany przez huraganowy wiatr w pierwszym obozie[2][20]
Himalaistka zaplanowała realizację projektu „Podwójna Korona”, zakładającego wejście na czternaście ośmiotysięczników w Himalajach i Karakorum oraz na dziewięć (rozszerzone o Mt.Blanc i Górę Kościuszki) wierzchołków Korony Ziemi[6][9]. Osiągnęła Koronę Himalajów i Karakorum po trzech latach wspinaczki, 9 października 2024 zdobywając szczyt Sziszapangmy 8027m. Jako pierwsza Polka zdobyła szczyty wszystkich ośmiotysięczników[2][3]. Ze szczytów Korony Ziemi zdobyła góry: Kościuszki (Australia i Oceania – 2017), Kilimandżaro (Afryka – 2019), Mount Vinson (Antarktyda – 2019), Aconcagua (Ameryka Południowa – 2020), Mont Blanc (Europa – 2020), Mount Everest (Azja – 2021)[6] i Denali (Ameryka Północna – 2023)[21].
Styl
edytujSwoje wyprawy himalaistka realizuje bez wsparcia teamu sponsorskiego i komercyjnego[1][12][9]. Korzysta w ograniczonym zakresie z tlenu z butli[5][12][6] oraz wspina się tylko z jednym partnerem wspinaczkowym (szerpą)[5][6][22].
Kalendarium wejść na szczyty ośmiotysięczników
edytuj- 12.05.2021 – Mount Everest[6]
- 25.09.2021 – Manaslu (przedwierzchołek)[4][15]
- 28.04.2022 – Annapurna I[17][23]
- 12.05.2022 – Kanczendzonga[17][24]
- 22.05.2022 – Lhotse[17][25]
- 28.05.2022 – Makalu[17][26]
- 01.07.2022 – Nanga Parbat[17]
- 22.07.2022 – Broad Peak[17]
- 28.07.2022 – K2[17]
- 18.05.2023 – Dhaulagiri[27][28]
- 20.09.2023 – Manaslu[27][29] (w pięć dni bez akliamtyzacji)
- 06.10.2023 – Czo Oju[27][30] (w cztery dni)
- 12.05.2024 – Makalu (drugie wejście)[31]
- 21.07.2024 – Gasherbrum II[4]
- 28.07.2024 – Gasherbrum I[4] (dwa szczyty w siedem dni)
- 09.10.2024 – Sziszapangma[2][3]
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- Kolos 2022 w kategorii Wyczyn – wyróżnienie zostało przyznane przez Kapitułę Kolosów w 2023 roku za wejścia na siedem ośmiotysięczników w jednym sezonie wspinaczkowym”[32];
- Orzeł za 2022 rok, nagroda Klubu Wysokogórskiego Warszawa – za osiągnięcia wspinaczkowe dokonane w Himalajach i Karakorum, czyli wejście na siedem ośmiotysięczników w 3 miesiące;[potrzebny przypis]
- Orzeł za 2023 rok, nagroda Klubu Wysokogórskiego Warszawa – za osiągnięcia wspinaczkowe dokonane w Himalajach i Karakorum, czyli za wejścia na Dhaulagiri, Manaslu, Denali, Cho Oyu;[potrzebny przypis]
- Primus Inter Pares w 2023 roku – za osiągnięcia wysokogórskie;[potrzebny przypis]
- Kolos 2023 – wyróżnienie za Wyczyn Roku 2023 – za dokonania w 2023 roku, w tym wejścia na Dhaulagiri, Manaslu, Denali, Cho Oyu;[potrzebny przypis]
Życie zawodowe
edytujDorota Rasińska-Samoćko ma wykształcenie prawnicze[1][5], przez wiele lat pracowała jako dyplomatka[1], była m.in. I sekretarzem ds. politycznych oraz rzecznikiem prasowym Ambasady RP w Serbii[33], jak też radcą ds. politycznych w Stałym Przedstawicielstwie RP przy UE w Brukseli[potrzebny przypis].
Życie prywatne
edytujOprócz uprawiania himalaizmu, nurkuje, jeździ na nartach i podróżuje (zwiedziła około 140 krajów na wszystkich kontynentach, głównie samotnie, indywidualnie, tylko z plecakiem. Zwiedzała Australię, Nową Zelandię, Falklandy, Ziemię Ognistą, a również regiony bardzo egzotyczne i odległe, np. położone w Oceanii. Napisała dwie książki o swoich wyprawach – „Moja Azja. Dora na szlaku”[5][12][6] oraz „Australia i coś więcej”.
Eksploracje, podróże, i inne osiagnięcia
edytuj- Weszła na Mauna Kea i Mauna Loa w 2015 roku, Fudżi w 2017 roku, wulkan Bromo w 2017 roku, dokonała 60 godzinnego przejścia Northern Circut na Wyspie Północnej w Nowej Zelandii w 2018 roku, przeszła trekking po pięciu wulkanach na Reunionnie w 2019 roku, weszła na Pico del Teide na Teneryfie, na Grossglockner w 2020 roku, na Szczyt Lenina w 2021 roku, na Kala Pattar i Lobuche East w 2021 roku.
- Przeszła samotnie i jednocześnie Tour du Mont Blanc oraz Haute Route (od Chamonix do Zermatt) w 2020 (ponad 360 km w dwa tygodnie), pokonała Alta Via II we Włoszech w 15 dni (185 km, wspinając się po drodze na bocznych ferratach).
- Eksplorowała Amerykę Południową i w niecałe trzy miesiące zwiedziła Ekwador (w tym Wyspy Galapagos), Peru, Boliwię, Chile w 2002.
- Zwiedziła USA w niecałe trzy miesiące w 2006 roku, pokonując autem ponad 30000 km, a potem USA i Kanadę w 2015 roku, odwiedzając też każdy stan USA i pokonując autem 45700 km, a na przełomie 2017 i 2018 przez dwa miesiące eksplorowała Australię, pokonując 13500 km oraz Nową Zelandię w 2018 roku (5000 km w miesiąc).
- Samotnie podróżowała Koleją Transsyberyjską z Moskwy do Irkucka, eksplorując potem okolice jeziora Bajkał oraz wchodząc w 2017 na Szczyt Czekanowskiego i Szczyt Czerskiego (w ramach rocznej podróży dookoła świata 2017–2018).
- Dora Rasińska: Moja Azja. Dora na szlaku. Poznań: Wydawnictwo Nowoczesne, 2019. ISBN 978-83-950523-0-9.
- Dora Rasińska: Australia i coś więcej. Poznań: Wydawnictwo Nowoczesne, 2024. ISBN 978-83-67260-00-8.
Linki zewnętrzne
edytuj- zdjęcie Rasińskiej-Samoćko w górach
- zdjęcie Rasińskiej-Samoćko na uroczystości rozdania nagród Kolosy w Gdyni w 2023
- zdjęcie Rasińskiej-Samoćko na Festiwalu Górskim w Lądku-Zdroju
- Wielkie sukcesy polskich himalaistów [online], halotu.polsat.pl, 19 października 2024 [dostęp 2025-01-22] (pol.).
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f Krzysztof Nepelski, Dorota Rasińska-Samoćko leci do Nepalu zdobyć kolejny szczyt Dhaulagiri [online], RMF 24, 14 września 2022 [dostęp 2022-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-23].
- ↑ a b c d e Maciej Skorupa, Pierwsza Polka z Koroną Himalajów i Karakorum! To się naprawdę stało, brawo! [online], przegladsportowy.onet.pl, 9 października 2024 [dostęp 2024-10-09].
- ↑ a b c Shisha Pangma: Dorota Rasińska-Samoćko wchodzi na szczyt i zdobywa Koronę Himalajów i Karakorum [online], wspinanie.pl, 9 października 2024 [dostęp 2024-10-09].
- ↑ a b c d Gasherbrum I: Dorota Rasińska-Samoćko na swoim 13. ośmiotysięczniku [online], wspinanie.pl, 28 lipca 2024 [dostęp 2024-07-29].
- ↑ a b c d e f g Paulina Grzesiok, Dorota Rasińska-Samoćko – Zaczęłam od Mount Everestu. Nie idę na ośmiotysięczniki po żaden rekord [online], Magazyn Na Szczycie, 9 października 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Dorota Rasińska-Samoćko w miesiąc na 4 ośmiotysięczniki – Annapurna, Kanczendzonga, Lhotse i Makalu [online], Wspinanie.pl, 7 czerwca 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-06-08].
- ↑ Dorota Rasińska-Samoćko [online], Onet Kobieta, 9 października 2024 [dostęp 2025-01-22].
- ↑ Historyczny sukces! Pierwsza Polka zdobyła Koronę Himalajów i Karakorum | National Geographic [online], national-geographic.pl [dostęp 2025-01-22].
- ↑ a b c d Dagmara Pakuła, Czasem myślisz, że mijasz kogoś, kto sobie usiadł. Z bliska widzisz, że nie żyje [online], Onet, 6 lipca 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-16].
- ↑ Dorota Rasińska-Samoćko zapisała się w historii. Polka skompletowała Koronę Himalajów i Karakorum [online], Polskie Radio 24 [dostęp 2025-01-22].
- ↑ Wielka chwila polskiego himalaizmu! Dorota Rasińska-Samoćko jako pierwsza Polka w historii zdobyła Koronę Himalajów i Karakorum. W środę 9 października weszła na Sziszapangmę (8013 m n.p.m.). [online], onet.pl [dostęp 2025-01-22].
- ↑ a b c d e f g h Krystian Walczak, Ta kobieta ma szansę przejść do historii polskiego himalaizmu [online], RedBull, 28 października 2022 [dostęp 2022-12-18].
- ↑ a b Emil Hoff, Kolejna Polka na szczycie K2. Dorota Rasińska-Samoćko pokonała groźny żleb i zdobyła drugą najwyższą górę świata [online], Gazeta Wrocławska, 28 lipca 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-29].
- ↑ Trudno zaistnieć bez medialnego nazwiska [online], Magazyn Góry, 28 września 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-02].
- ↑ a b Ascents - Autumn 2021: Manaslu (** indicates fore-summit only) [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Rafał Kazimierczak, Dorota Rasińska-Samoćko zdobywając Sziszapangmę jako pierwsza Polka skompletowała Koronę Himalajów i Karakorum [online], eurosport.tvn24.pl, 24 listopada 2024 [dostęp 2025-01-25].
- ↑ a b c d e f g h i j K2: tym razem na szczycie Dorota Rasińska-Samoćko! [online], Wspinanie.pl, 28 lipca 2022 [dostęp 2022-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2022-07-28].
- ↑ Emil Hoff, Polka zdobyła K2. Monika Witkowska weszła na szczyt drugiej najwyższej góry świata [online], Gazeta Wrocławska, 22 lipca 2022 [dostęp 2022-12-23] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-21].
- ↑ Krzysztof Nepelski, Wejście na szczyt Dhaulagiri Doroty Rasińskiej-Samoćko na razie odwołane [online], RMF 24, 3 października 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-18].
- ↑ Zakończyła się 3. edycja Festiwalu „Sport i zdrowie - w głowie. Gala Podróżników” [online], rmf24.pl [dostęp 2025-01-22].
- ↑ Krzysztof Nepelski, Dorota Rasińska-Samoćko stanęła na szczycie Denali [online], rmf24.pl [dostęp 2024-02-06] (pol.).
- ↑ Magdalena Brzezińska, Polskie Himalaistki stanęły na szczycie K2. „To jest góra legenda” [online], Dzień Dobry TVN, 17 sierpnia 2022 [dostęp 2022-12-18] [zarchiwizowane z adresu 2022-10-06].
- ↑ Ascents - Spring 2022: Annapurna I [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Ascents - Spring 2022: Kangchenjunga (continued) [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Ascents - Spring 2022: Lhotse (continued) [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Ascents - Spring 2022: Makalu (continued) [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ a b c Cho Oyu: to 11. szczyt 8000 dla Doroty Rasińskiej-Samoćko [online] [dostęp 2024-02-06].
- ↑ Ascents - Spring 2023: Dhaulagiri I [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Ascents - Autumn 2023: Manaslu (** indicates fore-summit only) [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Ascents - Autumn 2023: Cho Oyu (continued) [online], himalayandatabase.com [dostęp 2025-01-23] (ang.).
- ↑ Rasińska-Samoćko weszła na Makalu. Miotk zrezygnował. Kowalewski w akcji [online], wspinanie.pl, 14 maja 2024 [dostęp 2024-08-01].
- ↑ Znamy laureatów [online], kolosy.pl [dostęp 2023-03-27] (pol.).
- ↑ Aldona Minorczyk-Cichy, Łukasz Krajewski: Śmierć w drodze do domu. Dziennik Zachodni, 2008-07-11. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ Publikacje Doroty Rasińskiej-Samoćko w katalogu Biblioteki Narodowej [online], Biblioteka Narodowa [dostęp 2025-01-23].